ایکیگای شما چیست؟ چه چیزی باعث می‌شود صبح از رختخواب بیرون بیایید؟ پیشرفت شغلی خودتان یا پیشرفت تحصیلی فرزندانتان؟ آماده کردن صبحانه برای خانواده؟ مسافرت آخر هفته؟ یا حتی نوشیدن یک فنجان قهوه؟ این سوالی است که ممکن است گاهی به ذهن شما خطور کند و جواب مشخصی برای آن نداشته باشید. در سازمان‌های خلاق که به دنبال جذب و حفظ نیروهای مشتاق هستند، موضوع انگیزه کارکنان در اولویت قرار دارد. به خصوص با شیوع بحران کرونا که یک اضطراب عمومی ایجاد کرده و فرصت مناسبی برای تأمل در مورد انگیزه‌های زندگی و کار فراهم کرده است.
ایکیگای یا ikigai یک اصطلاح ژاپنی است؛ iki به معنی زندگی و gai به معنی دلیل. ایکیگای را می‌توان به معنی یک فلسفه عملی برای زندگی و راهی برای یافتن قدرت در شرایط سخت به کار برد. یعنی شناختن چیزهایی که برایشان ارزش قائل هستید و انگیزه زندگی شما هستند؛ یک نیروی درونی که به کارهای روزمره شما هم اهمیت می‌دهد. در زندگی حرفه‌ای ایکیگای مشخص می‌کند که از کار خود دقیقا چه می‌خواهید.
در اوکیناوای ژاپن، ایکیگای به عنوان دلیلی برای برخاستن از خواب و لذت بردن از زندگی معنا می‌شود. نکته مهم این است که ایکیگای لزوماً به معنی داشتن شرایط خوب در زندگی یا کار نیست؛ ممکن است فردی شرایط خوبی نداشته باشد، اما همین که هدفی در ذهن دارد و برای رسیدن به آن تلاش می‌کند، یعنی ایکیگای را احساس می‌کند. رفتارهایی که باعث می‌شوند ایکیگای را احساس کنیم، کاملاً خودخواسته و اختیاری هستند و هیچ اجباری در آنها احساس نمی‌شود.
نمودار چهار عنصر ایکیگای در سال‌های اخیر جای خود را در منابع انسانی سازمان‌ها پیدا کرده است. این نمودار را آلبرت لیبرمن و هکتور گارسیا در کتابی با عنوان «ایکیگای: راز ژاپنی برای یک زندگی طولانی و شاد» معرفی کرده‌اند:
این نمودار، ایکیگای را نتیجه همگرایی در چهار حوزه زندگی می‌داند: چیزی که دوست دارید، چیزی که در آن مهارت دارید، چیزی که جهان به آن نیاز دارد و چیزی که برای انجام آن دستمزد می‌گیرید. ایکیگای، نقطه مشترک این چهار حوزه و همان چیزی که است که هر روز شما را از رختخواب بیرون می‌کشد. اگر به این نقطه برسید، چه جف بزوس مدیرعامل آمازون باشید و چه سرایدار ساختمان آمازون، رضایت شغلی شما تامین می‌شود!
کن موگی عصب‌شناس و نویسنده ژاپنی، پنج ستون زیر را برای ایکیگای طراحی کرده است. او این ستون‌ها را در امتداد ذهنیت و فرهنگ ژاپنی طراحی کرده، با این حال معتقد است که آنها را می‌توان به همه فرهنگ‌ها عمومیت داد و همه می‌توانند این اصول را در زندگی و کار خود اجرا کنند.
- از چیزهای کوچک شروع کنید
- خودتان را رها کنید
- هماهنگی و پایداری داشته باشید
- از چیزهای کوچک لذت ببرید
- در لحظه زندگی کنید
ذهن‌آگاهی و زندگی در لحظه، یکی از اصلی‌ترین نکات در فرهنگ ژاپنی است. با این حال نباید از ترسیم چشم‌انداز برای آینده هم غافل شد. این چشم‌انداز می‌تواند تفریح آخر هفته یا یک هدف بزرگ شغلی باشد. ضمن این که نباید در این زمینه افراط کرد. زندگی همان روزهایی است که ما مشغول برنامه‌ریزی برای لذت بردن از آینده هستیم و لذت بردن از لحظه حال را فراموش می‌کنیم.
ادامه مقاله ایکیگای را در در وبلاگ آوات بخوانید.
