مهارتهای دریافتی (Receptive skills) یعنی Listening و Reading از مهمترین مهارتهای هر زبانی برای یادگیری بهتر آن است. برای اینکه در مهارت reading قوی بشویم، در حالی که زیاد خواندن کمک شایانی میکند، مهم است که استراتژیهای زبانآموزان خود برای خواندن موثر و مفید را نیز توسعه دهید. روشهای ساده ولی کابردی که در این یادداشت آمده است، به شما کمک میکند تا در آموزش مهارتهای خواندن، اعتماد به نفس بیشتری داشته باشید و همچنین به زبانآموزان کمک میکند تا خوانندگان بهتری شوند. در اینجا برخی از ایدههای آموزشی را بررسی میکنیم و ویژگیهای یک reader خوب را در نظر میگیریم:
به طور منظم طیف گسترده ای از متون را می خواند.
خواندن طیف گستردهای از مطالب به خوانندگان کمک میکند تا سریعاً نوع متنی را حدس بزنند، اینکه برای چه کسی و چرا نوشتهشده است و پیشبینی کنند که احتمالاً اطلاعات مفید آن کجاست. این امر علاوه بر بهبود درک مطلب، به زبان آموزان کمک می کند تا کارآمدتر بخوانند.
فعالیت
یکی از راههای سرگرم کننده برای کمک به زبان آموزان برای تشخیص ویژگی های متون مختلف، "flash reading" است. برای این کار، با توجه به سطح آنها متن کوتاهی را انتخاب کنید. به زبان آموزان اجازه دهید فقط چند ثانیه به متن نگاه کنند و سپس از آنها بخواهید که:
· نوع متن
· نویسنده (نام نویسنده نه، بلکه چه نوع فردی آن را نوشته: دانشمند، پزشک، جهانگرد و ...)
· مخاطب
· هدف متن
· و موضوع
آن را شناسایی کنند. از آنها بخواهید که پاسخ های خود را قبل از ارائه فیدبک به یکدیگر توضیح دهند. قطعا از حجم اطلاعاتی که فقط با یک نگاه سریع به متن متوجه شدهاند، شگفت زده خواهند شد.
از مهارت های مختلف استفاده می کند.
یک reader خوب متون را به روشهای مختلف میخواند، به طرحبندی و سرفصلها نگاه میکند، و به سرعت مطالعه میکند تا حسی کلی نسبت به متن پیدا کند (skimming)، قبل از خواندن فشردهتر یا یافتن جزئیات خاص (scanning).
نکته!
هنگام تنظیم فعالیتهای مربوط به خواندن، توضیح دهید که کدام مهارت باید برای هر بخش استفاده شود. به عنوان مثال، آیا زبان آموزان باید هر کلمه را با دقت بخوانند یا سعی کنند اطلاعات خاصی را در سریع ترین زمان ممکن پیدا کنند؟ این امر، آگاهی زبانآموز را از مهارتهای مختلف خواندن و زمانی که آنها مفید هستند افزایش میدهد.
فعالیت
با ترغیب زبان آموزان به یافتن کلمات در یک فعالیت رقابتی، مهارت های scanning را توسعه دهید. آنها در رقابت با یکدیگر، کلمه یا اطلاعات مشخصی را برای کسب امتیاز پیدا میکنند:
· زبانآموزان را با دقت در گروههای دوتایی قرار دهید و مطمئن شوید که سطح خواندن مشابهی دارند و سپس به آنها متن مشخصی را بدهید.
· ابتدا از آنها بخواهید که متن را سریع اسکن تا یک کلمه خاص را پیدا کنند و سپس برای آن کلمه مثالهای نوشته شده را بیایند.
· با دادن مترادف کلمات، سطح چالش را افزایش دهید. به عنوان مثال، اگر میخواهید زبانآموزان کلمه «rough» را از متن پیدا کنند، به آنها بگویید مترادف «not smooth» (B1)، «not exact» (B1)، «difficult» (B2) یا «dangerous» (C1) پیدا کنند.
· یا اطلاعات کلیتری مانند «یک نوع ساختمان را بیابید» یا «یک زمان خاص را پیدا کنید» را از آنها بخواهید.
· از متون متناسب با سطح زبانآموزان استفاده کنید.
معنی کلماتی را که نمیداند، حدس میزند.
زبان آموزانی که میدانند باید به دنبال سرنخهایی در متن بگردند، بیشتر میتوانند معنای کلمات جدید را کشف کنند و به طور مستقل به خواندن ادامه دهند. به عنوان مثال، میتوانید به آنها یاد دهید که چگونه به context، موقعیت کلمه در جمله، نوع کلمه و نحوه استفاده از پیشوندها و پسوندها دقت کنند.
فعالیت
در این فعالیت رقابتی، به زبانآموزان کمک کنید تا اطلاعات کلیدی در مورد کلمات ناشناخته را شناسایی کنند (که میتواند به آنها در حدس زدن بهتر در مورد معنای آنها کمک کند). مثلا با دادن متنهایی با جای خالی شروع کنید. گروهها برای حدس زدن هرچه بیشتر کلمات با یکدیگر رقابت میکنند. آنها باید پیشنهادات خود را توجیه کنند و اطمینان حاصل کنند که کلمات هم از نظر دستوری مطابقت دارند و هم منطقی هستند و بر این اساس امتیاز دریافت کنند.
· از متون متناسب با سطح آنها استفاده کنید.
· از آنها بخواهید تا با متون جای خالی طرح شده توسط خودشان، همکلاسی های خود را به چالش بکشند.
به آنچه میخواند، فکر می کند!
خوانندگان خوب به آنچه میخوانند فکر و واژگان جدید را یادداشت میکنند. تأمل در مورد آنچه که از متن دوست داشتند، آموختند و میخواهند بیشتر بدانند به آنها کمک می کند تا متن را بیشتر درک کنند و حس کنجکاوی و انگیزه برای خواندن بیشتری را ایجاد کند.
فعالیت
در این فعالیت ساده اما مؤثر، قبل و بعد از خواندن، میتوانید در زبانآموزان علاقه ایجاد کنید. از آنها بخواهید یک جدول ساده با چهار ستون ترسیم کنند. قبل از خواندن، در ستون اول باید چیزهای که از قبل درباره موضوع متن میدانند را یادداشت کنند. در ستون دوم، چیزهایی که دوست دارند در متن بیایند را مینویسند. این کار علاوه بر ایجاد انگیزه برای خواندن، اطلاعات مفید زیادی را در مورد زبانآموزان در اختیار معلمان قرار می دهد. پس از خواندن، آنها چیزهایی را که یاد گرفتهاندرا در ستون سوم، و آنچه را که قرار است در خوانشهای بعدی بیاموزند، در ستون چهارم یادداشت میکنند.
نکته!
· در lesson plan خود، زمانی را به آپدیت کردن دفترچه لغات زبانآموزان اختصاص دهید تا آنها کلمات جدیدی که در متن یافتهاند را در آن وارد کنند.
· فعالیت های خواندن را با ترغیب کردن زبان آموزان به بحث یا نوشتن در مورد آنها گسترش دهید، و به آنها فرصت دهید تا در فعالیتهای دیگر، بلافاصله از کلمات جدید استفاده کنند.
Instagram: asaranali_english
LinkedIn: ali-asaran