کارت بازرگانی چیست ؟
کارت بازرگانی مجوزی است که به اشخاص حقیقی و حقوقی داده می‌شود و دارنده‌ی آن می‌تواند به تجارت در عرصه‌ی واردات و صادرات کالا بپردازد. ثبت سفارش، ترخیص کالا، واردات از مناطق آزاد، حق‌العمل کاری گمرک و صادرات کالاهای مجاز شامل این نوع تجارت می‌شوند. کارت بازرگانی به دو نوع حقیقی (شخصی) و حقوقی (شرکتی) دسته‌بندی می‌شود. هر شخصیت حقیقی و حقوقی می‌تواند همزمان دو کارت حقیقی و حقوقی داشته باشد اما داشتن دو کارت حقیقی یا دو کارت حقوقی برای یک نفر امکان‌پذیر نیست.
همچنین اتباع غیر ایرانی امکان دریافت این کارت را ندارند و تنها به عنوان مدیرعامل شرکت می‌توانند کارت عضویت حقوقی داشته باشند. چنانچه دارنده‌ی کارت فوت کند یا مدیرعامل شرکت عوض شود، کارت بازرگانی باید غیرفعال شود.
متقاضیان اخذ کارت بازرگانی باید ۲۳ سال تمام بوده و دارای حداقل مدرک تحصیلی دیپلم متوسطه باشند. همچنین کارمندان تمام‌وقت دولتی نمی‌توانند کارت دریافت کنند. دارندگان کارت بازرگانی باید در حفظ کارت کوشا باشند زیرا در صورت مفقود شدن، کارت تعلیق می‌شود. مدت اعتبار کارت بازرگانی یک سال است که در صورت رتبه‌بندی می‌تواند دو سال، سه سال یا پنج سال تمدید شود.
ثبت‌نام اولیه‌ی اخذ کارت به صورت اینترنتی انجام می‌شود اما حضور متقاضی یا نماینده‌ی قانونی او در مرحله‌ی برابراصل و اخذ کارت الزامی است. در ادامه به بررسی بیشتر مدارک لازم جهت اخذ کارت بازرگانی حقیقی و حقوقی می‌پردازیم.
کاربرد کارت بازرگانی
کارت بازرگانی یک مجوز است که در امور تجاری و صرفا در مبادلات بین‌المللی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در نتیجه می‌توان گفت:
این کارت مجوزی‌ست که برای انجام تجارت خارجی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این کارت برای مدت محدودی صادر می‌شود و در این مدت، دارنده می‌تواند طبق ضوابط قانونی به اموری تجاری بپردازد.
* ثبت سفارش و ترخیص کالا
* واردات از مناطق آزاد
* مبادرت به حق العمل کاری در گمرک
* صادرات هر نوع کالاهای مجاز.
موارد معافیت از داشتن کارت بازرگانی
علاوه بر کارهایی که برای انجام دادن آنها داشتن کارت بازرگانی ضرورت دارد، قانونگذار مواردی را نیز بر شمرده است که برای انجام دادن آنها نیازی به داشتن این کارت نیست. در واقع، بر اساس قانون، موارد معافیت از داشتن این کارت عبارت است از:
* شرکت تعاونی مرزنشینان
* ملوانان ایرانی شاغل در شناورهایی که در بین سواحل ایران و سایر کشورها در تردد هستند
* پیله وران
* کارگران ایرانی شاغل در خارج از کشور در صورت داشتن کارنامه شغلی از وزارت کار.
شرایط لازم برای دریافت کارت بازرگانی
ماده ۱۰ «آیین نامه مقررات صادرات و واردات» مصوب ۱۳۷۳ مقرر کرده است که اشخاص حقیقی ایرانی برای گرفتن کارت بازرگانی باید حداقل ۲۳ سال تمام سن داشته باشند. همچنین، داشتن کارت پایان خدمت یا معافیت از نظام وظیفه برای مردان ضروری است. داشتن ۳ سال سابقه فعالیت های تجاری یا تولیدی هم لازم است. البته این سابقه باید به تایید ۲ نفر از دارندگان کارت برسد یا اینکه فرد مجوز تولیدی داشته باشد که یکی از وزارتخانه مرتبط صادر کرده باشد. داشتن محل کسب (متناسب با رشته فعالیت)، ثبت شرکت اعم از ملکی یا استیجاری، دارا بودن دفاتر قانونی با ارائه اظهار نامه های ثبتی و نیز حساب جاری معتبر نزد یکی از بانک های عامل کشور از دیگر شرایطی است که اشخاص حقیقی برای دریافت کارت بازرگانی باید داشته باشند.
