میخوام راجع به یکی از دغدغه های خودم و اشتباهاتی که باعث هدر رفتن زمان، انرژی و انگیزه میشه، بنویسم.
اولین سوالی که به ذهنمون میاد اینکه دیجیتال مارکتینگ رو از کجا یاد بگیریم؟ کدوم دوره رو شرکت کنیم؟ چیزی که من بهش رسیدم اینکه هیچ دوره دیجیتال مارکتینگی وجود نداره که با گذروندن اون دوره تبدیل به یه دیجیتال مارکتر بشیم. چرا این حرف رو میزنم؟ طبق سیستم آموزشی، ما عادت کردیم و انتظار داریم کل مسیر آموزش جوری برنامه ریزی شده باشه که ما با گذروندن یه دوره یا یه کلاس به یه قدمی تخصص برسیم و واویلا اگر آخر دوره مدرک هم بهمون بدن، کاربردش بیشتر از نشان میتی کومان نباشه، قطعا کمتر نیست.
برای همین تمام انرژی و پولامون رو جمع میکنیم تا بهترین دوره رو پیدا کنیم که مارو از یه فرد صفر کیلومتر در دیجیتال مارکتینگ تبدیل کنه به یه میتی کومان بین دیجیتال مارکترا. البته که خیلی عالیه اگر جایی رو پیدا کنیم که مفاهیم، اصول و فنون این حوزه رو به ما به خوبی انتقال بدن، اگر خیلی پرتلاش باشیم و حافظه خوبی داشته باشیم برای چند ماه اون اطلاعات رو میتونیم تو حافظمون نگه داریم و در نهایت یه مدرک هم به مدارک قبلیمون اضافه کنیم. نکته اول این قسمت اینکه یه دوره خوب دیجیتال مارکتینگ به نظر من مثل دوره و کارگاه بقا در طبیعته! تو اصول رو یاد میگیری ولی این مهمه که در موقعیت بتونی از اون اطلاعات و مهارت ها استفاده کنی. نکته دوم هم یه خبر بد راجع به مدرکه. اوایل خود من هم خیلی اصرار داشتم به مدرک و گواهینامه دهن پرکن، به هوای اینکه فلان مدرک رو میگیرم برای کار ضمیمه رزومه میکنم، موقع مصاحبه میکوبم رو میز طرف، از خداشونم باشه منو با این همه جلال و شکوه در مدارک استخدام کنن. همین جا اعلام میکنم این فقط یه شوخیه خیلی بی مزس.
در قدم صفر یادگیری بهتره دوره ای رو انتخاب کنیم که مبانی رو خوب یاد بدن. درحال حاضر دوره های آنلاین خوبی برگزار میشه که بعد هرکلاس فیلم کلاس دراختیار دانشجو قرار میگیره. خود من چون صفرکیلومترم و هیچ اطلاعات قبلی ندارم معمولا احتیاج پیدا میکنم یه قسمتای کلاس رو دوباره یا چندباره ببینم. پس به شخصه دوره های آنلاین یا ترکیبی آنلاین، حضوری رو ترجیح میدم.
دوست من، دوره عالی برای همه وجود نداره، دوره ای خوب و مناسب شماست که عملکرد شما هم در اون دوره خوب باشه. تلاش و اجرای همزمان مواردی که یادمیگیریم باعث میشه ما قدم به قدم به دیجیتال مارکتر شدن نزدیک بشیم و در نهایت خود تویی که یه دوره خوب رو به یه دوره عالی تبدیل میکنی. اساتیدی که از شما کار میخوان و پروژه میدن جز اساتید بهشتی محسوب میشن، رهاشون نکنید چون اونا میتونن شمارو تو مسیر نگه دارن. اینو با اطمینان میگم چون یه دوره 6ماهه کسب و کار آنلاین گذروندم و تقریبا هیچی یاد نگرفتم چون فقط حجم مطالب طوطی وار بیان میشد و برای من صفر کیلومتر این حجم مطالب بدون تمرین و روشن شدن مسیر خیلی باعث بی انگیزگی شد و یه جایی گفتم من اینکاره نیستم و رهاش کردم. لطفا موقع ثبت نام اسامی اساتید رو بپرسید و سرچ کنید راجع بهشون و حتما روند کلاس ها رو بپرسید. دوره های طولانی که با یه استاد برگزار میشه 90% باعث دلزدگی شما میشه مگر اینکه استاد عاشق کارش باشه و شمارو با مشارکت کلاسی و پروژه ها تو مسیر یادگیری نگه داره و مشتاقتون کنه به ادامه. لطفا تا اسم جایی رو زیاد شنیدید و مدرک معتبر داشت ثبت نام نکنید و برید راجع به اساتید دوره سرچ کنید. پس اساتید رو انتخاب کنید، نه اسم موسسه و مدرک رو.
