فورک بیت کوین یک انشعاب از بیت کوین است. یعنی فورک اتفاق میافتد، چون ایده اولیه بیت کوین را عدهای گسترش میدهند و این باعث میشود ایدههای خود را مستقل ارائه دهند و فورکی از بیت کوین شوند. برای فورک بیت کوین دلایل زیادی وجود دارد، از تائید تراکنشها گرفته تا حل مشکلات استخراج ارزهای دیجیتال. بیت کوین یک اکوسیستم مالی است که در آن جامعه شبکه را مدیریت میکند و تصمیمات را با اجماع در مورد نحوه اداره آن تایید میکند.
منبع باز بودن بیت کوین باعث میشود، هر کسی با مهارتهای مناسب نحوه عملکرد آن را ببیند و بهبودهایی را برای افزایش کارایی ارائه دهد. این تمرکززدایی منجر به رشد یک جامعه گسترده ارزهای دیجیتال میشود که هر کدام ایدههای خود را در مورد نحوه اجرای کارها دارند. این منجر به اختلاف نظرهای اساسی میشود که باعث تقسیم ارزها میشود که در دنیای ارزهای دیجیتال به عنوان فورک شناخته میشود.
گاهی اوقات فورکها در طول فرآیند استخراج ارزهای دیجیتال شکل میگیرند. ماینینگ زمانی اتفاق میافتد که رایانههای قدرتمند مشکلات پیچیده ریاضی را برای ایجاد بلوکهایی از تراکنشهای تائید شده بیتکوین ایجاد کنند. سپس اینها به بلاکچین اضافه میشوند. ماینرها هر بار که یک بلاک به بلاکچین اضافه میکنند، با توکنهای بیت کوین پاداش میگیرند. بلوکها هر ده دقیقه در اختیار ماینرها قرار میگیرند. به طور معمول، تنها یک ماینر با موفقیت به اندازه کافی سریع پازلها را برای ایجاد بلوک شکست میدهد. اما گاهی اوقات دو ماینر همزمان یک بلوک را استخراج میکنند. هر دو ماینر به اضافه کردن بلاکهای بیشتری ادامه میدهند
اما هر کدام که طولانیترین زنجیره را ایجاد کند، زنده میماند. فورکها همچنین زمانی رخ میدهند که یک بلوک حاوی تراکنش نامعتبر باشد. بلاک توسط شبکه گسترده رد میشود و ماینر پاداش بیت کوین خود را از دست میدهد. ارزهای دیجیتال و بلاکچین هر دو فناوریهای نسبتا جدیدی هستند. این فناوری به طور مداوم تا مرزهای خود پیش میرود، توسط جامعه ارزیابی و تقویت میشود تا هم ایمنتر و هم کارآمدتر شود. ارتقا و بهبود بلاکچین اغلب به فورک نیاز دارد. فورکها به طور کلی به دو دسته سخت و نرم تقسیم میشوند؛ در ادامه مقاله به معرفی آنها میپردازیم:
هارد فورک بیت کوین یک تغییر اساسی در پروتکل بلاکچین است که با تمام بلوکهای قبلی ناسازگار است. هارد فورکها اغلب محصول اختلافات ایدئولوژیک یا تکنولوژیکی در جامعه ارزهای دیجیتال است. بعد از هارد فورک، گرههایی که هنوز نرمافزار قدیمی را اجرا میکنند، نامعتبر هستند. برای ادامه نسخه جدید ایجاد شده توسط فورک، همه گرهها باید قوانین جدید را دنبال کنند.
هارد فورکها قابل پیادهسازی هستند. یکی از معروفترین فورکها زمانی اتفاق افتاد که توسعهدهندگان تصمیم گرفتند اندازه بلاکهای بلاکچین بیتکوین را تغییر دهند. توسعهدهندگان فکر میکردند که این کار استخراج بلوکها را سریعتر میکند و به رشد پایگاه کاربر کمک میکند. نتیجه بیت کوین کش بود؛ یک ارز دیجیتال جدید با منبع بیت کوین، اما ناسازگار با آن.
اما هارد فورکها همیشه ناشی از اختلاف نیستند. گاهی اوقات خطرات امنیتی جدی در نسخههای قدیمی نرمافزار مشاهده میشود و گاهی اوقات توسعهدهندگان تصمیم میگیرند که عملکردهای جدیدی به ارزها اضافه شود. این تحولات اغلب با اجماع مورد توافق قرار میگیرند و لزوماً منجر به شکاف شدید بین کسانی که از آنها حمایت میکنند و کسانی که حمایت نمیکنند، نمیشود.
