در این مطلب قصد داریم ۱۰ اصل اساسی در طراحی گرافیکی را برای شما بازگو کنیم که به کارگیری آنها هنگام طراحی، ضروری و لازم است.
نقطه، خط و شکل
این سه مورد، بدون در نظر گرفتن ماهیت طراحی، پایههای اصلی هر طرح هستند. با این سه گزینه میتوانید هر چیزی که میخواهید خلق کنید؛ از آیکنهای ساده گرفته تا طرحهای پیچیده، همه و همه از ترکیب این سه المان ساده به وجود میآیند.
در هندسه، نقطه از تلاقی دو محور x و y به وجود میآید و در طرحهای سهبعدی تلاقی با محور z نیز اهمیت دارد. اما بیشتر مواقع به ویژه در این مقاله منظور ما طراحی دو بعدی است.
با اتصال دو نقطه، خط به وجود میآید. خطی که از اتصال چندین نقطه به وجود میآید، مانند کنار هم قرار گرفتن اتمهای یک مولکول است. اگر نقطهی سوم به این خط اضافه شود و آنها را به هم متصل کنید، شکل به وجود میآید. ممکن است شکل شما مثلث باشد. بنابراین همانطور که اشاره کردیم با استفاده از همین المانهای ساده میتوانید هر چیزی که میخواهید خلق کنید.
رنگ
چشم انسان میتواند بیش از ۱۰ میلیون رنگ مختلف از قرمز گرفته تا بنفش را تشخیص دهد و از همان سنین جوانی همهی ما میتوانیم انواع رنگها، معانی و شدت رنگی آنها را تشخیص دهیم.
به عنوان مثال چراغ راهنمایی رانندگی را در نظر بگیرید. این چراغ تنها سه رنگ دارد ولی میدانیم که قرمز به معنای ایست، سبز به معنای اجازهی عبور و زرد به معنای احتیاط و آمادگی برای توقف پیش از قرمز شدن چراغ است. تنها میدانیم ممکن است رنگها در جاهای مختلف معانی متفاوتی داشته باشند و خیلی به موضوع فکر نمیکنیم.
هدف ما از این مقدمه این است که بگوییم با انتخاب رنگ درست میتوانید مفهوم خود را به بیننده منتقل کنید و تنها باید به خوبی درک کنید که برای چه کسی طراحی میکنید.
تایپوگرافی
این بخش اهمیت زیادی دارد، چرا که اجرای آن حتی برای طراحان دشوار است. این بخش نه تنها دربارهی نوع نوشتن متنها، بلکه دربارهی نوع ارائهی آنهاست. تایپوگرافی یعنی نوع نمایش کلمات.
بیشتر طراحیهایی که در این بخش انجام میشود هدف خاصی را دنبال میکند و فقط لازم است بدانید هدف هر بخش چیست و کدام گزینه مورد علاقهی شماست. برخی از طرحهای حروف برای متون طولانی مناسب هستند و برخی ممکن است برای عناوین و تیترها استفاده شود. برخی از سبک طراحی حروف اصولا واضح هستند و برخی دیگر ممکن است جالب و غیررسمی باشند.
هزاران نوع سبک طراحی حروف وجود دارد که میتوانید از بین آنها گزینهی مورد علاقهی خود را انتخاب کنید، اما اگر میخواهید کار خاص و متفاوتی انجام دهید، سراغ گزینههای کلاسیک بروید.س با وجود این، اگر فکر میکنید باید سبک طراحی حروف را برجسته در نظر بگیرید، این قسمت هم میتواند یکی از گزینههای چالش برانگیز برای یک طراح باشد.
فضا
روشی که شما در فضای طرح خود، تعادل ایجاد میکنید میتواند خلاقانه یا استفاده از شکستگی به ویژه در تایپوگرافی باشد.
باید ببینید میزان ارتباط المانها و حروف با یکدیگر تا چه اندازه است و با ایجاد فضای کافی برای نفس کشیدن، از ایجاد خفگی در طرح جلوگیری کنید.
میتوانید از فضای مخالف به عنوان بخشی از طراحی خود استفاده کنید. این فضا قدرت زیادی دارد و میتواند به بیننده کمک کند تا راحتتر تمام طرح شما را ببیند. اما باید حواستان باشد از این روش به صورت هوشمندانه استفاده کنید، بهرهگیری زیادی از فضا باعث میشود طرح شما ناتمام به نظر برسد و اگر از فضا خیلی کم استفاده کنید، طرح شما خیلی شلوغ خواهد شد.
تلاش کنید طوری مدیریت داشته باشید که نسبت مناسب میان فضای مثبت و منفی رعایت شود.
تعادل، ریتم و کنتراست
تعادل، هماهنگی و تضاد زمانی به کار شما میآید که بخواهید چند المان ساده را تبدیل به طرحی جذاب و جالب کنید. تعادل زمانی به وجود میآید که بتوانید از وزن دیداری تمام المانهای طرح به درستی استفاده کنید. یک مربع سیاه رنگ بزرگ در گوشهی پایین صفحه باعث میشود تمام نگاهها به آن سمت برود، یا وزن دیداری آن را به نحوی کمتر کنید یا موقعیت این شکل را تغییر دهید.
روشی که شما برای چیدمان المانها در صفحه استفاده میکنید نیز مهم است و سنگینتر کردن برخی المانها به شما کمک میکند کنتراست و ریتم خوبی در طرح ایجاد کنید و در نهایت چشمان بیننده با کمترین زحمت و به زیبایی بتواند طرح شما را ببیند.
