رستگاری در شاوشنک (The Shawshank Redemption) فیلمی آمریکایی در ژانر درام به نویسندگی و کارگردانی فرانک دارابونت و بر پایهٔ رمان کوتاه ریتا هیورث و رستگاری در شاوشنک (۱۹۸۲) نوشتهٔ استیون کینگ است که در سال ۱۹۹۴ منتشر شد. فرانک دارابونت در سال ۱۹۸۷ حق انتشار داستان استیون کینگ را خریداری کرد اما توسعهٔ فیلم را تا پنج سال بعد آغاز نکرد. او فیلمنامه را در یک دورهٔ هشت هفتهای نوشت. او دو هفته پس از ارسال فیلمنامه به کسل راک انترتینمنت، بودجهٔ ۲۵ میلیون دلاری برای ساخت رستگاری در شاوشنک را تهیه کرد و مراحل پیش از تولید آن در ژانویهٔ ۱۹۹۳ آغاز شد.
این فیلم داستان بانکداری به نام اندی دوفرین (تیم رابینز) را روایت میکند که بهدلیل قتل همسرش با معشوقهاش، علیرغم ادعای بیگناهی به حبس ابد در بازداشتگاه شاوشنک محکوم میشود. او دو دهه بعد با یک قاچاقچی زندانی دیگر به نام الیس «رد» ردینگ (مورگان فریمن) دوست میشود و نقش مهمی در عملیات پولشویی سرپرست زندان، ساموئل نورتون (باب گانتون) دارد. ویلیام سدلر، کلنسی براون، گیل بیلاز و جیمز ویتمور در نقشهای مکمل ظاهر میشوند.
فیلمبرداری اصلی از ژوئن تا اوت ۱۹۹۳ تقریباً بهطور کامل در منسفیلد، اوهایو انجام شد و فضای زندان فیلم در اوهایو استیت فیلمبرداری شد. گرچه فضای داستانی در ایالات مین واقع شدهاست، اما خود فیلم در ایالت اوهایو فیلمبرداری شد. این پروژه بسیاری از ستارههای آن زمان از جمله تام هنکس، تام کروز و کوین کاستنر را برای ایفای نقش اندی به خود جلب کرده بود. توماس نیومن وظیفهٔ ساخت موسیقی فیلم را بر عهده داشت.
گرچه رستگاری در شاوشنک هنگام انتشار با استقبال منتقدان روبرو شد و بهویژه برای داستان و نقشآفرینی رابینز و فریمن مورد تحسین قرار گرفت اما در گیشه با شکست همراه بود و تنها ۱۶ میلیون دلار در نخستین نمایش خود فروش داشت. دلایل زیادی برای شکست فیلم در آن زمان ذکر شد؛ از جمله رقابت با فیلمهایی مانند داستان عامهپسند و فارست گامپ، عدم محبوبیت عمومی فیلمهای زندان، نبود شخصیتهای زن و حتی عنوان فیلم که برای تماشاگران گیجکننده تلقی میشد. این فیلم در ادامه نامزد دریافت چندین جایزه از جمله هفت جایزهٔ اسکار شد. نمایشی مجدد از طریق سینما که ترکیبی با دریافتیهای بینالمللی بود، فروش گیشهٔ فیلم را به ۵۸٫۳ میلیون دلار رساند.
مردم از این فیلم در نظرسنجیهای مختلف بهعنوان فیلم مورد علاقه خود یاد کردهاند. در سال ۲۰۱۵، کتابخانهٔ کنگره ایالات متحده این فیلم را برای حفظ در فهرست ملی ثبت فیلم که «از نظر فرهنگی، تاریخی یا زیباییشناسی» مهم هستند، انتخاب کرد.
منتقد روزنامه شیکاگو سان-تایمز، راجر ایبرت، استدلال کرد که رستگاری در شاوشنگ تمثیلی برای حفظ احساس عزت نفس فرد در وضعیتی خالی از امید است. شرافت اندی دوفرین درونمایهای مهم در داستان است؛ به ویژه در زندان که شرافت نایاب است. آیزک ام. مورهاوس اظهار میکند که فیلم تصویری فوقالعاده از اینکه چگونه شخصیتها میتوانند بسته به نگرششان به زندگی حتی در زندان آزاد باشند یا که در آزادی آزاد نباشند، ارائه میدهد.
رستگاری در شاوشنک بهطور گستردهای به عنوان برترین فیلم تاریخ سینمای جهان شناخته میشود و در حال حاضر در فهرست 250 فیلم برتر تاریخ سینما در سایت IMDb با بیش از 2،000،000 رأی رتبهٔ اول را به خود اختصاص دادهاست.