هر سال هزاران نفر از نزدیک و میلیونها نفر بهصورت آنلاین شاهد رقابتهای فرمول یک هستند. این مسابقات، در قالب یک جشنواره جهانی بزرگ، مخاطبان خود را به ضیافت هیاهوی ماشینها در پیستهای پرپیچوخم میکشاند. شهری که در هر فصل میزبان این رقابتها قرار میگیرد، از شروع تا پایان این ضیافت، مرکز سرعت جهان میشود.
وقتی رانندهها با صدای غرش ماشینهای خود در خط استارت قرار میگیرند، تنها سرعت نیست که رقابت میکند، بلکه فناوریها و مهندسیها هم به میدان رقابت میآیند. این همان چیزی است که میزبانیهای فرمول یک را تا این اندازه خاص و تاثیرگذار کرده است. اگر دوست دارید در این مورد اطلاعات بیشتر کسب کنید و با میزبانهای فرمول یک آشنا شوید، حتما تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
اولین مسابقات رسمی فرمول یک در سال ۱۹۵۰ در پیست سیلوراستون بریتانیا برگزار شد. از همان زمان رقابتی شدید بین کشورها برای گرفتن میزبانی شکل گرفت. هر کشور تلاش میکرد نشان دهد برای پذیرایی از فرمول یک هم توانایی فنی و مالی دارد و هم میتواند بخشی از این میراث پرشتاب جهانی باشد. امروز، مسابقات فرمول یک در بیش از ۲۰ کشور برگزار میشود و هر فصل تقویم رقابتها، بین قارههای مختلف تقسیم شده است. به این ترتیب، از منطقه لاکچری موناکو تا بیابانهای قطر و مسیرهای بارانی ژاپن، میزبان رقابتهای F1 هستند.
بیشتر بخوانید: تفاوت پیست موناکو و مونزا
اگر میخواهید بدانید مسابقات فرمول یک در چه کشورهایی برگزار میشود؟ باید به تقویم رسمی رقابتها نگاه کنیم. در فصلهای اخیر، این کشورها و شهرها از میزبانهای فرمول یک بودهاند:
بریتانیا (پیست سیلوراستون)
ایتالیا (مونزا)
موناکو (مسیر شهری معروف)
ژاپن (سوزوکا)
ایالات متحده (سه گرندپری در میامی، آستین و لاسوگاس)
بحرین
عربستان سعودی
استرالیا
کانادا
مکزیک
هلند
اتریش
مجارستان
سنگاپور
ابوظبی
برخی کشورها تازه به جمع میزبانها اضافه شدهاند که قطر و عربستان دو نمونه از آنها هستند. میزبانی این کشورها نشان داده که خاورمیانه حالا جدیترین رقیب اروپا در دنیای اتومبیلرانی است.
بیشتر بخوانید: تفاوت پیستهای فرمول یک در کشورهای مختلف
این سوال برای بسیاری از علاقهمندان حرفهای مطرح است که چرا بعضی کشورها دیگر میزبان نیستند؟ واضح است که بعضی کشورها با وجود سابقه درخشان از فهرست کشورهایی که میزبان فرمول یک هستند کنار رفتهاند. افزایش هزینههای برگزاری، محدودیتهای زیستمحیطی و گاهی نبود استقبال عمومی باعث شده است که برخی کشورها مثل آلمان، مالزی و کره جنوبی از میزبانهای فرمول یک کنار بروند. این کشورها با وجود سابقه تاریخی، ترجیح دادند بودجه خود را برای رویدادهای کوچکتر صرف کنند.
آلمان با پیستهای افسانهای نوربرگرینگ و هوکنهایم، پس از دههها میزبانی بهدلیل هزینههای سنگین و کاهش حمایت مالی، دیگر در تقویم این رقابتها حضور ندارد. هند و ترکیه هم تجربههای کوتاه و پرهزینهای داشتند. همین موضوع نشان میدهد که کشورها برای میزبانی فرمول یک چقدر هزینه میکنند و چقدر باید از نظر زیرساختی و اقتصادی آماده باشند.
خاورمیانه حالا به یکی از قطبهای تازه این رقابت جهانی تبدیل شده است. از زمانی که بحرین در سال ۲۰۰۴ نخستین کشور میزبان گرندپری فرمول یک در منطقه شد، کشورهای عربی این مسیر را ادامه دادند. قطر و عربستان سعودی با سرمایهگذاریهای عظیم و پیستهای مدرن وارد میدان شدند و حالا امارات با مسابقه نهایی فصل در ابوظبی، به پای ثابت رقابتهای پایان هر سال تبدیل شده است.
پاسخ این سوال در سه مفهوم اقتصاد، برندینگ و اعتبار نهفته است. میزبانی فرمول یک برای کشورها نه فقط یک رویداد ورزشی بلکه تبلیغی جهانی است. کشورها با پرداختهای چندین میلیون دلاری در سال برای چند روز، نام خود را در تقویم جهانی ثبت میکنند. این رویداد میلیونها دلار گردش مالی برای صنعت گردشگری، هتلها، حملونقل و تبلیغات بههمراه دارد.
