آموزش تمپو سفالی و نکاتی که هنگام خرید تمپوسفالی باید بدانید را در این مطلب مورد بررسی قرار میدهیم. همچنین عواملی که روی قیمت تمپوسفالی تأثیرگذار است را شرح خواهیم داد.
تمپوسفالی به یکی از سازهای ضربی که یک طرف آن توسط پوست بسته شده و طرف دیگر آن آزاد است گفته میشود. بدنه این ساز را از فولاد و فلزهای دیگر میسازند. البته در بازار نمونههای پلاستیکی آن به فراوانی پیدا میشوند. این ساز بیشتر در فرهنگ و موسیقی عربی و ترکی مورداستفاده قرار میگیرد.
تمپو یا داربوکا یکی از سازهای کوبهای بوده که از خانواده طبلهای جام گونه است. این ساز با هر دودست نواخته میشود و بیشتر در خاورمیانه رواج دارد. در کشورهای دیگر با نامهای مختلفی معروف است. تمپو را میتوان در گروه سازهای کوبهای پوستی یکطرفه جای داد.
بیشینه این ساز به هزارههای پیش از میلاد برمیگردد. تمپو ممکن است از دو صدای اصلی "تم" و "پو" گرفته شده باشد. در اوایل قرن بیستم این ساز توسط مهاجران خاورمیانه به آمریکا رسیده که به آن "دُمبِک" هم میگویند. این ساز احتمالاً از طریق کشورهای عربی خلیجفارس و یا عراق و ترکیه وارد ایران شده باشد. تمپو بیشتر در شهرهای خوزستان، کردستان، کرمانشاه و بوشهر رواج دارد.
در این ساز صدا از طریق ارتعاش پوست حاصل شده و پوست صداها را میتوان به دو بخش تقسیم کرد. پوست صداهای دوطرفه که از هر دو طرف بسته است مانند طبل و دهل و پوست صداهای یکطرفه که ازیکطرف بسته و ازیکطرف باز است.
تمپوسفالی یا داربوکا به معنی ضربهزدن است. در بابل و سومر هزاران سال پیش از میلاد مسیح به وجود آمده و دارای اندازههای بزرگ در معابد و مکانهای مذهبی بوده که بهصورت نشسته نواخته میشود. یکی از سازهای اصیل خاورمیانه تمپوسفالی به بخش جداییناپذیر موسیقی عربی و ترکی تبدیل شده است.
در فرهنگ ایرانی داربوکا به نام تمپو ساز عرب شناخته میشود. این ساز در موسیقی فولکلوریک، ریتمیک و پاپ کاربرد دارد. در موسیقی سنتی و تلفیقی نیز از آن استفاده میکنند. در قسمت جنوبی کشور این ساز طرفداران بیشتر دارد. اما در دنیای امروزی موسیقی با شکستن مرزها دیگر محدود به یک منطقه خاص نیست. این ساز طرفداران جهانی خاص خود را داشته و در موسیقی سبک الکترونیک در بین ملیتهای مختلف اروپایی، هندی، آفریقایی و حتی غربی نقش مهمی را ایفا میکند.
این ساز دارای بدنه فلزی بوده که جنس آن از فلز آلومینیوم، مس و چدن است و جنس پوست آن نیز پوست مصنوعی است. این پوست هم پوست شفاف، فیبر رمو و پوست پاور بیت تشکیل شده و نوع فلزی تمپوسفالی دارای محفظه صوتی کوچکی بوده که پوست را از طریق پیچومهره به آن متصل میکنند. در ریز و بم صدای ساز این پیچومهرهها تأثیر زیادی خواهند داشت.
در بعضی موارد هم از سفال و سرامیک در ساخت این ساز استفاده میشود و جنس پوست آن نیز طبیعی است. در این نوع تمپو از پوست ماهی و بز بهره میبرند. تمپوسفالی بهطورکلی قدمت زیادی دارد و شکل تنه آن استوانهای تخممرغی بوده و بدون گلو خواهد بود. در این نوع ساز پوست را با استفاده از سریش، چوب و یا طنابی به دهانه ساز متصل خواهند کرد. برای افراد مبتدی آموزش تمپوسفالی پلاستیکی مناسب بوده که انواع آن در بازار وجود دارد و مقرونبهصرفهتر است.
