بسیاری از پزشکان میگرن را بدون درمان میدانند و تنها به تجویز داروی مسکن برای این بیماری اکتفا میکنند. اما در سالهای اخیر راههای درمان جدیدی برای این بیماری معرفی شده است. در ادامه به معرفی بیشتر راههای درمان میگرن و مزایا و معایب هرکدام خواهیم پرداخت.
میگرن یک بیماری سیستم اعصاب مرکزی است که مهمترین علامت آن سردرد است. این بیماری علاوه بر سردرد ممکن است با عوارض دیگری مانند مشکلات بینایی، تهوع و استفراق همراه باشد و اغلب با نشانه هایی مانند حساسیت به نور و صدا همراه است. سردرد میگرنی بسیار فراتر از یک سردرد معمولی است و شدت آن امور روزانه فرد را مختل کرده و گاهی فرد را راهی بیمارستان میکند. این سردردها گاهی ساعتها ادامه مییابند و ممکن است فرد تا سه روز به صورت متوالی دچار سردرد باشد.
میگرن ممکن است باعث شود فرد به صورت کامل از کار روزانه خود بازمانده و حتی ممکن است فرد را راهی بیمارستان و مراکز درمانی نماید. یکی دیگر از عوارض عجیب سردردهای میگرنی، اورا است. اورای میگرن عموما به صورت نشانههایی نورانی و یا هالههایی در جلوی چشم دیده می شود و حتی ممکن است لحظاتی بینایی فرد را مختل کند.
حتی انواع نادری از میگرن هست که حرکت و تکلم فرد را مختل کرده و علایمی شبیه به سکته یا تشنج در بیمار ایجاد میکند. اما تفاوت این علایم با تشنج در گذرا بودن این علایم است. به صورتی که بعد از اتمام اورای میگرن اثرات آن به کلی از بین خواهد رفت.
علت بروز میگرن یکی از معماهایی است که دانشمندان به دنبال آن هستند و عدم دست یابی به یک علت واحد برای بروز میگرن ممکن است نشان دهنده چند علتی بودن این بیماری باشد. به صورت تجربی و علمی مشخص شده که تغییرات هورمونی به خصوص هورمون استروژن در بروز این بیماری نقش داشته و به همین علت است که آمار بیماری میگرن زنان بیشتر از مردان است. همچنین تشدید شدن بروز سردردهای میگرنی در دوران قاعدگی و یا توقف حملات میگرنی در زمان بارداری تایید کننده تاثیر استروژن بر بروز سردردهای میگرنی است.
از دیگر موارد اثبات شده در مورد میگرن، تاثیر وراثت بر این بیماری است. مشخص شده فرزندی هر دو پدر و مادر او مبتلا به میگرن باشند به احتمال 70 درصد دچار میگرن خواهد شد.
سردردهای میگرنی عموما به واسطه برخی عوامل تشدید و یا تحریک میشوند. به این عوامل محرک ها یا تریگرهای میگرن گفته میشود و با اجتناب از این عوامل میتوان از بروز میگرن پیشگیری کرد.
این محرکها در افراد مختلف ممکن است متفاوت باشد اما به صورت کلی محرکهایی مانند بی خوابی، بوهای تند، استرس، کم آبی بدن، کافئین و گاهی شکلات، نوشیدنیهای الکلی و … از عواملی هستند که ممکن است محرک میگرن در فرد باشند.
بر این اساس فرد با یادداشت حملات روزانه و بررسی محرکهای میگرن خود میتواند به مرور زمان محرک های اختصاصی میگرن خود را شناسایی کرده و با بروز سردردهای میگرنی خود تا حدودی مقابله کند.
از سالهای دور پزشکان اولین و تنها راه مبارزه با میگرن را استفاده از داروهای تسکین دهنده درد میدانستند. این داروها از مسکن های ابتدایی مانند استامینوفن ها و بروفن ها آغاز شده و تا دسته ارگوتامین ها و تریپتانها ادامه پیدا می کند. تریپتانها دسته ای از مسکن ها هستند که از پیش ماده تریپتامین تولید شده و از سال 1990 به عنوان مسکن اختصاصی میگرن معرفی شدند. این دسته از داروها که معروف ترین آنها سوماتریپتان است در حدود 60 درصد حملات میگرنی موثر بوده و موثرترین داروی مسکن میگرن به شمار می آیند.
یکی از مشکلات این دسته از داروها این است که با مرور زمان و مصرف مدام این دسته از داروها، بدن به دارو به نوعی عادت پیدا کرده و عدم استفاده موجب سردرد خواهد شد. به این سردرد، سردرد ناشی از مصرف بی رویه دارو یا MOH گفته می شود و یکی از شایع ترین عوارضی است که در مبتلایان به میگرن های شدید مشاهده می شود.
علیرغم ادعاهای مختلف، تا سال 2010 میگرن بیماری بدون درمان تلقی میشد. اما در دهه اخیر پیشرفتهای زیادی در جهت درمان میگرن انجام شد. اگرچه همچنان هیچ روش درمانی را به عنوان درمان قطعی میگرن نمیتوان معرفی نمود اما این روشها توانسته اند بسیاری از مبتلایان را از درد و رنج میگرن رهایی بخشند.
