پروبیوتیک ها میکروارگانیسم های زنده ای هستند که در صورت مصرف به میزان کافی، اثرات مفیدی را بر سلامت میزبان اعمال می کنند. پروبیوتیک ها با روش های مختلف در تامین سلامتی بدن موثر هستند: به هضم موادغذایی در دستگاه گوارش کمک می کنند، از فعالیت میکروب های بیماریزا جلوگیری میکنند، باعث بهبود جذب مواد مغذی می شوند و در حفظ عملکرد طبیعی سیستم ایمنی تاثیر بسزایی دارند. علاوه بر این مصرف پروبیوتیک ها در پیشگیری و رفع بسیاری از مشکلات گوارشی مانند اسهال ناشی از مصرف آنتی بیوتیک موثر است. (1)
میکروبیوم (Microbiome) به مجموعه ای از میکروارگانیسمها شامل باکتریها، قارچها، ویروسها و سایر میکروبها گفته میشود که در بدن انسان، حیوانات و گیاهان و همچنین در محیطهای مختلف مانند خاک و آب زندگی میکنند. این میکروبها میتوانند تأثیر قابل توجهی بر روی سلامت و رفاه میزبانان خود داشته باشند و فرایندهای فیزیولوژیکی مختلفی مانند گوارش، متابولیسم و عملکرد سیستم ایمنی را تحت تأثیر قرار دهند.
میکروبیوم دستگاه گوارش، نقش مهمی در حفظ سلامت بدن انسان دارد. به عنوان مثال، میکروبهای موجود در دستگاه گوارش به تولید و فعالسازی ویتامینها، هضم غذا، تنظیم سطح قند خون، کاهش التهابها و تقویت سیستم ایمنی کمک میکنند.
میکروارگانیسم های مورد استفاده عمدتا باکتری های مفیدی هستند که اغلب عضو میکروفلور طبیعی دستگاه گوارش هستند. جنس های متعددی مانند لاکتوباسیلوس، بیفیدوباکتریوم و استرپتوکوکوس از رایج ترین سویه های مورد استفاده در فرآورده های پروبیوتیک هستند. علاوه بر این، در برخی محصولات از باکتری های دیگری که دارای خواص پروبیوتیکی هستند مانند لاکتوکوکوس ها، باسیلوس کواگولانس و اشریشیا کلای نیسل نیز استفاده می شود. همچنین، سالهاست خواص پروبیوتیکی مخمر ساکارومایسس بولاردی، آن را به یکی از میکروارگانیسم های محبوب در این فرآورده ها تبدیل کرده است.
باکتریهای خوب یا باکتریهای مفید، مجموعهای از باکتریها هستند که به نحوی برای سلامت بدن مفید و مؤثر هستند. این باکتریها معمولاً به عنوان بخشی از میکروبیوم دستگاه گوارش و دیگر سیستمهای بدن وجود دارند. باکتریهای خوب برای بدن انسان، فواید متعددی دارند. به عنوان مثال، آنها میتوانند در بهبود عملکرد گوارش، جذب مواد غذایی، تنظیم سطح قند خون، تقویت سیستم ایمنی، جلوگیری از رشد باکتریهای بدی، پیشگیری از عفونتها و سایر بیماریهای مربوط به دستگاه گوارش و جسم کمک میکنند.