نداشتن اشتغال تمام وقت و همچنین رابطه استخدامی با وزارتخانه ها و سازمان های دولتی و قوای سه گانه، عدم ورشکستگی به تقصیر و تقلب و نداشتن محکومیت کیفری هم از دیگر شرایط لازم برای این کار است. در ضمن، هر شخص، اعم از حقوقی و حقیقی، نمی تواند بیش از یک کارت بازرگانی داشته باشد.
اشخاص حقیقی غیرایرانی نیز برای گرفتن کارت بازرگانی در کشور ما باید همه این شرایط را داشته باشند، مگر کارت پایان خدمت یا معافیت از نظام وظیفه. البته داشتن پروانه کار و اقامت معتبر نیز برای این افراد لازم است.
مدارک مورد نیاز برای کارت بازرگانی اشخاص حقیقی
اشخاص حقیقی برای تشکیل پرونده با هدف دریافت کارت باید مدارک زیر را تهیه کنند:
۱. درخواست صدور کارت بازرگانی
۲. تصویر مدرک تحصیلی (حداقل دیپلم)
۳. تصویر کارت ملی
۴. تکمیل یک برگ فرم عضویت اتاق (فارسی و انگلیسی)
۵. تعهدنامه عضویت در اتاق بازرگانی
۶. تکمیل ۲ برگ فرم مشخصات بازرگانی
۷. اصل و تصویر فرم بانک مبنی بر حسن اعتبار بانکی
۸. تکمیل فرم مشخصات فردی و اعلام معرف ها و تصویر کارت بازرگانی به انضمام نامه کتبی از معرف ها مبنی بر تایید سابقه تجاری بیش از ۳ سال (دارندگان مدارک دانشگاهی و همچنین دارندگان مجوز تولید از یکی از وزارتخانه های تولیدی نیاز به معرف ندارند)
۹. اصل و تصویر فرم تعهدنامه دریافت کارت و تصدیق امضای متقاضی از سوی دفاتر اسناد رسمی
۱۰. دو برگ اصل اظهار نامه ثبت نام در دفاتر بازرگانی که به گواهی اداره ثبت شرکت ها رسیده باشد
۱۱. اصل و تصویر گواهی پلمب دفاتر از اداره ثبت شرکت ها
۱۲. اصل و تصویر گواهی عدم سوء پیشینه
۱۳. ۵ قطعه عکس ۴×۳
۱۴. تصویر از تمامی صفحات شناسنامه متقاضی و رویت اصل آن (۲ سری)
۱۵. تصویر کارت پایان خدمت و معافیت از خدمت سربازی برای آقایان و رویت اصل آن
۱۶. تصویر از تمامی صفحات سند مالکیت شش دانگ یا ارائه اجاره نامه محضری محل کار
۱۷. اصل و تصویر فیش های واریزی مربوط.
مدارک مورد نیاز کارت بازرگانی اشخاص حقوقی
اشخاص حقوقی نیز برای تشکیل پرونده صدور کارت و عضویت در اتاق بازرگانی باید مدارک زیر را فراهم کنند:
۱. تکمیل ۳ برگ فرم عضویت اتاق و تعهدنامه عضویت در اتاق
۲. تکمیل ۵ برگ فرم مشخصات بازرگانی
۳. اصل و تصویر فرم بانکی مبنی بر حسن اعتبار بانکی
۴. تصویر مدرک تحصیلی (حداقل دیپلم)
۵. تصویر کارت ملی
۶. اصل و تصویر فرم تعهد نامه دریافت کارت و تصدیق امضای منقاضی از سوی دفاتر اسناد رسمی
۷. اصل اظهارنامه ثبت نام در دفاتر بازرگانی که به تایید اداره ثبت رسیده باشند
۸. اصل و تصویر گواهی پلمب دفاتر از اداره ثبت شرکت ها
۹. اصل و تصویر گواهی عدم سوء پیشینه
۱۰. چهار قطعه عکس ۴*۶
۱۱. تصویر تمامی صفحات شناسنامه (سن متقاضی حداقل ۱۸ سال تمام) و رؤیت اصل
۱۲. تصویر کارت پایان خدمت یا تصویر معافیت از خدمت سربازی برای آقایان و رؤیت اصل آن
۱۳. کپی از کلیه صفحات سند مالکیت ششدانگ، یا ارائه اجاره نامه مخصوص محل کار.
