شاید خیلی از افراد اصلا موقعیتی برایشان پیش نیاید که بخواهند در جایی سخنرانی کنند و یا با افرادی بر سر معامله ای مذاکره کنند.
اینکه چگونه خوب صحبت کنیم می تواند برای هر شخصی حائز اهمیت باشد.
قطعا ما به عنوان یک انسان می خواهیم با دیگران ارتباطات خوبی داشته باشیم پس اینکه بخواهیم خوب صحبت کنیم یک چیز کاملا طبیعی است.
با اعتمادبه نفس حرف بزنیم
یکی از مهم ترین مواردی که در خوب صحبت کردن اهمیت دارد این است که ما بتوانیم خیلی خوب و با اعتماد به نفس با دیگران یا در جمع صحبت کنیم، ما هرچقدر هم جملات و کلمات فوق العاده ای را در صحبت های خودمان بیان کنیم ولی نتوانیم آن را با اطمینان و اعتماد به نفس بالا بگوییم به احتمال زیاد برای حرف های ما تره هم خورد نمی کنند.
برای مثال فرض کنید که در بین دوستانتان هستید و موضوعی را بیان می کنید، اما آن قدر در بیان آن موضوع ضعیف و بدون اعتماد به نفس عمل کردید که اصلا اهمیتی به صحبت های شما نمی دهند، حالا در همین حین یکی دیگر از دوستان شما خیلی قاطع و با اعتماد به نفس دقیقا همان موضوع را بیان می کند و از طرف دوستان دیگرتان مورد استقبال قرار می گیرد.
در ظاهر شاید هر دو نفر یک منظور و یا یک جمله را بیان کرده باشند اما تأثیرگذاری هرکدام با دیگری متفاوت است.
خودتان کلاه خودتان را قاضی کنید، فرض کنید می خواهید پولتان را نزد یک شرکت سرمایه گذاری کنید و برای انتخاب آن شرکت دو گزینه را پیش رو دارید.
با این فرض که هر دو شرکت سود یکسانی را ارائه می دهند و تمام کارهایشان هم مشابه است.
اما وقتی با مدیرعامل شرکت اول صحبت می کنید خیلی بی اعتماد به نفس می گوید:
اگر در شرکت ما سرمایه گذاری کنید ما سود + اصل سرمایه شما را سعی می کنیم در یک سال، سه برابرش به شما باز می گردانیم.
اما مدیرعامل شرکت دوم خیلی با اطمینان و با اعتماد به نفس به شما می گوید:
اگر در شرکت ما سرمایه گذاری کنید ما سود + اصل سرمایه شما را در یک سال، سه برابر به شما باز می گردانیم.
حالا اگر شما بودید در شرکت اول سرمایه گذاری می کردید یا در شرکت دوم؟
گفتیم که تمام موارد و خدمات هر دو شرکت شبیه به هم هستند اما نحوه بیان مدیرعامل شرکت اول با شرکت دوم تفاوت دارد.
به احتمال خیلی زیاد ما شرکت دوم را انتخاب می کنیم، چون شخصی که به صحبت های خودش اطمینان ندارد و نمی تواند آن را با اعتماد به نفس بیان کند چگونه می تواند قابل اعتماد باشد؟
بنابراین اگر ما بتوانیم خیلی با اطمینان و با اعتماد به نفس صحبت کنیم می توانیم یکی از فاکتور های اصلی برای خوب صحبت کردن را داشته باشیم و دیگران را جذب صحبت های خودمان کنیم و اعتماد آن ها را به خودمان جلب کنیم.
ارتباط چشمی خوبی برقرار کنیم
شاید از خودتان بپرسید که پرسش چگونه خوب صحبت کنیم چه ربطی به ارتباط چشمی دارد؟
این نکته را در نظر داشته باشید که خوب صحبت کردن فقط در بیان جملات خوب و زیبا خلاصه نمی شود.
اگر ما می خواهیم خوب صحبت کنیم می بایست پکیجی از رفتارها و کارها را باهم داشته باشیم تا صحبت های ما خوب و عالی باشد.