مقاله هارد فورک (Hard Fork) در شبکه بلاکچین را بخوانید.
در حالی که هارد فورکها را میتوان از نو شروع کرد، سافت فورکها بیشتر شبیه وصلههای نرمافزارهای قدیمی هستند. سافت فورکها زمانی اتفاق میافتند که یک بلاکچین ارتقا یابد و همه تراکنشهای قدیمی هنوز معتبر تلقی شوند. سافت فورکها فقط به اکثر ماینرهای شبکه نیاز دارند تا برای اجرای قوانین، آن را ارتقا دهند. گرهها نیازی به ارتقا ندارند؛ چون قوانین قدیمی هنوز رعایت و پذیرفته میشوند.
جریان اصلی مالی تلاش کرد و نتوانست دنیای در حال تغییر را وادار کند تا طبق قوانین خود بازی کند. کریپتوکارنسی پویایی دنیای مدرن را گرفت و آن را در DNA خود جای داد. سازگاری یکی از بزرگترین نقاط قوت ارز دیجیتال است و توانایی آن در بحث به روز رسانی مداوم خود و تکامل برای برآورده کردن خواستههای کاربرانش، رها کردن گزینههای سنتی را رقم میزند.
مقاله سافت فورک (Soft Fork) در دنیای بلاکچین را بخوانید.
تصور کنید در حال انجام یک بازی آنلاین با افراد زیادی از سراسر جهان هستید. سپس یک مدیر تصمیم میگیرد قوانین را تغییر دهد. برای عملکرد بازی، همه باید در مورد تغییر قوانین به توافق برسند. اگر اجماع وجود داشته باشد، تغییرات رخ میدهد و همه چیز طبق معمول ادامه مییابد. اما اگر اتفاق نظر گستردهای در مورد تغییر وجود نداشته باشد، دو نسخه از بازی ظاهر میشود. یکی با قوانین قدیمی و دیگری با نسخههای جدید. بنابراین، یک فورک در بازی وجود خواهد داشت.
ارزهای رمزنگاری شده مثل بیتکوین برنامهنویسی حاکم بر قوانین دارند؛ مثل بازیها. بنابراین امکان ساخت نسخههای متفاوتی نیز وجود دارد. کدنویسها میتوانند کد منبع در دسترس عموم را بگیرند و آن را به دلخواه اصلاح کنند. به این ترتیب، نسخههای جدید بیتکوین را میتوان متناسب با نیازهای افراد مختلف ساخت. فورک بیت کوین باعث شده تا ارزهای دیجیتال با نامهای مشابه به وجود بیایند. بیت کوین کش (BCH)، بیت کوین گلد (BTG) و بسیاری دیگر نمونههایی از فورک بیت کوین هستند.
بلاکچین اصلی بیت کوین را به عنوان مرکز یک شجره خانوادگی بزرگ تصور کنید. از تنه اصلی آن درخت، شاخههای بسیاری از بیت کوین، از جمله هارد فورک، سافت فورک و سایر نوآوریها بیرون میآیند. برای درک چرایی و چگونگی فورکهای بیت کوین، مرور لیست فورکهای بیت کوین از برجسته ترین فورکهای تاریخ بیت کوین کمک میکند. در ادامه به معرفی چند مورد از فورکهای بیت کوین میپردازیم:
در آگوست ۲۰۱۷ بود که بیت کوین از هارد فورک خود عبور کرد و کوین جدیدی به نام بیت کوین کش (BCH) به وجود آمد. BCH مشابه بیت کوین (BTC) است؛ اما با چند تفاوت کلیدی. بزرگترین تفاوت و عاملی که باعث منشعب شدن بیت کوین شد؛ اندازه بلوک بزرگتری بود که BCH ارائه میکرد. این یعنی که یک بلوک در بلاکچین تعداد بیشتری از تراکنشها را میتواند در خود نگه دارد و در نتیجه توان عملیاتی بیشتری را به همراه خواهد داشت. اساساً میتوان پول بیشتری را در زمان کمتری پردازش کرد. برای اطلاعات بیشتر در رابطه با بیت کوین کش به سایت bitcoincash.org بروید.