اساتید خوب فقط به شما تو اون دوره مطالب رو انتقال نمیدن. استاد خوب پل ارتباطی شما با دنیای دیجیتال مارکتینگ و دیجیتال مارکترها میشه. یکی از مهم ترین موارد تو دیجیتال مارکتینگ، کانکشن و شبکه سازی هست. اینکه شما با دیگران در تعامل باشید. بدانید و آگاه باشید این حوزه به شدت پویاست پس غفلت نکنید و فعال باشید، تلاش کنید جایگاه خودتون رو پیدا کنید و نیازی نیست جایگاه بقیه دست بزنید. جا برا همه هست. استادی که هیچ وبیناری برگزار نکرده و نمیکنه... هیچ رویداد دیجیتال مارکتینگی شرکت نکرده و نمیکنه، شمارو ترغیب به شبکه سازی نمی کنه، راه رو نشون نمیده و فقط از دست آوردهایی که برای خودش مهمه حرف میزنه و به داشتن کانکشن اهمیت نمیده، اصل اول دیجیتال مارکتر بودن رو نداره.
نتیجه اخلاقی، هیچ وقت شوآف نکنید و واقعا در حوزه دیجیتال مارکتینگ حضور واقعی داشته باشید.
نکته مهم برای قدم اول یادگیری اینکه ما معمولا دوره ها رو تموم می کنیم و بعد فکر می کنیم حالا چیکار کنیم؟ کاری که خود من کردم و برای 6 ماه چیزی جز هدر رفت زمان، مال و جان عایدم نشد. چرا جان؟ چون این حوزه مملو از اطلاعات هست و برای کسی که از رشته غیر مرتبط واردش میشه و اطلاعات قبلی نداره، هیچ کدوم از اصطلاحات رو قبلا نشنیده یادگیری این حجم از اصطلاحات و مخفف ها یه موقع هایی جان کاه میشه. مخصوصا اگر تو زبان انگلیسی لنگ بزنی. رفیقِ جان، زبان انگلیسیت رو تقویت کن. خیلی از اطلاعات و اصطلاحات به زبان انگلیسی بکار میره و رفرنس های این حوزه اکثرا به زبان انگلیسی هست. و کلا آپدیتای زیادی اتفاق میوفته که اگر به زبان انگلیسی تا حدودی تسلط داشته باشی سریع از موضوعات جدید آگاه میشی.
در اولین قدم، دیجیتال مارکتر گونه رفتار کن. منظور اینکه باید اونقدر تو این محیط خودتو قرار بدی که چشم، گوش، زبان و به طور کلی تمامی اعضا و احشام مثل یه دیجیتال مارکتر رفتار کنن. این دوره که داری میگذرونی فقط مرحله کاشت هست. دو مرحله بعدی کاملا به خودت بستگی داره. با پشتکار در مرحله کاشت، میتونی تلاش کنی تا به مرحله داشت و برداشت برسی.
یعنی چی دیجیتال مارکتری کاشت، داشت و برداشت داشته باشیم؟ یعنی یه دوره خوب میریم همزمان مطالعه آزاد داریم، 4تا مقاله و کتاب خوب میخونیم، پادکست گوش میدیم، از یوتیوب و آپارات استفاده مفید میکنیم، تو رویدادها و وبینار شرکت میکنیم، کانکشن میسازیم، جاهایی مثل لینکدین، ویرگول و.... اکانت میسازیم و شروع به فعالیت میکنیم. بهونه اینکه زمان ندارم، سرم شلوغه و نمیرسم رو میزاری کنار و موازی با کلاسا کار میکنی تو این زمینه. باید مشغول به کار شی. فکر میکنم اول کار استخدام شدن معنی نداره مگه با معرف که دراون صورت نوش جونتتتتتتتتتتتت!!!! بعدی کارآموزی، کارآموزی واقعا گزینه خوبیه، فقط رویاپردازی زیاد از محیط کارآموزی نکن که یه موقع تو ذوقت نخوره. و گزینه آخر میتونی کار خودتو شروع کنی و همزمان هرچی یادمیگیری، اجرا کنی. جلوتر بهت میگم چه جوری....
دیجیتال مارکتینگ زیر شاخه های زیادی داره، اوایل درگیر یادگیری مفاهیم هستیم و بعد وارد حوزه های مختلف میشیم. زمانی که این مطالب رو یادمیگیریم اگر توی کار ازشون استفاده نکنیم، خیلی سریع از یادمون میره و عملا چون خیلی به روزرسانی میشن باید باهاشون سروکار داشته باشیم.
شخصی که میخواد تو حوزه دیجیتال مارکتینگ کار کنه علاوه بر اصول باید یه حداقل هایی از مباحث فنی بدونه. برای اینکه واقعا وارد کارد شین و شنیده هاتون رو اجرا کنید، به یه سایت احتیاج دارید. یه سایت برای خودتون داشته باشید که بتونید باهاش آزمون و خطا کنید و کلی تجربه باهاش کسب کنید. و البته، فعلا به فکر کسب درآمد ازون سایت نباشید که دستتون باز باشه با خیال راحت باهاش تجربه کسب کنید. این سایت میتونه یه دوره جامع باشه و قدرتش تو رزومه کاری بیشتر از هر مدرکی هست.
