طلا به دلیل تفاوت های بنیادی که با سایر کالاهای اساسی داره در کشورهای مختلف جهان هم بصورت نقدی و در قالب معاملات اسپات در بورس و هم به صورت آتی قابلیت نقدشوندگی دارد. معامله طلا به صورت انس، شمش، سوت و طلای خام و زینتی در کشورهای مختلف انجام میشود که در هر کشور بر اساس سیاستهای مالی و عادات مردم به یک یا چند نوع از این حالات معاملات آن انجام میشود. طلا به دلیل جایگاه جهانی و پشتوانه دارایی هم برای دولت ها و هم خانوارها به عنوان یک کالای با ارزش مورد قبول واقع شده است. میزان تقاضا و عرضه طلا در سطح جهان اثر مستقیم روی قیمت این فلز گرانبها دارد.
1- خرید و فروش سکه های طلا توسط واگذاری و تزریق بانک مرکزی
2- اوراق طلا محور در بازار بورس اوراق بهادار تهران
3- خرید و فروش به صورت طلای آب شده
1- اینکه طلا در عیارها و اشکال مختلف دارای قیمت یکسان میباشد. یعنی اگر طلای شما عیارش ثابت باشه چه به صورت شمش باشه و چه به صورت زینتی باشه از نظر ذاتی و قیمت تفاوت خاصی با هم ندارند.
2- فناناپذر بودن و فاسد نشدن طلا. خیلی از فلزات به مرور زمان اکسیده شده، زنگ زده، تغییر رنگ و خواص داده که در نهایت باعث میشود ارزش و خلوص ذاتی آنها در شرایط مختلف تغییر کند در صورتیکه در طلا چنین حالتی وجود ندارد و عوامل محیط روی آن تاثیر نمیگذارد.
3- میزان طلایی که در قالب سرمایه در جاهای مختلف جامعه وجود داره از تغییرات جاری تقاضای طلا بیشتر است یعنی هر زمان که تقاضای طلا افزایش یا کاهش پیدا کند این فلز گرانبها قابلیت نقد شوندگی خود را در هیچ حالتی از دست نمی دهد و همیشه گروه قابل توجهی بدون توجه به نوسانات قیمتی طلا به عنوان ذخیرهی برای سرمایه گذاری همواره بعنوان خریداری مطمئن در بازار عرضه و تقاضای طلا حضور دارند.
1- اولین عامل موثر بر قیمت طلا در سطح جهانی بحث امنیت بین الملل هست. یعنی زمانیکه کشورهای مختلف در امنیت و صلح به سر میبرند محبوبیت طلا قدری کاهش پیدا میکند و طلا در این شرایط طلا بعنوان یک کالای پشتوانه مالی و دارایی مورد توجه قرار میگیرد. پس در شرایط صلح انتظار رشد چشمگیر در قیمت طلا وجود ندارد.
در ایران زمانیکه با همسایگان خود روابط خوبی داشته باشیم و در سطح بین الملل روابط سیاسی و خصوصا صادراتی در سطح خوبی باشد قیمت طلا جهش های قیمتی خاصی را تجربه نمیکند و برعکس آن بهم ریختگی روابط در سطح داخلی و بین الملل موجب نوسانات قیمتی طلا میشود. چون در شرایط عدم ثبات و نا امنی در کشور بسیار از خانوارها قصد مهاجرت میکنند و طلا بعنوان یک دارایی قابل حمل و جهانی برای آنها در دیگر کشورها قابل استفاده خواهد بود.
2- دومین عامل تغییر سیاست های بانک های مرکزی کشورهای بزرگ جهان است. زمانی که دلار امریکا در سطح جهانی قدرتش کمتر میشه بانک های مرکزی برای اینکه از ریسک کاهش قیمت دلار مصون بمانند بخشی از دارایی خود را تبدیل به طلا میکنند و این افزایش تقاضا برای طلا در سطح کلان کشورها میتواند باعث نوسانات و رشد قیمتی بالایی در قیمت طلای جهانی بشود.
3- پیدایش کشورهای ابرقدرت اقتصادی در سطح جهانی و سیاست های پولی آنها. در طی دهه اخیر چین تبدیل به یک ابرقدرت جدید در سطح جهانی شده و توانسته است با تقاضای زیاد در قیمت طلا موجب رشد قیمت طلای جهانی بشود.
4- تغییر در نرخ بهره بانک های مرکزی کشورهای بزرگ اقتصادی. بعنوان مثال وقتی سود اوراق درامد ثابت یک کشور بزرگ افزایش یابد موجب جالب توجه شدن سود دلاری در این قسمت شده و مردم بخشی از کالاهای سرمایه گذاری خود را در این حالت تبدیل به اوراق با درامد ثابت میکنند.و برعکس این حالت نیز وجود دارد کاهش سیاست های نرخ بهره موج هجوم سرمایه افراد به قسمت بازار طلا میشود و موجب نوسانات قیمت در بازار طلا میشود.
5- تاثیرات ناشی از قیمت نفت برنت. زمانیکه قیمت نفت در سطح جهانی افزایش پیدا میکند میتوانیم به این نتیجه برسیم که بانک مرکزی قدرت پولیش افزایش پیدا میکنه و در این حالت معمولا سیاستهای انقباضی را در پیش میگیرد. و این یعنی جذابیت از بازار طلا میتواند خارج شود و به سمت دارایی های با درآمد ثابت در بانک ها یا خرید اوراق و صندوق های با درامد ثابت برود. در این شرایط معمولا جذابیت بازارهای دیگر کمتر شده و باعث هجوم مردم در تبدیل دارایی خود به اوراق با بهره ثابت میشود که باعث تاثیر گذاری بر بازار طلا و دیگر بازارها میشود.
6- خطر رخ دادن جنگ. خطر رخ دادن انواع جنگ چه سیاسی چه اقتصادی چه نظامی میتواند باعث ترغیب مردم به سمت تبدیل دارایی ها و سرمایشون به سمت طلا بشود. چون در این شرایط فرض کنید شما چندین ملک دارید، خوب در شرایط جنگ این نوع از دارایی شما به راحتی قابل تخریب و از دست دادن مقدار قابل توجهی از ارزش خود را دارد در صورتیکه در همین شرایط نگهداری طلا شامل این تهدید نمیشود و بعنوان یک دارایی قابل حمل، با ارزشتر از مسکن و خودرو برای شما عمل میکند و در هر نقطه ای از جهان که بخواهید مستقر شوند این طلا همواره برای شما با ارزش بوده و قابل تبدیل به انواع دیگر دارایی ها را نیز در آن واحد دارد.