لایت کوین (LTC) یک ارز دیجیتال است که در سال ۲۰۱۱ توسط مهندس سابق گوگل، چارلی لی ایجاد شد. لایت کوین یکی از اولین آلتکوینها بود. اگرچه لایت کوین بر اساس کد منبع اصلی بیتکوین ساخته شده است؛ اما لایت کوین برای بهبود بیت کوین، به ویژه از نظر سرعت تراکنش طراحی شده است.
مثل بیت کوین، لایت کوین از یک سیستم اثبات کار (PoW) برای تائید تراکنشهای روی بلاکچین استفاده میکند؛ اما به دلیل برخی تغییرات، نسخه سبکتر و سریعتر بیتکوین در نظر گرفته میشود. تفاوت اصلی لایت کوین و بیت کوین در این است که LTC از یک الگوریتم استخراج به نام scrypt استفاده میکند تا زمان تراکنشهای سریعتری را فعال کند. سالها بعد، لایتکوین نیز با لایتکوین کش دچار یک هارد فورک شد.
بیت کوین XT در سال ۲۰۱۴ توسط مایک هرن، یکی از توسعهدهندگان اصلی بیتکوین راهاندازی شد. در حالی که نسخه اصلی بیتکوین حداکثر هفت تراکنش در ثانیه را مجاز میکرد؛ اما بیتکوین XT حدود ۲۴ تراکنش در ثانیه را هدف قرار داد. برای انجام این کار، افزایش اندازه بلوک از یک مگابایت به هشت مگابایت را پیشنهاد کرد. در حالی که بیتکوین XT در ابتدا کمی جذب شد اما در نهایت شتاب خود را از دست داد و دیگر در دسترس نیست.
بیتکوین کلاسیک داستانی مشابه بیت کوین XT بود. اما به جای افزایش چشمگیر اندازه بلوک از یک مگابایت به هشت، یک بلوک دو مگابایتی ایجاد کردند. این پروژه محبوبیت کمتری پیدا کرده است، اما هنوز تعدادی گره فعال دارد.
SegWit در ۲۳ آگوست ۲۰۱۷ انجام شد و نحوه انتقال اطلاعات در بلاکچین را تغییر داد. Pieter Wuille، توسعهدهنده بیتکوین، در ابتدا این بهروزرسانی را در سال ۲۰۱۵ پیشنهاد کرد. او و دیگران معتقد بودند که پردازش تراکنشها خیلی طول میکشد و مشکلات امنیتی دارند. SegWit نقطه عطف کلیدی در تاریخ بیتکوین و ارزهای دیجیتال است. نوآوری SegWit با حذف دادههای امضا از تراکنشهای بیتکوین، امکان بلوکهای بزرگتر را فراهم کرد. این امر فضای بیشتری را برای خود تراکنش آزاد میکند.
بیت کوین SV یک فورک نسل دوم بیت کوین است. BSV از فورک پروتکل بیتکوین کش (BCH) مشتق شد که فورکی از پروتکل اصلی بیت کوین (BTC) بود. هدف BCH افزایش سرعت تراکنش برای بهبود مقیاسپذیری بیت کوین بود. اما بیت کوین SV با هدف حفظ پروتکل اصلی بیت کوین و پیشرفتهتر شدن از نظر فناوری، تبدیل به ارز دیجیتال خود شد.
بیت کوین گلد (BTG) یک فورک بیت کوین است که از الگوریتم استخراج اثبات کار مقاوم در برابر ASIC استفاده میکند. این یعنی که کوینی است که هر کسی میتواند بدون نیاز به سختافزار تخصصی کامپیوتری گران قیمت، آن را در خانه استخراج کند. با توجه به وب سایت بیت کوین گلد: «BTG یک ارز رمزنگاری شده با مبانی بیت کوین است که به جای ASICهای تخصصی، از GPUهای رایج استخراج میشود. ASICها ماینینگ را در انحصار چند بازیگر بزرگ قرار میدهند؛ اما استخراج GPU یعنی هرکسی میتواند، دوباره استخراج کند. جوایز استخراج GPU به افراد در سراسر جهان تعلق میگیرد.
بیتکوین دایموند در سال ۲۰۱۷ راهاندازی شد، این یکی دیگر از فورکهای بیت کوین است که هدف آن سریعتر و ارزانتر کردن تراکنشها است.