پس علاوه بر جملاتی که بیان می کنیم، نحوه بیان آن، داشتن ارتباط چشمی خوب، زبان بدن خوب، بالا و پایین بردن صدا و رسا بودن صدا هم می تواند نقش مهمی در خوب صحبت کردن داشته باشد.
داشتن ارتباط چشمی خوب باعث می شود که مخاطب ما حس خوبی نسبت به ما بگیرد.
این سوال را برای خودتان پاسخ دهید:
اگر شخصی در هنگام صحبت کردن با شما به در و دیوار و زمین و هوا نگاه کند چه حسی به شما دست می دهد؟
به احتمال زیاد حس خوبی نخواهید گرفت.
این مورد را من بارها و بارها در کلاس هایی که برگزار می کنم امتحان کرده ام و هر بار هم یک پاسخ دریافت کردم و آن هم این بود که، اگر من نتوانم با دیگران ارتباط چشمی خوب و موثری برقرار کنم نمی توانم تأثیر خوبی روی آن ها بگذارم و یا شاید حواس مخاطبانم به جای دیگری جلب شود.
یا اصلا یک مثال قابل لمس تر می تواند در دوران مدرسه ما زمانی که معلم در حال درس دادن بود را برای ارتباط چشمی بیان کرد.
احتمالا در زمان مدرسه وقتی معلم به ما نگاه می کرد، شش دُنگ حواسمان را به صحبت های معلم می دادیم اما زمانی که ارتباط چشمی اش را از روی ما بر می داشت ما دیگر به صحبت هایش زیاد اهمیت نمی دادیم.
منظورم این نیست که وقتی در حال صحبت کردن هستیم روی یک نفر زوم کنیم، در اینجا می خواهم اهمیت ارتباط چشمی را بیان کنم.
پس برای خوب صحبت کردن علاوه بر جملاتی که بیان می کنیم می بایست حواسمان به موارد دیگری هم باشد تا بتوانیم صحبت های موثر تری را ارائه دهیم.
برای خوب حرف زدن باید شنونده خوبی باشیم
در اینکه برای خوب حرف زدن باید شنونده خوبی باشیم شکی نیست.
چرا؟
چون اگر ما نتوانیم صحبت های طرف مقابل را خوب بشنویم و درک کنیم نمی توانیم پاسخ مناسبی ارائه دهیم.
معمولا افراد زمانی که طرف مقابلشان در حال صحبت کردن هست به صحبت هایش گوش نمی دهند، در عوض به این فکر می کنند که چه جواب دندان شکنی بدهم که طرف کلا نابود شود. :-\
موثر گوش دادن هم دقیقا مثل ارتباط چشمی است، همان طور که وقتی دو نفر در حال صحبت هستند و یکی از آن دو نفر با دیگری ارتباط چشمی برقرار نکند یک نوع بی احترامی است، گوش ندادن به صحبت های طرف مقابل هم یک نوع بی احترامی است و باعث می شود که مکالمه ما با طرف مقابلمان را تحت تأثیر قرار دهد.
بنابراین از قدرت و تأثیرگذاری ارتباط چشمی و خوب گوش دادن غافل نشوید.
صدای رسا داشته باشیم
صدای رسا، یکی از ملزومات خوب صحبت کردن است.
شما فرض کنید که از کلمات خیلی فوق العاده ای استفاده می کنید، زبان بدن مناسبی دارید، ارتباط چشمی خوبی برقرار می کنید و یک شنونده خوب هستید، اما اگر صدای رسایی نداشته باشید و صحبت های شما شنیده نشود نمی توانید بگویید که خوب صحبت می کنید.
تمام این موضوعات مثل یک پازل به هم مرتبط هستند، اگر همه را داشته باشیم و یکی را نداشته باشیم تأثیرگذاری صحبت های ما به شدت کاهش پیدا می کند.
اگر بخواهم یک تمرین برای رساتر شدن صدا به شما بگویم، تمرین بلندخوانی را پیشنهاد می کنم.
تمرین بلندخوانی دقیقا مثل زمانی هست که ما در کلاس مدرسه از روی کتاب بلند می خوانیدم.
تارهای صوتی و حنجره ما باید دقیقا مثل عضلات بدن ما می مانند، اگر آن ها را به حال خودشان رها کنیم از رسایی و تُن صدای ما کاسته می شود.
