وقتی اسم نوشتن می‌یاد اولین ابزاری که به ذهن خطور می‌کنه قطعا کاغذه و قلم. نویسنده از بوی کاغذ مست میشه و با گردش قلم و خودکار بی‌وقفه به خلق کردن روی کاغذ ادامه میده.
بد یا خوب، امروزه دنیا به سمت دیجیتالی شدن پیش میره و معروفترین ابزار دیجیتالی برای نوشتن، Microsoft Office Word (خلاصه‌ش میشه همون Word) است. چون بیش‌تر کسانی که قلم به دست می‌گیرند، از ویندوز استفاده می‌کنند و توی ایران هم که کپی‌رایت نداریم و ویندوز با قیمت 200 دلار و Word با قیمت 100 دلار، به‌رایگان و به‌چشم‌برهم‌زدنی نصب و آماده خدمت‌گذاری میشه، پس طبیعیه که اولین نرم‌افزاری که شما با اون نوشتن را تجربه می‌کنید Word روی بستر ویندوز هست.
بگذارید درباره Word صحبت کنیم.
قبل از هرچیز Word یک نرم‌افزار خصوصی و خریدنی هست. این یعنی استفاده از اون بدون هزینه کار درستی نیست. اگرچه فکر می‌کنم برای خرید هم امکانش نباشه توی ایران و اگر هم باشه بنا به قیمت دلار اصلا صرفه نمی‌کنه ولی هر بهانه‌ای هم که بیاریم باز Word یک نرم‌افزار خریدنی هست و نه رایگان.
دوم اینکه Word فقط روی Windows یا Mac نصب میشه که هر دوی این سیستم‌عامل‌ها غیر رایگان هستند. یعنی اگه بخواهید اخلاقی با Word کار کنید، باید یک بار ویندوز را بخرید و یک‌بار دیگه خود مجموعه آفیس را. یعنی در بهترین حالت باید 300 دلار پول بدید.
مورد دوم اینکه Word یه نرم‌افزار بالغ و سنگینه. بالغ یعنی تو صنعت خودش به یک بلوغ قابل قبولی رسیده و حرفی برای گفتن داره و سنگین یعنی نسبت به کاری که انجام میده حجم زیادی داره. ابزارهای خیلی سبک‌تر هم هستند مثل آپن‌آفیس و لیبره‌آفیس که به‌دلیل رابط کاربری یکم پیچیده‌شون و البته انحصارطلبی مایکروسافت، برای بخش زیادی از کاربران، نام کمتر شنیده شده تری دارند. اما در توانایی دست‌کمی از Word ندارند.
به هر حال این ابزارها هرچه‌که باشند، قالب خروجی خیلی پیچیده‌ای دارند. به‌عنوان مثال فایل خروجی از برنامه Word از نوع دودویی است. فایلی که پیش‌تر گفتیم به‌هیچ‌عنوان برای انسان قابل فهم نیست.
حالا اگه بخواین با نرم‌افزارهای مورد نیاز در همون فایل خروجی کنکاش کنید، باید بدونید که فایل docx در اصل یک فایل zip است که می‌تونید راحت با هر نرم‌افزاری که فایل zip می‌خونه بازش کنید و بعد محتواش را نگاه کنید. به احتمال 99 درصد چیزی متوجه نمی‌شید. چون متن شما با الگوریتم‌های پیچیده‌ای در کنار اطلاعاتی برای فونت و رنگ و اندازه و تنظیمات صفحه و کاغذ و شکست‌صفحه و هرچیزی که تو فایل ورد مربوط شده، در هم تنیده شده‌اند.
این یعنی این که شما باید برای ایجاد و ویرایش و مشاهده فایل Word، حتما Word را روی سیستم نصب داشته باشد.
این حجم از پیچیدگی به دنبال خودش، بی‌خبری کاربر از کارکرد نرم‌افزار را دنبال میاره، شاید برای یک کاربر ساده خوب باشه. ولی قطعا وقتی شما زمان زیادی را صرف نوشتن می‌کنید و یک کاربر حرفه‌ای می‌شید و در طول زمان هم نسخه‌های مختلفی از نوشته‌تون تولید می‌کنید، به طور قطع اذیت کننده میشه. کافیه فقط یک‌بایت از کل فایل وردتون دست بخوره (که عجیب هم نیست)، فایل را باید بریزید دور. (بماند که این نوع فایل‌ها درصدی برای ریکاوری دارند ولی بستگی داره بایت خراب کجا بشینه). کنترل نسخه‌های مختلف یک نوشته توی ورد به شدت سخته و خیلی هم قابل اطمینان نیست. خلاصه کنم وقتی شما کنترل برنامه‌ای که از اون برای عمل ساده‌ای مثل نوشتن استفاده می‌کنید، دستتون نیست، درواقع شما خدمتگزار اون هستید و نه اون خدمتگزار شما.
تا صبح هم اگه بخوام حرف بزنم کم گفتم. Word شاید یک برنامه تمام‌عیار برای نوشتن هست. ولی قطعا ابزارهای بهتری صرفا برای نوشتن موجوده.