چطور یه سایت برای خودمون داشته باشیم؟ پیشنهاد میکنم با یه سایت وردپرس شروع کنید مطمئن باش از پسش بر میای، شروع کن و سایتت رو راه بنداز. میتونی از سایت های رایگان یادبگیری. کافیه سرچ کنی آموزش وردپرس. نگران هزینه نباش، یه دامین با ir (ارزون و کار راه انداز) با یه هاست بخر و طبق آموزش پیش برو. اگر ایده نداری که سایتت راجع به چی باشه میتونی یه حوزه که برای خودت جذابه و علاقه داری ( ورزشی، آشپزی، مباحث تخصصی و .....) انتخاب کنی و سایتت رو بالا بیاری.حالا با تولید محتوا پیش میریم، مثلا یه سایت درباره تغذیه آوردیم بالا، اولش فکر میکنیم چی بنویسیم؟ چه جوری بنویسیم؟ چیکار کنم سایت و مطالبم دیده بشه؟ به نظرت اگر وارد کار نمیشدی و سایت نداشتی این سوالا واقعا برات دغدغه میشد؟ سوالی که دغدغه ات میشه یه دوره آموزش عملی به همراه داره برات. حالا مطالبی که شنیدیم واقعا باید بریم دنبالشون. وقتشه موقع اجرا بریم دنبال کیورد ریسرچ، از ابزارهای کیورد ریسرچ استفاده کنیم تا متوجه شیم آدما تو گوگل چی سرچ میکنن؟ بعد بدست آوردن کیوردها به این میرسیم چطور ازشون استفاده کنیم... چطور تو گوگل رتبه بهتری بگیریم. همه این کارا باعث میشه مسیر برای قدم ها و تصمیم بعدیمون واضح تر بشه. محتوات رو تو سایت گذاشتی میخوای بدونی چند نفر مطلب رو دیدن؟ بازدید کننده از کجا وارد سایت شده و..... سوال بعدی چی سرچ کرده و اینکه چطوری بازدید کننده بگیرم؟ باید بری تو دل گوگل آنالیتیکس و سرچ کنسول.......
تمام مطالبی که توی دوره یادگرفتیم رو داریم برای پیشبرد سایتمون استفاده میکنیم و همچنین فعالیت ما در سایتمون باعث میشه همیشه تلاش کنیم مطالب به روز رو یادبگیریم. از تجربه کسب کردن با سایتت نترس، کمال گرایی و ترس از اشتباه و یا قضاوت رو بزار کنار. با داشتن سایت میتونیم کلی کار دیجیتال مارکتینگ واقعی و اجرایی انجام بدیم. بعد از یه مدت با پشتکار سایت ما رشد میکنه و مسیرمون واضح تر میشه، به فکر ارتباط بیشتر با مخاطب میوفتیم. میتونیم حوزه فعالیتمون رو به اینستگرام و ... گسترش بدیم تا بتونیم خودمون رو بیشتر معرفی کنیم و با ارائه ارزش، مخاطب هدفمون رو جذب کنیم. فقط نباید فراموش کنیم هر قدم که برمیداریم برای پیشرفت بیشتره ماست. نباید زیاد سخت گرفت و یا با بی انگیزگی و تنبلی قدم های اشتباه و فکر نشده برداریم هر دوشون مارو از مسیر دور میکنه. نکته مهم با هرموفقیت میتونید برای خودتون یه هدیه یا جشن کوچیک بگیرید میتونه یه کتاب یاشه، وبینار تخصصی تر یا هرچی. فقط دچار خودبزرگ بینی و شوآف نشید که بلای خانمان سوزه.
حالا به یه نقطه امنی رسیدید که میتونید به فکر کسب درآمد باشین. حتی میتونید یه محصول ارائه بدید، میخواد یه کتاب یا مقاله ارزشمند باشه با قیمت کم. اضافه کردن محصول به سایت باز براتون سوال پیش میاره، چه جوری بفروشم؟ چه جوری پول دریافت کنم و .......؟ برید تو دل سوال ها و چالش های جدید. این مسیر، مسیر پیشرفته و ادامه داره......
کلام آخر، یادمون باشه خیلی ها دوره های زیادی ثبت نام میکنن و مدارک زیادی دارن ولی اونایی در نهایت مشغول به کار شدن و به درآمد رسیدن که دانسته ها و آموخته هاشون رو پیاده سازی کردن. قطعا داشتن سایت باعث میشه چالش های زیادی داشته باشین ازش فرار نکنین. به این موضوع توجه داشته باشین اگر میخواین دیجیتال مارکتینگ کار کنید باید یه اطلاعات حداقلی و تجربه حداقلی از اکثر موارد داشته باشین و بعد در یه حوزه خاص (سئو، ادز، تگ منیجر و...) که علاقه دارید به صورت حرفه ای کار کنید. و تو شرکت های کوچیک معمولا همه کارهارو یکی دونفر انجام میدن. پس نگید من فقط میخوام سئو کار کنم و بقیه رو کلا حذف کنید.
رفیق دست از یادگیری، طرح سوال، آزمون و خطا برندار، این رمز موفقیته تواین مسیر.
داستان مسیریابی در دیجیتال مارکتینگ ادامه داره ;)