البته برای دوستانی که یکسری مسائل در صدای خودشان دارند و یا می خواهند صدای بهتر، بلندتر، رساتر و پُرطنین تری داشته باشند تمرینات حرفه ای تری هم وجود دارد که آن را در دوره جامع صداسازی بیان کرده ام.
زیاده گویی نکنیم
اگر واقعا می خواهید که خوب صحبت کنید و صحبت های شما تأثیرگذار باشد می بایست زیاده گویی نکنیم.
ما با زیاده گویی اثر صحبت های خودمان را از بین می بریم (البته این موضوع در مورد صحبت های معلم یا استاد در سر کلاس صدق نمی کند)
اگر ما بین دوستان یا همکارانمان باشیم و بخواهیم متکلم الوحده باشیم و به قولی زیاده گویی کنیم قطعا از جذابیت خودمان و صحبت های ما کاسته می شود.
تپق نزنیم
معمولا افرادی که تپق می زنند و همش مِن مِن می کنند افرادی هستند که نمی توانند خوب صحبت کنند.
تپق زدن به صورت غیرمستقیم به طرف مقابل این پیام را می رساند که من نمی توانم خوب صحبت کنم و من اطلاعات و اطمینان کافی در مورد موضوعی که می خواهم صحبت کنم را ندارم.
به شما پیشنهاد می کنم مکالمات یک روز تلفنی یا رو در رویی که با دوستان و آشنایان خودتان دارید را ضبط کنید و ببینید که آیا واقعا در صحبت های خودتان تپق می زنید یا خیر.
اگر تپق می زنید سعی کنید برای یک یا دو هفته به صورت آگاهانه حواستان به صحبت هایتان باشد و تا آنجا که می توانید سعی کنید منسجم و بدون تپق صحبت کنید.
زبان بدن خوبی داشته باشیم
در خیلی از موارد افرادی که خوب صحبت می کنند یک ویژگی مشترک دارند، و آن ویژگی مشترک چیزی نیست جز داشتن زبان بدن خوب و متناسب.
فردی که خوب صحبت می کند به احتمال زیاد از بدن و حرکاتی که موقع صحبت کردنش انجام می دهد اطلاع دارد و می تواند به خوبی آن را مدیریت کند.
به احتمال زیاد فردی که در هنگام صحبت کردن همش سر و صورتش را می خاراند و یا به این طرف و آن طرف نگاه می کند و یا نمی تواند در یکجا بند شود و این پا و اون پا می کند نمی تواند فردی باشد که خوب صحبت می کند.
ما به عنوان فردی که قصد داریم در بین دیگران خوب صحبت کنیم می بایست به زبان بدن خودمان آگاه باشیم.
پیشنهاد می کنم به صورت تمرینی شروع به صحبت کنید و از خودتان فیلم بگیرید و یا اینکه به جلوی آینه بروید و شروع به صحبت کنید، که البته ترجیحا یک آینه قدی باشد بهتر است.
و بعد به زبان بدن خودتان دقت کنید و اگر مشاهده می کنید که چیزی اضافی است یا یک تیک خاص در هنگام صحبت کردن دارید و یا دست و پایتان را به این طرف و آن طرف پرت می کنید سعی کنید که خیلی آگاهانه این موارد را انجام ندهید.
معمولا خیلی از این موارد با دانستن و کمی توجه به آن حل می شود.
سخن پایانی
در پاسخ به سوال چگونه خوب صحبت کنیم ؟ به صورت کلی می توانم بگویم که برای خوب صحبت کردن نیاز به چند فاکتور است که آن ها را با هم بررسی کردیم و اگر بخواهم به صورت تیتروار بگویم این موارد می شوند:
با اعتماد به نفس صحبت کنیم
ارتباط چشمی خوبی برقرار کنیم
برای خوب حرف زدن باید شنونده خوبی باشیم
صدای رسا داشته باشیم
زیاده گویی نکنیم
تپق نزنیم
و اینکه زبان بدن خوب و متناسبی داشته باشیم
بنابراین با توجه به رعایت این موارد ما می توانیم با کمی تمرین به خوبی صحبت کنیم و هر روز و هر روز صحبت کردن خودمان را تقویت کنیم.
