شیوع کرونا ویروس قبل از هر چیزی یک فاجعه انسانی است و صدها هزار نفر را تحت تأثیر قرار داده است. این موضوع همچنین تأثیر فزاینده‌ای بر اقتصاد جهانی دارد. این مقاله با هدف ارائه چشم‌انداز به رهبران کسب‌وکار در مورد وضعیت در حال تغییر و پیامدهای این بیماری اپیدمیک بر شرکت‌هایشان انجام شده است. شیوع این بیماری به سرعت در حال گسترش است و برخی از دیدگاه‌های این مقاله ممکن است به سرعت منقضی شوند. این مقاله چشم‌انداز شرکت مشاوره مک کنزی را از اول مارس ۲۰۲۰ نشان می‌دهد.
کوید-19 یا کرونا ویروس در ۲۴ فوریه ۲۰۲۰ از حالت کنترل خارج شد و برای اولین بار در خارج از مرزهای چین دیده شد. از ۲۹ فوریه ۵۴ کشور گزارشی از شیوع کرونا ویروس ارائه دادند که در ۴ نقطه چین، آسیای شرقی (با محوریت کره جنوبی و ژاپن) ، خاورمیانه (با محوریت ایران) و اروپای غربی (با محوریت ایتالیا) شناخته شدند. در کل، کشورهای آسیب دیده تقریبا ۴۰ درصد از اقتصاد جهانی را تشکیل می‌دهند. تحرکات روزانه افراد و تعداد بالای ارتباطات شخصی آن‌ها ، موجب شد تا ویروس به شکلی نمایی رشد کند. در حالی که اوضاع چین با اجرای اقدامات فوق العاده در حوزه بهداشت عمومی تثبیت شده است ، موارد جدید نیز در جاهای دیگر از جمله آمریکای لاتین (برزیل) ، ایالات متحده (کالیفرنیا ، اورگان و واشنگتن) و آفریقا (الجزایر و نیجریه ) رو به افزایش است.
با اینکه آینده نامشخص است، اما به احتمال زیاد کشورهایی که در چهار نقطه اصلی قرار گرفته‌اند، رشد ابتلا افراد را شاهد باشند. با شیوع همه جانبه کرونا ویروس در سراسر جهان کم کم برخی افراد موضوع را جدی گرفتند زیرا بسیاری معتقد بودند که این مسئله بیشتر از اینکه نوعی بحران باشد، بازی رسانه‌ای است. به احتمال زیاد چین کشوری است که سریعتر بهبودی اوضاع را تجربه می‌کند اما تأثیر جهانی این ویروس در مدت زمان بسیار طولانی‌تری با ما خواهد بود. حتی پیش‌بینی میِ‌شود که رشد جهانی در سال ۲۰۲۰ کاهش داشته باشد. آنچه در ادامه به آن اشاره میِ‌شود دو سناریوی محتمل برای تأثیر اقتصادی کرونا ویروس و نحوه بهبود آن است. نکته مهم درک این است که رهبران کسب‌وکارها چگونه می‌توانند با این وضعیت بحرانی مقابله و آن را مدیریت کنند.
بر اساس داده‌های حاصل از تحقیقات شرکت مشاوره مک کنزی، پیش‌بینی میِ‌شود شیوع کرونا ویروس باعث کاهش ۰٫۳ تا ۰٫۷ درصدی در رشد تولید ناخالص داخلی جهانی در سال ۲۰۲۰ شود. چین ، در عین حال ، همچنان مسیر بهبودی را طی می‌کند و احتمالا سریعتر به شرایط اقتصادی قبلی باز می‌گردد اما مسئله اینجاست که چون چین بزرگترین صادرکننده کالاهای غیرنفتی به جهان است، احتمالا به دلیل جلوگیری از ورود بیماری و یا پذیرا نبودن اقتصاد کشور مقصد، همچنان تقاضا پایین است و لذا شرایط اقتصادی وخیمی را تجربه کند. بهبود تقاضا به کند شدن رشد ویروس بستگی دارد ، که به احتمال زیاد علت آن “فصلی بودن و گرمتر شدن هوا” خواهد بود. اگر ثابت شود که میزان مرگ و میر بیماری بسیار پایین تر از چیزی است که در حال حاضر شاهد هستیم ، تقاضا ممکن است برگردد.
