معده خالی نباشد و فرد گرسنه نباشد.
قبل از حجامت استحمام نکرده باشد.
تخم مرغ، لبنیات، ماهی، جگر، مواد غذایی چرب، شور، تند و خمیری نخورده باشد.
آرام بودن و نداشتن استرس.
داروی رقیق کننده خون مثل هپارین، وارفالین، آسپرین استفاده نکرده باشد.
سابقه بیماری بیمار پرسیده شود.
بیمار قبل از حجامت بهتر است رب سیب یا به خورده باشد.
حتما بخوانید: پیشگیری و درمان کرونا دکتر خیراندیش
حجامت علاوه بر اینکه سیره ی نبوی است، یک روش پیشگیری و درمان بیماری ها می باشد. از تحقیقات بعمل آمده چنین نتیجه گرفته می شود که حجامت یک تنظیم کننده (تنظیم کننده ی حالات فیزیولوژی به هم خورده و نابسامان)، تقویت کننده (تقویت کننده ی سیستمهای کم کار و ضعیف شده)، تعدیل کننده (تعدیل کننده ی رفتارها و کارکردهای بیش فعّال و از مهار خارج شده) می باشد.
حجامت به موقع برای فرد، می تواند یک واکسیناسیون واقعی باشد. حجامت در چند روز اول زندگی از پشت لاله ی گوش به همراه خوردن یک قاشق لعاب شیرخشت، ترنجبین و عناب، کودک را از یرقان در امان نگه می دارد و در صورت گرفتن یرقان، درمان می نماید.
در این حجامت لاله ی گوش برگردانده، بعد از استریل، چند خراش کوچک ایجاد می شود تا چند قطره خون بیاید. در صورت وجود بثورات پوستی ران، باسن و پشت از چهار بند یا روی باسن ها حجامت انجام می گیرد. در چهار ماهگی از گودی گردن (حجامت نقره) حجامت انجام می گیرد.
بعد از این حداقل در بهار و پائیز مرتب حجامت شوند. این کار یک آماده باش عمومی و تنظیم و تحریک دستگاه ایمنی بدن می باشد و یا تکرار منظم از افول و نزول این سطح آمادگی سیستم ایمنی جلوگیری به عمل خواهد آمد.
اولین و مهمترین تاثیر و مکانیسم اثر حجامت، تنظیم و تقویت سیستم ایمنی و فاکتورهای دفاعی بدن است. پر واضح است که با این تقویت سیستم ایمنی، دفاع بدن طفل در مواجهه با عوامل ویرولانت و باکتریال و پاتوژن ها موفق تر عمل خواهد کرد.
برخی صاحب نظران بر این عقیده هستند که در محل حجامت عام، عمل شناسایی آنتی ژن ها توسط سلولهای خاطره ای سیستم ایمنی و ایجاد فرآیند ”خاطره ی اکتسابی” بهتر از سایر نقاط بدن صورت می گیرد. در تحقیقات انجام شده روی کودکان و نوجوانان حجامت شده در ۹۳ درصد نتایج زیر بدست آمده است:
به همین جهت است که پیامبر گرامی (صل الله علیه و آله) و ائمه (علیهم السلام) حجامت را پیشگیری کننده و درمان کننده ی بیماری ها معرفی کرده اند.
امروزه آلودگی هوای کره زمین بعنوان مهم ترین مساله بهداشتی کره زمین مطرح شده و روز به روز اهمیت بیشتری پیدا می کند و این اوج درایت و تدبیر و دور اندیشی بزرگان طب سنتی را می رساند که چگونه در این مهم مداقه کرده اند و با جزئیات کامل کیفیت هوا و تنفس هوای سالم را توصیف نموده اند.
حکیم بزرگ، عقیلی خراسانی در خلاصه الحکمه می گوید: نفس لازمه ی حیات و علامت آن است و انسان را مقدور و ممکن نیست که از آن احتراز و امساک نماید و هوا عامل ترویج روح حیوانی و عدم احتراق آن است.
