نفقه یکی از حقوق مالی همسران در قانون مدنی ایران است. این حق به معنای تأمین هزینههای زندگی همسر و فرزندان او توسط زوج است. نفقه میتواند شامل تأمین مسکن، خوراک، پوشاک، درمان، تحصیل، و سایر هزینههای ضروری زندگی باشد.
در قانون مدنی ایران، شرایط دریافت نفقه به شرح زیر است:
وجود رابطه زوجیت: نفقه تنها در صورتی به همسر تعلق میگیرد که رابطه زوجیت بین او و زوج برقرار باشد.
عدم تمکین: اگر همسر از تمکین زوج امتناع کند، حق دریافت نفقه را ندارد. تمکین به معنای اطاعت زن از مرد در اموری است که شرعاً و عرفاً بر او واجب است.
عدم طلاق: اگر زوج همسر خود را طلاق دهد، دیگر نفقهای به او تعلق نمیگیرد.
در سال 1403، شرایط دریافت نفقه در ایران تغییر چندانی نکرده است. با این حال، برخی از نکات مهم در این زمینه عبارتند از:
میزان نفقه: میزان نفقه با توجه به وضعیت مالی زوج و نیازهای همسر تعیین میشود.
زمان پرداخت نفقه: نفقه باید به طور مرتب و در زمان مقرر پرداخت شود.
مرجع رسیدگی به دعاوی نفقه: دعاوی نفقه در دادگاه خانواده رسیدگی میشود.
برای دریافت نفقه، همسر باید دادخواستی به دادگاه خانواده ارائه کند. در این دادخواست، باید دلایل عدم تمکین از زوج و نیازهای مالی خود را ذکر کند. پس از رسیدگی به دادخواست، دادگاه حکم به پرداخت نفقه صادر خواهد کرد.
در صورتی که زوج از پرداخت نفقه خودداری کند، همسر میتواند با مراجعه به دادگاه، اجرای حکم نفقه را درخواست کند. دادگاه در این صورت، حکم به توقیف اموال زوج یا کسر از حقوق او صادر خواهد کرد.
جمعآوری مدارک لازم: مدارک لازم برای درخواست نفقه عبارتند از:اصل و کپی سند ازدواج اصل و کپی شناسنامه زوج و زوجه اصل و کپی گواهی عدم تمکین اصل و کپی لیست اموال زوج
تنظیم دادخواست: دادخواست نفقه باید در فرمهای مخصوصی که از دادگاه خانواده قابل دریافت است، تنظیم شود. در این دادخواست، باید دلایل عدم تمکین از زوج و نیازهای مالی خود را ذکر کنید.
ارائه دادخواست به دادگاه: دادخواست نفقه باید به دادگاه خانواده محل اقامت زوجه ارائه شود.
رسیدگی به دادخواست: دادگاه پس از دریافت دادخواست، آن را بررسی خواهد کرد. در صورتی که دلایل ارائهشده توسط زوجه را موجه تشخیص دهد، حکم به پرداخت نفقه صادر خواهد کرد.
اجرای حکم نفقه: در صورتی که زوج از پرداخت نفقه خودداری کند، زوجه میتواند با مراجعه به دادگاه، اجرای حکم نفقه را درخواست کند. دادگاه در این صورت، حکم به توقیف اموال زوج یا کسر از حقوق او صادر خواهد کرد.
نکات مهم در دریافت نفقه
در هنگام دریافت نفقه، باید به نکات زیر توجه داشته باشید:
مدارک لازم را به طور کامل جمعآوری کنید.
دادخواست نفقه را به طور صحیح و کامل تنظیم کنید.
دادخواست نفقه را به دادگاه خانواده محل اقامت زوجه ارائه کنید.
در صورتی که زوج از پرداخت نفقه خودداری کند، سریعاً به دادگاه مراجعه کنید و اجرای حکم نفقه را درخواست کنید.