برخی از فورکها میتوانند با سرعت بخشیدن به زمان تراکنش، کارایی بیشتری ایجاد کنند که باعث افزایش تعداد تراکنشها در ثانیه میشود. فورکها همچنین به حل مسائل امنیتی کمک میکنند. در برخی موارد فورک، یک فورک تلاش میکند تا یک مسئله فلسفی را حل کند که میتواند نیاز خاصی را در میان گروهی از توسعه دهندگان برآورده کند.
فورکهای بیت کوین میتوانند، ناپایداری ایجاد کنند. این عامل میتواند بر قیمت ارزهای دیجیتال تاثیر بگذارد. یک فورک حتی ممکن است؛ پلتفرم کریپتو را در برابر هکهایی مثل حملات بازپخش، به طور موقت آسیب پذیرتر کند.
اکثر صرافیهای ارزهای دیجیتال و کیف پولهای سختافزاری، دسترسی کاربران به کوینهای جدید خود را مدتها پس از وقوع یک هارد فورک، آسان میکنند؛ چه در عرض چند هفته یا چند ماه. معمولاً یک کیف پول جدید با نام کوین جدید ایجاد میشود. موجودی کیف پول جدید باید با موجودی کیف پول قبلی یکسان باشد. با این حال، برای کاربران فنی بیشتری که کوینهای خود را روی کیف پول کاغذی یا کیف پول دسکتاپ داشتند، این روند دشوار میشود.
کاربر باید کل موجودی خود را به یک کیف پول جدید منتقل کند و سپس از کلیدهای خصوصی قدیمی برای مطالبه کوینهای جدید خود استفاده کند. این فرآیند میتواند مخاطرهآمیز باشد و توسط کاربرانی که از فناوری آگاه هستند، در نظر گرفته میشود. وقتی که این امر به اشتباه انجام شود، میتواند منجر به از دست دادن کل وجوه برای هر دو کوین شود. در مواردی، کاربرانی که با فناوری کمتر آشنا هستند؛ به هیچ وجه نباید ادعای فورک را نداشته باشند، چون خطر از دست دادن کل زیاد است.
فورک بیت کوین به عنوان یک برداشت پول توسط برنامهنویسانی که آنها را ایجاد میکنند، در نظر گرفت؛ چون قیمتها در ابتدا تمایل به افزایش دارند. اگرچه اغلب پس از آن کاهش مییابند. بسته به نوع فورک، شرایط درگیر، دلیل فورک، پیشبینی کاربر و مجموعه ای از عوامل دیگر، تأثیر حاصله بر قیمت میتواند غیرقابل پیش بینی باشد. یکی از نمونههای تاریخی مهم که باید به آن نگاه کرد، هارد فورک BTC/BCH در آگوست ۲۰۱۷ است. در دوره منتهی به این انشعاب، گمانه زنیهای زیادی در مورد نتایج احتمالی مختلف وجود داشت:
۱. کوین جدید (Bitcoin Cash) از کوینهای قدیمی پیشی میگیرد و اکثر کاربران به شبکه جدید مهاجرت میکنند.
۲. بیت کوین اصلی سلطنت میکند در حالی که بیت کوین کش جدید در هالهای از ابهام قرار میگیرد.
۳. فورک کل ارز دیجیتال را میشکند و باعث میشود ارزش هر دو کوین به صفر برسد.
چندین سال بعد، به نظر میرسد، کسانی که در کمپ شماره دو بودند، نزدیکترین افراد به درست بودن، بودند. اگرچه BCH هنوز در میان ۳۰ ارز دیجیتال بزرگ از نظر ارزش بازار قرار دارد، اما از ۱ ژوئیه ۲۰۲۲، حدود ۱۰۸ دلار آمریکا ارزش گذاری شده است؛ در حالی که ارزش بیت کوین حدود ۱۹۴۰۰ دلار است. اما در آن زمان، اصلاً مشخص نبود که چه اتفاقی خواهد افتاد. قیمت هر دو BTC و BCH پس از فورک افزایش یافت. یک BCH در اواخر سال ۲۰۱۷ و اوایل سال ۲۰۱۸ به ۳۰۰۰ دلار افزایش یافت؛ اما از آن زمان تاکنون بیش از ۹۵٪ کاهش یافته است.
فورک بیت کوین برای آن تورم ایجاد نمیکند؛ چون دارایی جداگانهای هستند. توکنهای صادر شده در فورک بیت کوین، با توکن بیتکوین (BTC) قابل تعامل یا تعویض نیستند. این واقعیت در کاهش ارزش مداوم تمام فورک بیت کوین در رابطه با بیتکوین منعکس شده است.
منبع :