منبع: کارت بازرگانی
وقتی کارت بازرگانی باطل می شود
کارت ، بنا به درخواست متقاضی آن، بین یک تا ۵ سال اعتبار دارد. البته وزارت بازرگانی باید این موضوع را تایید کند. علاوه بر این موضوع، یعنی مدت اعتبار کارت، برای ابطال آن ۲ حالت وجود دارد: ابطال اختیاری یا همان انصراف و ابطال اجباری.
در حالت اول، شخصی حقیقی یا حقوقی صاحب کارت، می تواند به اتاق های بازرگانی و تعاون اداره کل مقررات صادرات و واردات یا سازمان های بازرگانی استان ها مراجعه کند و با ارائه مدارک لازم، انصراف خود را از داشتن کارت بازرگانی اش اعلام کند. اما داستان ابطال اجباری متفاوت است. در واقع، اگر بعد از صدور کارت مشخص شود که دارنده کارت بعضی از شرایط دریافت کارت را نداشته یا بعد از صدور کارت، بعضی از شرایط لازم را از دست داده است، وزارت بازرگانی می تواند کارت او را باطل کند و این موضوع را به اتاق بازرگانی و صنایع ایران یا اتاق تعاون اطلاع بدهد. همچنین، افرادی که مرتکب قاچاق شوند، طبق ماده ۳۰ قانون امور گمرکی ایران، اگر دارای کارت بازرگانی باشند، در صورت محکومیت، علاوه بر مجازات های مربوط، از عضویت اتاق بازرگانی شعب آن در شهرستان به صورت موقت یا دائم محکوم می شوند و کارت بازرگانی آنها نیز باطل خواهد شد.
ابطال کارت بازرگانی
حداکثر اعتبار کارت های بازرگانی ۵ سال می باشد و پس ازآن باطل خواهد شد.
موارد ممنوعیت کارت بازرگانی
در برخی موارد با وجود ارائه مدارک کامل، امکان دریافت کارت بازرگانی وجود ندارد. به عبارت بهتر قانون برخی ممنوعیت‌ها را برای دریافت کارت در نظر گرفته است.
۱- داشتن کارت بازرگانی و تقاضای مجدد برای کارت جدید
در برخی موارد شخص با داشتن کارت بازرگانی، ممکن است تقاضای صدور کارت جدید بنماید. این عامل در صورتی ممکن است که دارنده، کارت را برای شخص حقیقی به نام خود دریافت کرده باشد و به عنوان مدیرعامل یک شرکت، تقاضای صدور کارت برای شخص حقوقی بدهد.
۲- ممنوعیت انتقال کارت بازرگانی به دیگری
کارت به نام شخص صادر می‌شود. در واقع با احراز شرایط شخص مزبور صورت می‌گیرد و انتقال آن به شخص دیگر غیرقانونی‌ست.
۳- وجود چک برگشتی برای متقاضی صدور کارت
یکی از مدارکی که باید برای دریافت کارت ارائه نمایید، گواهی بانک، مبنی بر تایید حساب جاری، حسن اعتبار، گردش حساب مناسب متقاضی و نداشتن چک برگشتی‌ست. در واقع با وجود چک برگشتی امکان صدور کارت بازرگانی وجود ندارد، مگر آنکه از چک مورد نظر رفع سوءاثر شده باشد.
منبع : کارت بازرگانی