امروزه که هوای شهرهای بزرگ در برخی از مواقع سال به شدت آلوده شده و آلودگی آن بالاتر از حد استاندارد و به حد هشدار می رسد بیش از پیش برخورداری از یک سیستم ایمنی قوی و داشتن جسمی سالم برای به حداقل رساندن آثار مضر آلودگی هوا مشهود می باشد.
یکی از توصیه های مهم برای تقویت سیستم ایمنی بدن و همچنین دفع سموم حاصل از آلودگی هوا حجامت می باشد. لذا انجام حجامت برای افرادی که در معرض آلودگی هوا می باشند هم عاملی است پیشگیرانه و هم عاملی است برای دفع سمومی که از آلودگی هوا وارد بدن شده است.
لازم به ذکر است افرادی که کم خون، لاغر و تکیده با بدن خشک هستند یا غلبه سردی شدید دارند حتماً باید تحت نظر پزشک حجامت نمایند.
در متون طب ایرانی، حجامت یکی از شیوه‌های درمان غیردارویی است که مانند هر شیوه درمان دیگری، اگر به جا و به اندازه و با ملاحظات جامع بکار رود البته سودمند است. در این نوشتار به هشدارهای طبی درباره حجامت در فصل زمستان می‌پردازیم:
مطابق با قوانین علاج، حجامت غیر اضطراری در روزهای سردِ فصل زمستان نهی شده و موجب ضعف بدن و نیروهای حیاتی شمرده شده است. حجامت در هوای سرد بویژه برای سالمندان یا افراد کم‌گوشت زیان‌بارتر است. همچنین حجامت زمستانی پس از افول خورشید و عصرگاه یا هنگام شب بسیار زیان آورتر شمرده شده است.
در هوای سرد، الگوی گردش خون مویرگی و توزیع اخلاط غلیظ و رقیق در عمق و سطح بدن تغییر می‌کند، یعنی از سویی بخاطر انقباض عروق سطحی اندام‌ها در سرما، خون کمتر و کم‌جنبش‌تری در عروق تحت اثر حجامت جریان دارد و از سوی دیگر گرایش و میل مواد چگال و سنگین به مویرگ‌های سطحی (محل اثر حجامت) کاهش می‌یابد؛ همچنین مجاری و منافذ سطحی بدن در هنگام چیرگی سرما، چندان گشاده نیستند تا حرکت اخلاط نامطلوب در مسیرهای آنها آسان باشد بنابراین اثربخشی و ایمنی حجامت در هوای سرد زمستانی هرگز مانند اوقات معتدل سال نخواهد بود.
نکته دیگر آنکه بطور طبیعی در فصل زمستان، سوءمزاج‌های ناشی از حرارت شدید و حرکت تند اخلاط و رطوبات گرم در بخش‌های بیرونی بدن کاهش می‌یابند و نیاز اضطراری به حجامت از این جهت بسیار کاسته می‌شود.
کسانی هم که دچار غلظت خون هستند نباید گمان کنند که تنها راه بهبودشان، حجامت یا فصد است. در واقع بجز شرایط اضطراری، چاره منطقی و پایدارتر آن است که از راه اصلاح تغذیه، خلط دم را به اندازه متعادل برگرداند. مثلاً افراد دچار غلظت خون، باید در زمستان از خوردن تخم‌مرغ، شیرینی‌ها، خرما، گوشت قرمز بخصوص بصورت کباب، و غذاهای خمیری بیشتر پرهیز کنند و خورش‌هایی مانند خورش کرفس، خورش قرمه‌سبزی، خورش به، خورش لوبیاسبز، خورش کدو و خورش بامیه با سبزی‌هایی مانند جعفری و گشنیز و مرزه و همراه با پودر کامل لیموعمانی میل کنند و برنج را هم بصورت زرشک‌پلو با زیره، یا هویج‌پلو با زرشک و زیره بخورند.
پایان سخن اینکه حجامت در زمستان و هوای سرد نباید بدون ضرورت قطعی انجام شود. تشخیص این ضرورت بر عهده پزشک آگاه از طب ایرانی و طب جدید است و لازمه آن تامل در مبانی علاج و اصول درمان است تا نتیجه کار به زیان بیمار نینجامد.
