از جمله روشهای متداول جهان امروزی کسب و کار، کوچینگ رهبری است که مزایای بیشماری را برای افراد و سازمانها به دنبال دارد و منجر به شکوفایی و توسعه فردی میشود.
کوچینگ رهبری
از جمله روشهای متداول جهان امروزی کسب و کار، کوچینگ رهبری است که مزایای بیشماری را برای افراد و سازمانها به دنبال دارد و منجر به شکوفایی و توسعه فردی میشود.
کوچینگ رهبری یا به عبارتی (Leadership Coaching)، در تلاش است تا یک سازمان به حداکثر بازدهی ممکن برسد. تفاوت نمیکند که این سازمان چه فعالیتی دارد، بالاخره افرادی هستند که آن را مدیریت میکنند و در حال تلاش هستند تا سازمان را به موفقیت برسانند؛ بر همین اساس کوچینگ رهبری به عنوان یک ابزار کارآمد میخواهد که افراد بتوانند به تمام تواناییهای خود دست پیدا کنند و بتوانند از آنها در مسیر درست بهره بگیرند. زمانی که افراد درست پرورش داده شوند، عملکرد صحیحی خواهند داشت و به همین صورت، نتیجه مطلوبی از کار آنها حاصل خواهد شد. به گفته باب ناردلی «مردم بدون کوچ هرگز به حداکثر تواناییهای بالقوه خود دسترسی پیدا نمیکنند». در اینجا کوچ (Coach) به معنای رهبری و راهنمایی است که خبر از اهمیت آموزش و تدریس میدهد. البته مفاهیم کوچینگ و رهبری میتوانند کاملا متفاوت باشند و اگر میخواهید تعریف مجزایی از این دو واژه بشنوید، در ادامه با ما همراه باشید.
کوچینگ رهبری چیست؟
همانطور که اشاره کردیم، کوچینگ و رهبری میتوانند به صورت مستقل نیز تعریف شوند؛ در واقع تعریف مجزای این دو مفهوم برای درک بهتر سیستم کوچینگ رهبری و عمکلرد آن است.
مفهوم کوچینگ
حتما شما هم اصطلاح کوچینگ را این روزها بسیار شنیدهاید؛ خوب است بدانید که معنای واژه کوچینگ میتواند بسته به موقعیتی که در آن استفاده میشود متفاوت باشد. اما اگر به لغتنامه یا فرهنگ اصطلاحات آکسفورد سری بزنید، میبینید که کوچینگ به صورت موارد زیر قابل تعریف است:
· آموزش یا تعلیم دادن به عنوان یک مدرس
· آموزش دادن به عنوان یک مربی یا کوچ
· ارائه دستورالعمل در رفتار یا گفتار برای موارد خاص
· ارائه توصیههای کارشناسانه در مورد چگونگی تحقق رویاها و رسیدن به اهداف
در واقع کوچینگ بیشتر به عنوان یک فرآیند فردی شناخته میشود که در آن یک فرد به عنوان کوچ به فرد دیگر در راستای بهبود، توسعه، پیشرفت، دستیابی و یادگیری یک چیز یا یک هدف کمک میکند. این فرآیند آموزشی آنقدر گسترده است که فرد مورد نظر میتواند یک مهارت جدید را در این راه کسب کنید یا حتی استعدادهای خود را کشف کند. شاید برایتان جالب باشد اما کوچینگ بیشتر کمک میکند که فرد به خودشناسی برسد و در آن معجزه نمیشود، بلکه حداکثر تواناییهای فرد نمایان میشود.
تمرکز اصلی کوچینگ معمولا بر نگرشها، رفتارها و دانش افراد است. در واقع کوچینگ میخواهد با تقویت شخصیت فرد، حداکثر تواناییها، استعدادها و مهارتهای او را استخراج کند. چرا که هر شخص قطعا تواناییهایی دارد که بتوان با تقویت آنها، عملکرد او را تصحیح کرد.
کوچینگ میتواند طیف وسیعی از موقعیتها را در بربگیرد که همه آنها یک هدف واحد دارند «موفقیت حداکثری!». این موقعیتها میتوانند شامل سازمانهای دولتی، موسسات خصوصی یا حتی زندگی خصوصی و عمومی مردم باشند؛ در واقع زمانی که هدف دستیابی به سطح بالایی از موفقیت باشد، تفاوتی نمیکند که استراتژی چیست، در حالی که باید تلاش کرد که از ترکیب راهکارها یک نتیجه دلخواه به دست آورد.
همچنین کوچینگ میتواند در قالب رسمی و غیررسمی تعریف شود و ساختارهای متفاوتی را به خود بگیرد. در این حالت تکنیکها و روشها بر اساس فرد، مکان و موضوع متفاوت خواهد بود.
مفهوم رهبری
حال زمان آن رسیده است که رهبری را معنا کنیم. مفهوم رهبری چیست و چرا از این واژه در کنار کوچینگ استفاده میکنیم؟ یا اینکه ما با صحبت از رهبری، چه موضوعاتی را نقل قول میکنیم؟.. اگر همین الان تعریف رهبری را در گوگل جستجو کنید، بیش از صد میلیون تعریف برای آن به دست میآورید. چرا که در هر سایتی، هر شخصی عقیده شخصی یا علمی خود را بیان کرده است. بدیهی است که دیدگاه افراد متفاوت میباشد و به همین سبب مفهوم رهبری نیز متفاوت بیان خواهد شد.