مقیاس
مقیاس، نه تنها به شما کمک میکند تضاد و تعادل موزونی ایجاد کنید، بلکه میتوانید سلسله مراتب را در طرح خود پیاده کنید. اصولا تمام المانهای طرح شما، از اهمیت یکسانی برخوردار نیستند و یکی از بهترین روشهای برای بیان این موضوع، استفاده از اندازه است.
البته این کار باید با هدف انجام شود. فکر نکنید مثلا حتما باید لوگوی شما تا جایی که میشود بزرگ باشد، ضمن اینکه نباید موضوع فضا که پیشتر دربارهی ان صحبت کردیم فراموش کنید.
به عنوان مثال میتوانید یک صفحه روزنامه را بردارید و ببینید بزرگترین گزینه در صفحه چیست؟
شاید عنوان بزرگترین مورد در یک صفحه باشد که معمولا کوتاه است. باید تیتر در همان نگاه اول شما را جذب کند تا با یک نگاه ساده به صفحه متوجه شوید آیا محتوای جذابی برای مطالعه وجود دارد. بعد از آن میان تیترها را داریم که کوچکتر هستند و اطلاعات مختصری دربارهی مقاله ارائه میکند. در نهایت به متن مقاله میرسیم که با کوچکترین فونت نوشته میشود اما بری مطالعهی یک متن طولانی مناسب است.
پس یادتان باشد اندازهبندی باید هدفمند و متناسب با شخصی باشد که میخواهد از طرح شما استفاده کند.
چیدمان و شبکهبندی
شاید این دو گزینه در نگاه اول قابل رویت نباشند، اما وقتی با دقت به یک کتاب یا روزنامه نگاه کنید میتوانید آنها را ببینید. طرح شما باید از یک طرح شبکهبندی شده پیروی کند که در نهایت به یک طرح دلخواه و قابل هضم تبدیل شود.
حتی اگر زمانی قرار باشد خودخواسته طرحی نامنظم داشته باشید، باید همین بینظمی هم نظم داشته باشد.
چیدمان زمانی اهمیت پیدا میکند که با متون سر و کار دارید و روشهای مختلفی برای این منظور وجود دارد. اما برخی برای خودشان سبکی دارند. به عنوان مثال متون را در سمت چپ قرار میدهند. البته باید همیشه این نکته را در نظر داشته باشید که با چه هدفی و برای چه کسی طراحی میکنید، اما در کل باید حواستان باشد که متنهاتیا از راست به چپ و بالا به پایین خوانده میشود. بنابراین اگر متون در مرکز یا سمت چپ قرار گیرند خواندن آنها سختتر میشود.
قاببندی
این مفهوم یکی از بخشهای مهم در عکاسی است اما در طراحی گرافیکی نیز باید به آن توجه ویژهای داشت. فرقی نمیکند از یک عکس، یک طرح یا هر چیز دیگری استفاده میکنید، مهم این است که قاببندی درست هر چیزی را متفاوت جلوه میدهد.
سعی کنید مستقما نگاه مخاطب به جایی برود که میخواهید. تصاویر را با برش و قاببندی درست به عنوان سوژهی برجسته نشان دهید یا پیام خود را به این واسطه اصلاح کنید. مهمترین نکته در این بخش بیان صحیح ماجرا به شکل درست است.
اگر بعد از این کار متوجه شدید چیزی جا افتاده است میتوانید آن را اضافه کنید.
بافتها و الگوها
بافتها و الگوها مانند اکسسوری و لوازم جانبی میمانند که استفاده از آنها ضروری است و نمیتوان بدون آنها زندگی کرد. سعی کنید به خوبی آنها را به طرح خود اضافه کنید تا طراحی نهایی جذابتر شود.
استفاده از بافتها به اندازهی گذشته دیگر مرسوم نیست اما به کمک آنها میتوانید ابعاد تازهای به طرح خود اضافه کنید و طرح را به شکلی نمایش دهید که سه بعدی و قابل لمس دیده شود.
الگوها کاملا به موضوع تکرار میپردازند و در بیشتر مواقع میتوان بسته به نحوهی استفاده از آنها، الگوها را به عنوان بافت در نظر گرفت. از الگوها بیشتر به عنوان روشی برای تزریق هماهنگی و پویایی به یک طرح تخت استفاده میشود و تلاش میکند وسعت فضای منفی کمتر شود.
مفهوم دیداری
این مهفوم، ایدهای است که در پسِ طرح شما وجود دارد. در واقع میتوان گفت منظور شما از طرح و مفهوم عمیقتری که در پشت تصویر ظاهری وجود دارد، همان مفهوم بصری است.
این همان نقطهی عطفی است که یک طرح خوب را از چیزی که از یک سایت دانلود میکنید، جدا خواهد کرد. همیشه با هدف طراحی کنید و برای برقراری ارتباط در طرح خود، ایده داشته باشید. فونتها را با دقت انتخاب و هدفمند انتخاب کنید، دربارهی بخشهای کوچک خود که قرار است به دنبال مفاهیم اساسی بیایند فکر کنید، پیوستگی مهمترین چیز است.
اگر ایدهی قوی داشته باشید میتوانید از آن دفاع کنید و آن را در اختیار مشتری یا کارفرمای خود یا هر فرد دیگری قرار دهید یا به او بفروشید.
همچنین تفکر درستی که از یک طرح خارج میشود، سالهای سال باقی میماند. خیلی چیزها شاید جذاب و زیبا باشند، ولی تاریخ انقضا دارند.
خیلیها معتقدند کتاب را نمیتوان از روی جلد آن قضاوت کرد، ولی خیلیها این کار را انجام میدهند. پوشش و ظاهر هر چیزی میتواند روی تصورات مخاطب از درون آن تاثیر مستقیم داشته باشد.
وبلاگ من رو دنبال کنید تا در مسیر تبدیل شدن به یک طراح حرفهای در کنار شما باشم.