برای مثال گرندپری بحرین توانسته سالانه بیش از ۴۰ هزار گردشگر خارجی را به این کشور جذب کند. میزبانی کشورهای بحرین، عربستان و قطر نشان داد که حتی کشورهای بدون سابقه در فرمول یک، با هوشمندی و سرمایهگذاری درست میتوانند جایگاهی پایدار در تقویم رقابتها کسب کنند.
بیشتر بخوانید: انواع پیست های مسابقه فرمول یک
اروپا هنوز قلب تپنده مسابقات است. ایتالیا، بریتانیا و موناکو فرانسه همچنان پرطرفدارترین میزبانها هستند. آمریکا هم با برگزاری سه مسابقه همزمان در میامی، تگزاس و لاسوگاس نشان داده که قصد دارد سهم بیشتری از هیجان جهانی را به خود اختصاص دهد.
در مقابل، چین پس از چند سال وقفه بهدلیل محدودیتهای کرونایی، دوباره به جمع میزبانها بازگشت. اگر دوست دارید بدانید جدیدترین کشور میزبان فرمول یک کدام است؟ باید به قطر اشاره کنیم که از ۲۰۲۱ وارد تقویم شد و پیست مجهز «لوسیل» را بهسرعت به استاندارد جهانی رساند.
بیشتر بخوانید: میزبانی خاورمیانه در فرمول یک (بحرین، عربستان، قطر)
این پرسش بارها در میان علاقهمندان ایرانی مطرح شده است که آیا ایران میتواند میزبان فرمول یک شود؟ در پاسخ باید بگوییم که امکانات زیرساختی در داخل برای میزبانی چنین رقابتهایی مهیا نیست. ساخت پیستی در ابعاد جهانی، زیرساختهای حملونقل، هتلها و خدمات فنی نیاز به سرمایهگذاری عظیم دارد. با اینحال علاقه به اتومبیلرانی و فرمول یک در ایران روبهرشد است و شاید در آیندهای نهچندان دور، بتوانیم ایران را در فهرست میزبانهای فرمول یک و مسیر این رقابت جهانی مشاهده کنیم.
اصطلاح گرندپری (Grand Prix) در واقع به هر مرحله از رقابتهای جهانی فرمول یک گفته میشود و هر گرند پری، با نام کشور میزبان شناخته میشود (مثلا گرندپری ایتالیا و گرندپری ژاپن). هر کشور میزبان گرندپری فرمول یک، موظف است پیستی استاندارد، امکانات ایمنی در سطح بینالمللی و زیرساختهای کامل میزبانی را فراهم کند.
در گرندپریهای فرمول یک ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ شاهد ترکیب جالبی از میزبانهای قدیمی مثل مونزا و سیلوراستون با پیستهای تازهوارد مثل قطر و لاسوگاس هستیم که هرکدام با سبک و فرهنگ خاص خود رنگ تازهای به رقابتها دادهاند.
در فصلهای ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ تقویم رقابتها گستردهتر از همیشه خواهد بود. کشورهایی مانند آمریکا و چین با چند گرندپری و همچنین آفریقای جنوبی که در حال مذاکره برای بازگشت است، تنوع جدیدی به رقابتها خواهند داد. خیلیها دوست دارند بدانند که جدیدترین کشور میزبان فرمول یک کدام است؟ در تقویم مسابقات فرمول یک آینده احتمال حضور کشورهای جدیدی مانند ویتنام یا آفریقای جنوبی با پیستهای تازه هم وجود دارد.
فرمول یک از خاک بریتانیا شروع شد اما حالا روی نقشه جهان میچرخد و پیچهای سبز اتریش، خیابانهای موناکو و گرمای بیابانهای خاورمیانه، قصهای متفاوت از سرعت و جاهطلبی را برای علاقهمندان روایت میکنند. میزبانهای فرمول یک، دیگر فقط پیستهای مسابقه نیستند، بلکه در طول برگزاری مسابقات، به نمادهایی از همکاری، فناوری و رقابت بینالمللی تبدیل میشوند.
آینده بهخوبی ثابت خواهد کرد که این تقویم جهانی تا کجا گسترش پیدا خواهد کرد. آنچه مسلم است، این است که فرمول یک هر سال با هیجانی که تولید میکند، آدرنالین خون هواداران را بالا و بالاتر میبرد! نظر شما چیست؟ چقدر این مسابقات هیجانانگیز را دنبال میکنید؟
بیشترین میزبانی مسابقات فرمول یک تا امروز در اختیار کشور ایتالیا بوده است.
در سالهای اخیر ایالات متحده با سه گرندپری در میامی، آستین و لاسوگاس بیشترین میزبانی را در یک فصل داشته است.
کشورهای میزبان فرمول یک بین ۳۰ تا ۵۰ میلیون دلار برای میزبانی فرمول یک هزینه میکنند. آمادهسازی پیست و برگزاری مسابقه هم حدود ۶ تا ۸ ماه زمان میبرد.