در آموزش تمپوسفالی در مرحله مبتدی شما با نحوه نواختن آن آشنا خواهید شد. برای حرفهای شدن نیاز به پشتکار و تمرین زیادی خواهید داشت. پس برای نواختن این ساز باید بهخوبی با نحوه کار با آن آشنا شوید. ساز مشابهی به نام جیمبی در غرب آفریقا وجود دارد که با اینکه با ساز تمپوسفالی در دسته سازهای گابلتدرام قرار دارند اما نحوه نواختن آنها باهم فرق میکند. پس نحوه نواختن سازها حتی وقتی در یک دسته قرار میگیرند نیز با هم فرق خواهند کرد.
در مناطق آسیا و شمال آفریقا دو نوع گابلتدرام وجود دارد که نوع اول آن استایل ترکی و نوع دوم آن استایل مصری داشته که به نام تَبلا معروف است. اگر نوزانده قصد نواختن ریتمهای تند را داشته باشد استایل مصری مناسب او خواهد بود. در هنگام نواختن این ساز تمپوسفالی باید آن را زیر بازو قرار دهید. در بعضی از مواقع نیز ساز روی پای نوازنده و به پهلو قرار میگیرد.
در آموزش زدن تمپو سفال به شما موارد زیادی آموزش داده میشود که شامل تن صداهای مختلف و موارد بسیاری دیگر است. این ساز اساساً دارای سه تن صدا بوده که اولین تن صدا با Doom شناخته شده و نحوه نواختن آن به این صورت خواهد بود که کف دست و قسمت انگشتان به وسط ساز برخورد کرده و در زمان نسبتاً سریعی برداشته میشود.
صدای دوم نیز به تاک معروف است که تن صدای آن زیرتر بوده که نواختن آن بدینگونه است که سرانگشتان به سرساز برخورد میکند و توسط دست غیراصلی این ضربه انجام میشود. صدای سوم با نام ساک و پا شناخته شده که صدایی بسته به شمار میرود و پس از زدن ضربه دست مدتی روی پوستساز باقی میماند. با این کار از ارتعاش بیشتر و تولید صدای زیادتر جلوگیری خواهد شد. علاوه بر این صداها، صداهای دیگر را نیز در هنگام آموزش زدن تمپوسفالی یاد خواهید گرفت.
· یکی از نکات مهمی که هنگام خرید تمپو سفال باید به آن توجه فرمایید قیمت ساز است. پس در ابتدا میزان بودجهای که برای خرید تمپو میخواهید هزینه کنید را مشخص کرده تا بتوانید انتخاب راحتتری داشته باشید.
· جنس ساز از دیگر موارد است باید مدنظر قرار دهید که فلز، پلاستیک و سفال و پوست طبیعی و مصنوعی برای جنس آن مورداستفاده قرار میگیرد.
· به پوستساز هنگام خرید تمپوسفالی دقت کنید که دچار زدگی، پارگی و حتی سوراخ نشده باشد.
· طرح و شکل تمپو روی صدای تمپو تأثیری نداشته و فقط جنبه زیبایی برای ساز خواهد داشت.
· از فروشگاههای معتبر این ساز را خریداری کنید چرا که این فروشگاهها هیچوقت اعتبار خود را فدای سود بیشتر نمیکنند.
پس برای آموزش زدن تمپوسفالی توجه به نکاتی که در بالا به آن اشاره شد ضروری است. چرا که داشتن یک ساز باکیفیت در هنگام آموزش به شما کمک زیادی خواهد کرد تا بهتر و سریعتر به نتیجه مطلوب برسید. برای اینکه در رشته موردعلاقه خود که همانا زدن ساز تمپوسفالی است رشد کافی داشته باشید نوع ساز و آموزشگاه هم میتواند تأثیرگذار باشد.