
در تقویم جهانی مسابقات فرمول یک، دو نوع پیست اصلی وجود دارد: پیستهای شهری که خیابانهای شهر را به میدانهای خودروهای پرسرعت تبدیل میکنند و پیستهای دائمی که مخصوص مسابقات ساخته شدهاند. هر دو نوع تجربهای هیجانانگیز ارائه میدهند، اما از نظر آنچه تماشاگران میبینند، احساس میکنند و تجربه میکنند، چه داخل پیست و چه بیرون آن، تفاوت زیادی با هم دارند. حال سؤال اینجاست تفاوت پیست شهری و دائمی در فرمول یک چیست؟ در ادامه به تفاوت پیست شهری و دائمی میپردازیم تا به شما کمک کنیم با دانش بیشتری این مسابقات را دنبال کنید. همراه ما باشید.
انواع پیست های فرمول یک چه شهری و چه دائمی تفاوتهایی با هم دارند. در این بخش از مطلب، مقایسه پیست شهری و دائمی را از جنبههای مختلف بررسی خواهیم کرد:
پیستهای دائمی از همان ابتدا برای مسابقه طراحی میشوند و استانداردهای ایمنی بالا، مسیرهای پهن و امکانات بهتری دارند. بنابراین ریسک تصادف شدید در آنها کمتر است. در مقابل، پیستهای شهری از خیابانهای معمولی تشکیل میشوند، مسیرها باریک و پیچها تندتر هستند و سکوها و موانع موقتی در آنها وجود دارد. پس احتمال خطر و تصادف در آنها بیشتر است و رانندهها باید احتیاط بیشتری داشته باشند.
تفاوت طراحی پیستهای شهری و دائمی بیشتر به نحوه ساخت، ساختار مسیر و تجربهای که برای تماشاگران ایجاد میشود، برمیگردد. پیستهای دائمی بهطور ویژهای برای مسابقات فرمول یک درست شدهاند. از این رو، مسیرهای آنها پهن، مستقیم و با پیچهای استاندارد و نقاط سبقتگیری متعدد است. همچنین جایگاهها، امکانات رفاهی و دید تماشاگران از قبل ایجاد شده است تا تجربهای کامل داشته باشند.
در مقابل، پیستهای شهری از خیابانهای موجود و مسیرهای معمولی شهر ساخته میشوند. بنابراین مسیرها باریکتر و پرپیچوخم هستند و گاهی دید تماشاگران محدود است. این پیستها امکانات موقتی دارند و فضای اطراف مسابقه با محیط شهری ترکیب میشود. پس علاوهبر هیجان مسابقه، تجربهای پر از انرژی، سرگرمی و تفریحات بعد از مسابقه هم ارائه میدهند.
بیشتر بخوانید: معروفترین پیستهای دائمی فرمول یک کداماند؟
تفاوت پیست شهری و دائمی را میتوانیم از نظر عملکرد خودروها هم بررسی کنیم. عملکرد خودروها در پیستهای شهری و دائمی کمی با هم فرق دارد. چون طراحی مسیر و شرایط پیست تاثیر زیادی روی سرعت، هندلینگ و استراتژی راننده دارد. در پیستهای دائمی، وجود مسیرهای استاندارد باعث میشود که خودروها بتوانند با سرعت بالا حرکت کنند و سبقتگیری بیدرسری داشته باشند.
بنابراین، رقابتها جذابتر هستند. اما پیست شهری فرمول یک باریک و پرپیچوخم هستند، گاهی سطح خیابان پستیوبلندی دارد و فضای سبقت محدود است. بنابراین رانندهها باید دقت بیشتری داشته باشند. همچنین در این پیستها سرعتها پایینتر است و کنترل خودرو اهمیت بیشتری پیدا میکند.

تفاوت زمانبندی در پیستهای شهری و دائمی بیشتر به نحوه استفاده از مسیر و محدودیتهای شهری مربوط میشود. در پیستهای دائمی، برنامه مسابقه و تمرینها انعطافپذیرتر است و پیست در طول سال آماده تمرین و مسابقه است؛ بنابراین زمانبندیها دقیق و استاندارد هستند.
اما در پیستهای شهری، مسیرها موقتیاند و باید با محدودیتهای ترافیکی و شهری هماهنگ شوند. پس تمرینها و مسابقهها فشردهتر و کوتاهتر برگزار میشوند و زمانبندی دقیق برای بسته شدن خیابانها و آمادهسازی مسیر اهمیت زیادی دارد.
سطح پیست شهری و دائمی تفاوتهای واضحی با هم دارند. در پیستهای دائمی، آسفالت و سطح مسیر از اول برای مسابقه طراحی و آماده شده و به همین دلیل، صاف، یکنواخت و با چسبندگی بالا است. در نتیجه خودروها میتوانند با سرعت بالا حرکت کنند و کنترل بهتری داشته باشند.
اما در پیستهای شهری، مسیرها از خیابانهای معمولی شهر تشکیل میشوند، آسفالت گاهی ناهموار یا پر از خطکشیها و مسیرهای مختلف است و سطح مسیر در بخشهایی ممکن است لغزنده یا با تغییرات ناگهانی باشد. بنابراین رانندهها باید دقت بیشتری داشته باشند و عملکرد خودرو بیشتر تحت تاثیر کیفیت کف پیست قرار میگیرد.