مناطقی که هنوز رشد سریع کرونا ویروس را مشاهده نکرده‌اند (مانند آمریکا) به طور فزاینده‌ای شاهد تغییر و تحولات پایدار جامعه (به عنوان مثال گسترش خوشه‌های بحرانی در غرب ایالات متحده) هستند. آگاهی بیشتر از کوید ۱۹ به علاوه زمان اضافی برای آماده شدن جهت مقابله با این بحران ، ممکن است به این کشورها کمک کند تا تبعات کمتری در انتظارشان باشد. با این حال ، کشورها و مکان‌هایی که سیستم‌های بهداشتی کمتری دارند می‌توانند انتقال سریع‌تری را شاهد باشند.
ظهور ویروس در کشورهایی مثل ایران و کره جنوبی احتمالاً ضررهایی موجود را برای آسیا و اقیانوسیه به همراه خواهد داشت. محدودیت سفر ، کاهش اعتماد مصرف‌کننده ، سیاست‌های شرکت برای محدود کردن تجمعات گسترده و مسافرت‌های غیر ضروری، صنعت را بسیار تحت تأثیر قرار خواهد داد.
در کمال تعجب ، صنایع و بخش‌های مختلف در درجات مختلفی تحت تأثیر قرار می‌گیرند. برخی از بخش‌ها مانند حمل و نقل هوایی ، جهانگردی و مهمان‌نوازی ، با افت شدید تقاضا رو به رو خواهند شد که این مسئله تا حد زیادی غیر قابل برگشت است. سایر صنایع ممکن است در برخی محصولات و خدمات افت تقاضا را شاهد باشند. برای مثال در کالاهای مصرفی ممکن است بخاطر نگرانی در مورد بیماری همه‌گیر ، هزینه‌های غیر ضروری را کنار بگذارد اما در نهایت دوباره این موارد را بعداً خریداری خواهد کرد. این شوک‌های تقاضا برای برخی از بخش‌ها مانند صنعت حمل و نقل هوایی تاثیر غیر قابل جبرانی خواهد داشت.
در سناریوی بدبینانه، تعداد مبتلایان به کرونا ویروس در آمریکای شمالی ، آمریکای جنوبی و آفریقا به سرعت در حال رشد است. سناریوی بدبینانه ما فرض می‌کند که ویروس خیلی فصلی نیست و همین شبوع در طول سال ۲۰۲۰ ادامه دارد. این سناریو می تواند تأثیر چشمگیری در رشد اقتصادی در طول سال ۲۰۲۰ داشته باشد و در نتیجه رکود جهانی رخ دهد.
در هر دو حالت سناریوی پایه و بدبینانه ، علاوه بر مواجهه با نوسانات تقاضای مصرف‌کننده ، شرکت‌ها باید به چالش‌های زنجیره تأمین بپردازند. در حال حاضر ، شاهد آن هستیم که شرکت‌هایی با تیم های تأمین‌کننده قدرتمند و روابط خوب با تامین‌کنندگان در چین احساس اطمینان بیشتری در مورد شرایط لجستیکی خود دارند. در واقع COVID-19 به عنوان شتاب‌دهنده شرکت‌ها برای ایجاد تغییرات استراتژیک و بلند مدت در زنجیره‌های تأمین خدمت می‌کند – تغییراتی که قبلاً مورد توجه قرار نگرفته بود.
توجه به این ۶ فعالیت اصلی در چنین شرایطی می‌تواند تبعات بحران را برایتان کاهش دهد:
بحران COVID-19 برای بسیاری از افراد از نظر عاطفی چالش برانگیز بوده است و زندگی روزمره را به روشی بی سابقه تغییر می‌دهد. شرکت‌ها می‌توانند با ترسیم و اجرای طرحی برای حمایت روانی از کارکنان، شروع کنند. برخی از شرکت‌ها به طور فعال تلاش های خود با برابر دیگران محک می‌زنند تا سیاست‌های صحیح و میزان حمایت از مردم را تعیین کنند. رهبران باید در این شرایط با کارکنان مطابق با استانداردهای روانشناسی بحران رفتار کنند.
