هنگامی که انسان آسیب می بیند، پزشکان اغلب آنتی بیوتیک ها را برای کمک به جلوگیری از عفونت تجویز می کنند. اما انسان‌ها تنها موجوداتی نیستند که چنین مراقبت‌های پزشکی پیچیده‌ای را به یکدیگر ارائه میکنند - برخی مورچه‌ها نیز این کار را میکنند.
دانشمندان در مقاله‌ای که هفته گذشته در مجله Nature Communications منتشر شد، گزارش دادند که مورچه‌های Matabele می‌توانند زخم‌های عفونی را با آنتی‌بیوتیک‌هایی که تولید و ترشح میکنند شناسایی و درمان کنند. به گفته محققان، این یافته روزی می تواند منجر به توسعه آنتی بیوتیک های جدید برای انسان و و درمان زخم درمنزل و یا کیلینک های برجسته ی جهان شود.
مورچه های Matabele (Megaponera analis) در کلونی های عظیم در سراسر جنوب صحرای آفریقا زندگی می کنند. آنها فقط موریانه‌ها را می‌خورند که در منطقه به وفور یافت می‌شوند -
تحقیقات نشان داد که مورچه‌های Matabele آسیب‌دیده اغلب رفقای آسیب‌دیده خود را به لانه‌هایشان می‌برند، جایی که زخم‌های دوستان خود را برای چند دقیقه لیس می‌زنند. اما محققان نمی‌دانستند که چرا مورچه‌ها این کار را انجام می‌دهند - آنها فکر می‌کردند که آیا این رفتار به عنوان مثال به حذف کثیفی از محل کمک می‌کند.
اکنون، آنها معما را حل کرده اند. در مطالعه جدید، دانشمندان مواد شیمیایی تولید شده توسط مورچه ها را با زخم های عفونی و غیر عفونی مقایسه کردند. هنگامی که زخمی عفونی شد، مشخصات هیدروکربنی اسکلت بیرونی مورچه تغییر کرد - و به نظر می‌رسید که مورچه‌های همکار می‌توانند این تفاوت را درک کنند.
مورچه ها نه تنها زخم های عفونی و غیر عفونی را تشخیص دادند، بلکه زخم های عفونی را نیز با درمان خودساخته هدف قرار دادند. مورچه‌های Matabele ماده‌ای را از غدد متاپلور خود که در پشت آنها قرار دارد تولید کردند و آن را روی زخم‌های عفونی همسالان خود قرار دادند. محققان کشف کردند که این ماده حاوی بیش از 50 جزء مختلف با خواص ضد میکروبی یا ترمیم زخم است.
مورچه ها به روش های مختلفی به درمان زخم کمک می کنند. یکی از راه ها این است که بزاق مورچه حاوی ترکیباتی است که می تواند به ضدعفونی کردن زخم و جلوگیری از عفونت کمک کند. ترکیبات موجود در بزاق مورچه شامل آنزیم ها، اسیدها و مواد ضد باکتری هستند.
راه دیگر این است که مورچه ها می توانند به تمیز کردن زخم کمک کنند. مورچه ها با استفاده از شاخک های خود، زخم را تمیز می کنند و هرگونه آلودگی یا debris را از آن خارج می کنند.
مورچه ها همچنین می توانند به تولید کلاژن کمک کنند. کلاژن یک پروتئین مهم است که در فرآیند بهبود زخم نقش دارد. مورچه ها با تولید یک ماده شیمیایی به نام فورمیک اسید، به تولید کلاژن کمک می کنند.
در یک مطالعه، محققان دریافتند که استفاده از مورچه ها برای درمان زخم های ناشی از سوختگی، می تواند به بهبود سریعتر و کاهش ظاهر زخم کمک کند. در این مطالعه، افرادی که از مورچه ها برای درمان زخم های خود استفاده کردند، نسبت به افرادی که از درمان های سنتی استفاده کردند، زخم های کوچکتر و کمرنگ تری داشتند.
البته، استفاده از مورچه ها برای درمان زخم می تواند خطراتی نیز داشته باشد. مورچه ها می توانند نیش بزنند و باعث درد و ناراحتی شوند.همچنین، ممکن است برخی از افراد به بزاق مورچه حساسیت داشته باشند.
اگر به فکر استفاده از مورچه ها برای درمان زخم هستید، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