داروی میگرن کات در سال 1396 توسط شرکت دارویی دانش بنیان میم دارو، با مجوز سازمان غذا و دارو، به عنوان داروی درمان میگرن در داروخانههای کشور ایران عرضه شد. نتایج کارآزمایی بالینی این دارو نشان دهنده کاهش 76 درصدی در تعداد و شدت سردردهای میگرنی در 2000 بیماری مصرف کننده دارو بوده و با این نتایج داروی میگرن کات را میتوان به عنوان بهترین راه درمان میگرن عنوان نمود.
?
این دارو که به صورت اسپری بینی ارائه شده، بر اساس اعلام شرکت تولید کننده ترکیبی است از بیش از 20 گیاه دارویی بومی ایران و بیماران با استفاده این دارو در یک دوره درمانی 4 ماهه تاثیرات پایداری از این دارو دریافت خواهند نمود. تاثیر بر افزایش ترشح ملاتونین و کاهش میزان نیتریک اکساید آزاد خون و تاثیر بر گردش خون در سیستم اعصاب مرکزی از جمله مکانیسمهای عملکرد داروی میگرنکات به شمار میروند.
در سال 2016 داروی ایموویگ با سر و صدای تبلیغاتی بسیار زیاد وارد بازار دارویی جهان شد. این دارو تنها داروی مهار کننده این گیرنده نبود و داروهای آجووی و امگالیتی نیز با همین مکانسیم وارد بازار شده بودند اما ظاهرا توان تبلیغاتی ایموویگ باعث شد که نام آن داروها چندان به گوش مردم آشنا نباشد.
?
این دارو با قیمت بالای 500 دلاری بایستی به تعداد 6 عدد و هر کدام برای یک ماه مورد استفاده قرار گیرد و در بهترین حالت خود موجب کاهش 50 درصدی در میزان سردردهای میگرنی خواهد شد.
برخلاف داروی میگرن کات که یک داروی گیاهی بوده و بر مکانیسم بروز حمله میگرنی موثر است، ایموویگ عملا مهار کننده مسیر سردرد میگرنی بوده و علائم میگرن را مهار می کند.
بوتاکس در اصل روش درمانی برای بیماری MOH به شمار می رود. این روش به صورت موقت اعصاب منجر به سردرد میگرنی را از کار انداخته و موجب کاهش موقت سردردهای میگرنی خواهد شد. در درمان MOH با استفاده از بوتاکس، دکتر به مرور میزان داروهای مسکن فرد را کاهش داده تا با بازگشت دوباره میگرن که در این روش قطعی است و در زمان مشخص اتفاق خواهد افتاد بیمار مبتلا به MOH نباشد.
?
البته این روش برای درمان میگرن قابل استفاده است اما شما بایستی هر ساله بوتاکس خود را تجدید کنید. البته در استفاده از بوتاکس به خطرات بالای تزریق سم بوتولینیوم به داخل اعصاب صورت دقت داشته باشید و این کار را حتما توسط پزشک متخصص و مجرب انجام دهید.
برخی از داروها مانند داروهای مهار کننده گیرنده بتا و داروهای ضد افسردگی و برخی داروهایی که به صورت طبیعی داروی ضد تشنج محسوب میشوند میتوانند تا حدودی بروز حملات میگرنی را کاهش دهند.
این داروها به صورت اختصاصی برای درمان میگرن تولید نشده اند و برای درمان بیماری های دیگری مورد استفاده قرار میگیرند اما با توجه به مکانسیم عملکرد میتوانند بر بروز سردرد میگرنی نیز موثر باشند. اما این داروها عوارض بسیار زیادی داشته و استفاده از این داروها مگر در موارد بسیار دشوار، توصیه نمی شود.
طب سوزنی یکی از علوم درمانی اسرار آمیز است که در برخی از بیماری ها تاثیرات شگرفی دارد. تجربه نشان داده که طب سوزنی در برخی از انواع میگرن میتواند بسیار موثر بوده و موجب کاهش قابل توجهی در سردردهای میگرنی شود. البته پیشنهاد میشود این روش در کنار روشهای درمان گیاهی استفاده شود تا بیمار سریع تر به نتیجه مورد نظر خود دست یابد.
?
میگرن بیماری ای است که در زندگی شما وارد شده است. یک فرد مبتلا به میگرن هر لحظه از زندگی خود را در انتظار بروز سردرد و برهم خوردن برنامه روزانه خود می گذراند و هر لحظه ممکن است از کار خود متوقف شود. اما اگر مبتلا به میگرن هستید، تسلیم میگرن نباشید. با تمرکز بر کار روزانه خود و ناامید نشدن از روشهای درمان میگرن همزمان با طی مسیر درمانی، اجازه ندهید میگرن سکان دار زندگی شما باشد. سردردهای روزانه خود را یادداشت کنید و محرک های سردردهای خود را بشناسید و همواره تلاش کنید از محرک ها به دور بمانید. امیدواریم روش های درمانی ذکر شده بتوانند راهی برای درمان شما باشند.