در حالت کلی اگر بخواهیم یک تعریف جامع را از رهبری بیان کنیم باید بگوییم که این کلمه در ذات و ماهیت خود به توانایی رهبری و مدیریت گروهی از افراد یا یک فرد اشاره دارد که آنها را به سوی هدف یا بینش خاصی سوق میدهد. همچنین این کلمه میتواند به توانایی انگیزه دادن، برانگیختن و توسعه اهداف فرعی در راستای فرآیند کسب اهداف مشترک نیز اشاره کند.
در واقع هر تعریفی که از رهبری داشته باشید، در آخر به این نتیجه دست پیدا میکنید که یک رهبر شما را به سمت و سوی دلخواه خود یا شما هدایت خواهد کرد.
واگراییهای ظریفی در تعریف سبکهای مختلف رهبری مشاهده میشود. رهبری مانند استراتژیها و سبکهای خاصی است که در قالب یک قرارداد ارائه میشوند که رهبران به منظور الهامبخشی، انگیزه دادن و توسعه دادن از سبکهای مختلفی استفاده میکند.
مفهوم کوچینگ رهبری
با تعاریفی که به صورت مجزا از کوچینگ و رهبری ارائه شد، میتوان به مفهوم درستی از کوچینگ رهبری دست یافت. کوچینگ رهبری که در برخی موارد تحت عنوان کوچینگ اجرایی معرفی میشود، اساسا در مورد رهبری و راهنمایی است. در یک نگرش کلی میتوان از آن برای ارتقا دادن تواناییها و مهارتهای فرد در راستای کمک به سازمان و دستیابی به اهداف یاد کرد.
کوچینگ رهبری نگاهی عمیق به نیازهای مشخص سازمان دارد و افزون بر توسعه فردی تلاش میکند که مجموعهای از افراد را در قالب یک سازمان به رشد و موفقیت برساند.
با وجود اینکه کوچینگ رهبری به ارتباط فردی تمایل دارد اما در واقع ارتباط بین یک فرد و کوچ آنچنان جذابیتی ندارد و در یک سازمان ترجیح داده میشود که ارتباط میان کوچ و گروهی از افراد برقرار شود. در این صورت میتوان اهداف مشخصی را در راستای ارتقای سطح سازمان تعیین نمود.
مزایای کوچینگ رهبری چیست؟
با در نظر گرفتن تمام آنچه که در مورد کوچینگ رهبری گفته شد، اکنون بسیار ملموس است که این سیستم میتواند مزایای بسیاری را به دنبال داشته باشد که موارد زیر چند نمونه از این مزایا هستند:
مشخص شدن نقاط قوت مدیران و نقاط قابل بهبود آنها
در کوچینگ رهبری اولین گام در راستای پیدایش نقاط قوت و نقاط قوت قابل بهبود افراد برداشته میشود. مشخص شدن نقاط قوت، استعدادها، مهارتها و تواناییها سبب میشود که افراد بتوانند در آن زمینهای که باید بهترین عملکرد را داشته باشند.
ایجاد استراتژیهای اجرایی به همراه مسیر انجام آنها
زمانی که هدف و روشهای رسیدن به آن مشخص شود، راه موفقیت هموار میشود. برای همین هم ایجاد استراتژیهای اجرایی و تعیین نمودن مسیر، از دیگر مزایای مهم کوچینگ رهبری به شمار میآید.
تقویت مهارتهای فردی و گروهی
زمانی که کارهای فردی و گروهی به بهترین نحو انجام شوند، موفقیت حاصل خواهد شد. لذا لازم است که علاوه بر تقویت مهارتهای فردی به مهارتهای گروهی نیز پرداخته شود که از مهمترین مزایای کوچینگ رهبری به شمار میآید.
برنامهریزی و توسعه حرفهای افراد و مدیران
در مرحله بعدی باید افراد و مدیران مشغول در سازمان را به صورت حرفهای و تخصصی توسعه داد. شاید در نگاه اول ارتقای همگانی افراد مفید واقع شود اما در مراحل بعدی نیاز است که به صورت تخصصی بر روی رهبری افراد کار کرد.
ایجاد توازن میان کار و زندگی
دخالت امور کاری با امور زندگی و بالعکس، بیشترین ضربه را به روند تخصصی کار و زندگی شخصی وارد میکند. لذا کوچینگ رهبری تمام تلاش خود را به کار میگیرد که میان کار و زندگی توازن ایجاد کند.
پشتیبانی افراد
یکی دیگر از مزایای کوچینگ رهبری پشتیبانی افراد است؛ کوچینگ رهبری هیچگاه افراد را رها نمیکند و با آموزههای پایدار و دائمی خود، تلاش میکند که در تمام مسیر افراد را راهنمایی و حمایت کند.
در نهایت واضح است که کوچینگ رهبری کار را از ریشه درست میکند تا زمانی که اوج گرفت و قد بلند کرد، متزلزل نشود.