کلاً خرید لامپ برای روشنایی خانه و اداره کار سختی نیست اما چند نکته کوچک وجود دارد که باید در هنگام خرید به آن توجه کنیم. لامپ باید مناسب کاربرد اتاق باشد، لامپ پرنور آزاردهنده است و لامپ کمنور در بلندمدت بینایی و کارایی ما را کاهش میدهد. همچنین توجه به رنگ نور اهمیت فوقالعادهای دارد. هر رنگ نوری برای هر اتاقی مناسب نیست. مثلاً قبل از خواب نباید در معرض نور سفید قرار بگیریم. در فضای حمام و دستشویی هم نور زرد مناسب نیست. پس باید پیش از خرید، ابتدا مواردی مانند متراژ و نوع کاربری اتاق را مشخص کنیم تا بهترین انتخاب را داشته باشیم.
شاید به خاطر داشته باشید که تا چند سال پیش انتخاب ما برای روشنایی، محدود به لامپهای رشتهای و کم مصرفهای CFL بود. لامپ رشته ای که به حبابی نیز معروف بود، مصرف برق زیادی داشت و در بهترین حالت 1000 ساعت عمر میکرد. بعد از آن هم لامپهای پیچی کم مصرف به بازار آمد که اگرچه مصرف برقشان زیاد نبود اما نور به شدت آزاردهندهای داشتند و جدای آن، خیلی هم شکننده بودند، البته اگر جیوه داخل لامپ را در نظر نگیریم.
حدوداً ده سالی از معرفی لامپ ال ای دی به بازار میگذرد. لامپ فوق کم مصرفی که شبیه لامپ حبابی است و حداقل 10000 ساعت عمر میکند. شایعههای زیادی درباره این لامپها است، مثل اینکه باعث سرطان یا میگرن میشود، اما آیا چنین حرفهایی مستند علمی دارند و قابل اثبات هستند، یا صرفاً در حد یک حرف بیاساس مثل هزاران حرف دیگر؟!
طبق دادههای بررسی شده، جواب این سوال "خیر" است. با بررسیهای انجام شده با فناوریهای فعلی، این لامپها هیچگونه آسیبی به ما وارد نمیکنند. البته مثل سایر لامپها، نباید به طور مستقیم و در فاصله کم، زیر نور شدید ال ای دی قرار گرفت. اصلیترین نقدی که به لامپ LED وارد میشود، انتشار امواج آبی با طول موج کوتاه است که میتواند باعث مشکلات سلامتی شود. ولی طبق مطالعاتی که روی این نوع انجام شد، ال ای دی مانند لامپهای رشتهای و فلورسنت ایمن است و از نظر میزان نور آبی ساطعشده، تفاوتی با آنها ندارد. مزیت دیگری که لامپهای ال ای دی دارند که باعث آسودگی خیال میشود، عدم تابش امواج مادون قرمز و فرابنفش است.
شاید هنوز در انتخاب و خرید لامپ ال ای دی شک داشته باشید، اما آنقدر این سبک مزیت دارد که میتواند جایگزین هر نوع لامپ دیگری شود، در ادامه چند مزیت اصلی آن را برسی میکنیم.
تا زمانی که مجبور به استفاده از لامپ رشتهای بودیم، انتخابی جز نور زرد نداشتیم و برای متعادل کردن نورپردازی، مجبور به استفاده از مهتابی بودیم. اما ال ای دی اینگونه نیست. ال ای دی بیش از یک میلیون رنگ را پشتیبانی میکند که تا پیش از اختراعش فکر کردن به چنین عددی غیرممکن بود. در نورپردازی خانگی از سه رنگ نور آفتابی یا زرد، مهتابی یا سفید و صدفی یا طبیعی استفاده میشود. امروزه حتی مدلهایی هستند که با ریموت به بازار عرضه میشوند و به ما این امکان را میدهند که هر رنگ نوری را بتوانیم در لحظه ایجاد کنیم.
اگر درکی از مصرف برق یک لامپ ال ای دی ندارید، تنها کافی است به این نکته توجه کنید که یک لامپ 10 وات ال ای دی، نوری مانند یک لامپ رشتهای 100 وات میتاباند. یعنی مصرف برق 10 بار کمتر. ال ای دی بسته به نوع تراشه و شرکت سازنده، نور متفاوتی تولید میکند. هر وات ال ای دی تقریباً بین 70 تا 130 لومن میتواند تغییر کند. هر چقدر لامپ باکیفیتتری خریداری کنید، با مصرف برق کمتری، نوری بیشتر خواهید داشت.
همانطور که در بالا هم به آن اشاره کردیم، ال ای دی هیچگونه امواج مضر مادون قرمز و فرابنفش ساطع نمیکند. در ساختار آن از جیوه و سایر عناصر سمی و مضر استفاده نمیشود و کاملاً سبز است. ال ای دی، دیود نوری است و ساختار سادهای دارد و باعث کاهش انتشار گازهای گلخانهای میشود.
بدنه لامپ LED از پلاستیک است، پس اگر ضربه به آن وارد شود، نمیسوزد و باعث آسیب به افراد نمیشود. از طرفی در مقایسه با دیگر لامپها ابعاد جمعوجورتری دارد که باعث میشود استفاده از آن آسانتر شود. تنوع حباب در ال ای دی ها بسیار زیاد است. بدون هیچ محدودیتی با هر حبابی، میتوانید لامپ ال ای دی بسازید.
شاید بهتر بود که طول عمر این لامپ را اول از همه مطرح میکردیم. لامپ کم مصرف در بهترین حالت 8000 ساعت عمر میکرد، رشتهای 1000 ساعت. اما LED در بدترین حالت 10000 ساعت عمر میکند و اگر لامپ خوبی بخرید، تا 50000 ساعت هم دوام میآورد. یکی از ایراداتی که به ال ای دی وارد میشود، قیمت گران اولیه است، اما با توجه به طول عمر چند برابری، طراحی سبز، مصرف برق کم، انتخابی به صرفه و اقتصادی است.
سعی شد که در این مقاله به تمامی چالشها و سوالات ذهنی که درباره ال ای دی برای ما مطرح است، پاسخ داده شود تا بتوانید بهترین انتخاب را داشته باشید. به عنوان توصیه آخر، سعی کنید که رنگ نور ال ای دی را با توجه به کاربری اتاق انتخاب کنید، انتخاب نور خیلی سرد (دمای 6500) مناسب زمان استراحت نیست و مناسب کار است. ال ای دی را از مارکهای معتبر خریداری کنید. مارکهای متفرقه و ارزان، علاوه بر اینکه مصرف برق بیشتری دارند، در اصطلاح عامیانه سوسو میکنند که همین مسئله باعث سردرد میشود.