شرکت‌ها باید برای هدایت تلاشهای خود باید تیمی را برای مقابله با بحران کرونا ویروس اختصاص دهند که مستقیما به مدیرعامل گزارش دهد. علاوه بر این، در بیشتر موارد ، اعضای تیم باید از نقش‌های روزانه خود خارج شوند و بیشتر وقت خود را برای پاسخ به ویروس اختصاص دهند. چند راهکار برای اکثر شرکت‌ها معمول است: ۱) تضمین سلامت ، رفاه و توانایی کارکنان در انجام وظایف خود. ۲) ارزیابی خسارات مالی و تدوین برنامه احتمالی؛ ۳) نظارت بر زنجیره تأمین ، واکنش سریع و انعطاف پذیری طولانی مدت، ۴) پاسخ‌های متناسب بازاریابی و فروش به شوک‌های تقاضا. ۵) هماهنگی و ارتباط با حوزه‌های انتخابیه مربوطه. تیم پاسخگویی باید یک کارکرد ساده و نظم و انضباط مشخصی را دنبال کند که بر روی نتایج و تصمیمات پرارزش متمرکز باشد.
کسب‌وکارها باید سناریوهایی متناسب با زمینه شرکتشان داشته باشند. برای متغیرهای مهم که روی درآمد و هزینه تأثیر می‌گذارد ، آن‌ها باید تجزیه و تحلیل دقیقی انجام دهند. شرکت‌ها باید در سناریو مالی خود (جریان نقدی ، سود و زیان ، ترازنامه) تجدید نظر کرده و محرک‌هایی را که ممکن است نقدینگی قابل توجهی را به خود اختصاص دهند، شناسایی و حذف کنند.
شرکت‌ها باید میزان و مدت زمان قرار گرفتن زنجیره تامین در معرض بحران و بیماری کرونا ویروس را تخمین بزنند. با توجه به اینکه اکثر کارخانه‌های چینی در حال حاضر در حالت شروع مجدد قرار دارند ، بیشتر شرکت‌ها در درجه اول روی ثبات فوری متمرکز هستند. آن‌ها همچنین باید قراردادهای حمل و نقل زمینی و هوایی را مجددا بررسی نمایند زیرا اکنون ورود و خروج محموله از کشورها ریسک بالایی دارد و سختگیری بالایی هم در این زمینه وجود دارد. چیزی که شمخص است این است که مدیریت زنجیره تامین در شرایط کنونی بیش از هر چیز به انعطاف‌پذیری و بهینه سازی شبکه نیاز دارد.
شرکت‌هایی که به سمت ایجاد نوآوری‌های مخرب و تحول گونه حرکت می‌کنند اغلب موفق می‌شوند زیرا بر مشتری سرمایه‌گذاری می‌کنند و با پیش‌بینی رفتارهای آنان، خدمات ارزشمندی را تبیین می‌نمایند. به عنوان مثال ، در چین ، در حالی که تقاضای مصرف کننده رو به کاهش است ، اما از بین نرفته است – مردم به طور چشمگیری به سمت خرید آنلاین انواع کالاها ، از جمله مواد غذایی حرکت کرده اند- لذا شرکت‌ها بیش از هر چیزی بر تحویل به موقع و همچنین تضمین کیفیت کالا متمرکز شده اند. از طرفی این مسئله ممکن است رفتار مصرف کننده را حتی بعد از بحران تغییر دهد و فرد به خرید انلاین عادت کند. بنابراین شاید لازم باشد در بیزینس مدل خود هم بازنگری کنید.
کسب‌وکارهای امروزی به اندازه محبوبیت اجتماعی‌شان قدرتمند هستند. بهتر است در این شرایط پایسند مسئولیت اجتماعی‌تان باشید و با ارائه پول ، تجهیزات یا تخصص ، در مدیریت بحران سهمی داشته باشد. به عنوان مثال ، چندین شرکت چینی خط تولیدشان را به تولید لباس پزشکی و ماسک اختصاص دادند.
بحران کرونا ویروس داستانی با پایان نامشخص است. آنچه روشن است اینست که تأثیرات انسانی آن غم انگیز است و شرکت‌ها برای محافظت از کارکنان خود ، برطرف کردن چالش‌های تجاری و کمک به کاهش شیوع بیماری از هر راه ممکن ، باید در این میدان حضور داشته باشند.
منبع: mckinsey
مترجم: مارال مختارزاده