تفاوت پیست موناکو و مونزا نمونهای از پیست شهری و مونزا یک پیست دائمی است. احتمالا بپرسید که تعداد پیچها در موناکو و مونزا چقدر است؟ پیست موناکو ۱۹ پیچ دارد، اما تعداد پیچها در پیست مونزا کمتر است. همچنین شاید برایتان جالب باشد بدانید که چه خودروهایی در موناکو و مونزا عملکرد بهتری دارند؟ در موناکو خودروهایی با هندلینگ دقیق و شتاب در پیچهای کند بهتر عمل میکنند و در مونزا خودروهایی با سرعت بالا و موتور پرقدرت عملکرد بهتری دارند.
هر دو نوع پیست شهری و دائمی طرفداران خاصی دارند، اما هر کدام به دلایل متفاوتی محبوب هستند. بسیاری از هواداران قدیمی، پیستهای دائمی را بهخاطر فضای خاص و کیفیت بالای مسابقات دوست دارند. پیستهایی مانند سیلوراستون و سوزوکا اغلب بهعنوان الگوی طلایی برای دوستداران واقعی موتوراسپرت شناخته میشوند.
در مقابل، پیستهای شهری مثل لاسوگاس و میامی بهخاطر جنبهی سرگرمی و هیجانشان مورد توجه هستند. طرفداران از دسترسی آسان، زرقوبرق و حس بزرگ و باشکوه این رویدادها لذت میبرند. اینکه در مسابقات شهری بتوانید از هتل تا محل مسابقه پیاده بروید و بعد از آن در یک کنسرت شرکت کنید، مزیت بزرگی است.
معمولا رسانهها مسابقات خیابانی را بخشی از استراتژی توسعهی جهانی فرمول یک میدانند. این رقابتها باعث جذب هواداران جدید، چهرههای معروف و اسپانسرهای بزرگ میشوند. هرچند کیفیت مسابقه در این پیستها همیشه در بالاترین سطح نیست، اما نقش مهمی در رشد و دیدهشدن جهانی فرمول یک دارند.
حتی خود رانندگان هم در این زمینه اختلافنظر دارند. برخی از آنها از چالشهای فنی و مهارتی پیستهای شهری لذت میبرند، اما بعضی دیگر از کمبود فرصت سبقتگیری و خطر بالاتر تصادف بهدلیل مسیرهای باریک گلایه دارند.
بیشتر بخوانید: معروفترین پیستهای شهری فرمول یک کداماند؟

پاسخ مشخصی برای این سوال که بین پیست شهری و پیست دائمی در فرمول یک کدام بهتر است، وجود ندارد. اگر عاشق رقابتهای نزدیک، جایگاههای تماشاگران وسیع و تاریخ طولانی مسابقات هستید، قطعا از تماشای مسابقات برگزارشده در پیستهای دائمی، لذت بیشتری خواهید برد. این پیستها مخصوص مسابقه ساخته شدهاند و در هر جزئیاتشان میتوانید این موضوع را حس کنید.
اما اگر دوست دارید آخر هفتهای پر از هیجان، تفریح، گردش و حالوهوای شهری داشته باشید، پیستهای خیابانی تجربهای فراموشنشدنی برایتان رقم میزنند. در نهایت، بیشتر طرفداران موافقاند که انتخاب بین این دو نوع پیست به این برمیگردد که چه چیزی برایتان مهمتر است؛ خود مسابقه یا کل تجربهی اطراف آن. پس شما باید به این سوال پاسخ دهید.
پیستهای شهری و دائمی هر کدام ویژگیها و جذابیتهای خاص خود را دارند. بررسی تفاوت پیست شهری و دائمی نشان میدهد که پیستهای دائمی برای مسابقات حرفهای طراحی شدهاند، اما پیستهای شهری از خیابانهای موجود شهر ساخته میشوند و تجربهای ترکیبی از هیجان مسابقه و زندگی شهری ارائه میدهند. سطح مسیر، طراحی پیچها، فرصت سبقت گرفتن و حتی زمانبندی مسابقه در هر نوع پیست متفاوت است و عملکرد خودروها هم تحت تأثیر این ویژگیها قرار میگیرد.
انتخاب بین پیست شهری یا دائمی به نوع تجربهای که تماشاگر یا راننده میخواهد، بستگی دارد. اگر به رقابت فنی و سرعت بالا علاقهمند هستید، باید مسابقات پیستهای دائمی را دنبال کنید و اگر هیجان و سرگرمی در فضای شهری را ترجیح میدهید، پیستهای خیابانی برایتان جذابتر خواهد بود. نظر شما چیست؟ طرفدار مسابقات پیست شهری هستید یا هیجان مسابقات پیستهای دائمی را ترجیح میدهید؟
پیست شهری با استفاده از خیابانها و مسیرهای موجود در شهر ساخته میشود و موقت است.
پیستهای دائمی مخصوص مسابقه با مسیر استاندارد و امکانات کامل هستند، اما پیست شهری از خیابانهای شهر ساخته میشود.
پیستهای دائمی بهدلیل مسیرهای پهن و مستقیم مناسب سبقتگیری و سرعت بالا هستند.
پیستهای دائمی استانداردهای ایمنی بالاتری دارند و ریسک تصادف در آنها کمتر است.
پیستهای شهری شامل موناکو، باکو، سنگاپور، لاسوگاس و میامی پیستهای دائمی سیلوراستون، سوزوکا، اسپا و مونزا جزء معروفترین این پیستها هستند.