فشار خون در دام کوچک یکی از نشانه های بیماری است. بر خلاف انسان ها، فشار خون بالا به عنوان یک بیماری پذیرفته نمی شود بلکه نشان دهنده بیماری هایی مانند نارسایی کلیه، بیماری قلبی و نامنظم شدن هورمون ها است. علاوه بر این بالا بودن فشار خون در دام کوچک به خصوص گربه ها و حیوانات کوچک تر کاملا بی علامت است و به مرور می تواند به عروق و ارگان های مختلف مانند چشم آسیب وارد کند. بالا بودن فشار خون در سگ ها تا حد زیادی دارای نشانه های مختلف می باشد. بنابراین لازم است در معاینات دوره ای حیوانات و حداقل سالی یک بار فشار خون آن ها با استفاده از دستگاه فشارسنج یا اسفیگمومانومتر اندازه گیری شود تا از ابتلا به بیماری جلوگیری به عمل آید یا بیماری در مراحل اولیه آن تشخیص داده شود. این وسیله علاوه بر اندازه گیری فشار خون، ضربان قلب را نیز اندازه گیری می کند و در طی عمل های جراحی نیز استفاده می شود.
دستگاه فشارسنج دامپزشکی شباهت زیادی به فشارسنج انسان دارد با این تفاوت که استفاده از این دستگاه به دلیل جثه کوچک حیوانات سخت تر است. هر چه حیوان کوچک تر باشد اندازه گیری فشار خون سخت تر است. در کنار این دستگاه از یک گوشی پزشکی دامپزشکی نیز استفاده می شود که برای شنیدن صدای جریان خون و ضربان قلب استفاده می شود. این وسیله باید دارای ویژگی های زیر باشد:
1. کاف دستگاه باید اندازه های مختلفی داشته باشد و برای حیوانات با جثه های مختلف مورد استفاده قرار گیرد. علاوه بر این سایزهای مختلف رنگ های متفاوتی داشته باشند تا برای اندازه گیری به سرعت انتخاب شوند.
2. امکان اتصال کاف به دستگاه و به حیوان به راحتی وجود داشته باشد.
3. دقت اندازه گیری دستگاه بالا باشد.
4. طراحی دستگاه ارگونومیک باشد و هم دامپزشک از آن به راحتی استفاده کند و هم برای حیوان ناراحتی ایجاد نکند.
5. در ساختار کاف دستگاه از لاتکس استفاده نشده باشد زیرا لاتکس باعث حساسیت می شود.
6. امکان استفاده طولانی از دستگاه وجود داشته باشد به خصوص در مواردی که دستگاه در حین بیهوشی و جراحی حیوانات مورد استفاده قرار می گیرد.
7. امکان تخلیه هوا از کاف از طریق شیر مخصوص به راحتی وجود داشته باشد و به کمک یک انگشت انجام شود.
فشارسنج داپلر دامپزشکی:
فشارسنج مورد استفاده برای دام دارای یک مدل دیگر به نام فشارسنج داپلر نیز هست. این دستگاه برای اندازه گیری فشار خون سرخرگی مورد استفاده قرار می گیرد و بر خلاف فشارسنج دامپزشکی نیاز به استتوسکوپ یا گوشی پزشکی برای اندازه گیری فشار خون ندارد. در این دستگاه از یک کریستال خاص به منظور تشخیص صرای ضربان قلب و جریان خون استفاده می شود. این کریستال جریان خون را تشخیص می دهد و مانند گوشی پزشکی در فشارسنج عقربه ای دامپزشکی عمل می کند. در استفاده از این دستگاه لازم است یک ژل اولتراسوند بر روی سطح کریستال قرار داده شود. سپس این ژل و کریستال بین کاف فشارسنج و پوست بیمار در قسمتی که سرخرگ وجود دارد قرار می گیرد. این کریستال سیگنال جریان را به صدا تبدیل می کند و این صدا از طریق بلندگوی داپلر شنیده می شود. پس از بسته شدن کاف به دور دست بیمار، فشاری از سمت کاف به سرخرگ وارد می شود که آن را مسدود می کند. کاف فشارسنج داپلر با فشار بیش از فشار خون باد می شود. در این زمان صدای جریان خون ضربان دار شنیده نمی شود اما فشارکاف به مرور کاهش یافته و به اندازه ای می رسد که صدای جریان خون قابل شنیدن است. این فشار همان فشار سیستولیک است.
این دستگاه علاوه بر معاینات دوره ای دام هنگام تزریق مایعات مختلف به داخل رگ، بیهوشی و انواع جراحی های دام مورد استفاده قرار می گیرد. با اندازه گیری فشار خون داخل رگ می توان مقدار ماده تزریق شونده را کنترل کرد. در حیت جراحی دام، پروب دستگاه بر روی پنجه یا دم بیمار قرار داده می شود و فشار خون و ضربان قلب را هنگام بیهوشی اندازه گیری می کند.