بوی بهار همه جا را فراگرفته و کمکم داریم به پایان سال 1399 نزدیک میشویم. به اطراف که نگاه میکنیم همه در حال تکاپو و تلاش و رفت و آمد هستند. یکی خرید عید میکند، یکی عقب ماندگیهای کاری خود را جبران میکند، یکی در حال جابجایی اثاث است و آن دیگری در حال به اتمام رساندن تکالیف و ماموریتهای خود. انگار قرار نیست لحظهای بیاید و ما فارغ از کارها و دویدنها کمی به خودمان فکر کنیم.
راستش را بخواهید از لحظه تحویل تا لحظه آخر سال همیشه یا مشغول کاری هستیم یا در حال استراحت و کسب انرژی برای کار بعدی. انگار کارها تمامی ندارد. این میان هم گویا فرصت بازنگری در مسیر و نگاهی به خودمان و راهی که آمدهایم وجود ندارد. همهمان تشنهی این هستیم که کارهایمان را تا میشود به سرعت به پایان رسانیم. اگر هم گاهی کسی جلوی ما را بگیرد که آی فلانی معلوم هست داری چه میکنی و به کجا میروی؟ میگوییم داداش لطفا مانع کسب و کار ما نشو. و انگار همه آدمها این اصل را پذیرفتهاند که کار به کار کسی نداشته باشند. چون ممکن است مزاحم هم بشویم.
الغرض خدمت شما عرض کنم که اگر خودمان به نفس خود به اصطلاح گیر ندهیم، کسی از بیرون حواسش به ما نیست. حال از شما میخواهم امروز یا فردا یکی دو ساعتی را با خود خلوت کنید. خلوت به معنای واقعی. دور از رفیق و دوست و آشنا و فامیل. گوشی موبایل هم ترجیحا حالت پرواز. این یکی دو ساعت فقط و فقط برای خود. قلم و کاغذ هم فراموش نشود. لازم است جاهایی را مکتوب کنیم.
از 1 فروردین 1399 شروع کن و قدم به قدم جلو بیا. اول سوال این که در این مدت چه کردیم؟ چه پروژههایی را در زندگی شروع کردیم. چه برنامههایی را راه انداختیم. تمامش را لیست کن و روی کاغذ بیاور. بلافاصله سوال دوم را با خودت مطرح کن. خب اول سال چه اهدافی را برای خود در نظر گرفته بودم و این لیست پیش روی من چقدر با این اهداف تطابق دارد؟ باور میکنید یا نه خیلیهامان اینجا قفل میکنیم. چون هرچه جلوتر میرویم، میبینیم هدف اولیه را اساسا گم کرده ایم و تا توانستهایم کاتورهای عمل کردهایم. ولی اشکال ندارد. باید به خودت بفهمانی که خیلی بیبرنامهای. فکر کنم سختفهم ترین فرد عالم برای ما همین خود ماست. تا روی کاغذ جلوی چشمانش نیاوری، باورش نمیشود. خیلی سرکش و زبان نفهم است این نفس ما. ولی خسته نشو. جلوی قلم و کاغذ شما بالاخره کم میآورد.
این مرحله که تمام شد ( چو از این کویر وحشت ...)، حالا با خودت بگو برای سال بعد از خودت چه میخواهی. مادی و معنوی، روحانی و دنیایی، هرچه و هرچه مد نظر هست روی کاغذ بیاور. ممکن است کلی خط خطی کنی. طوری نیست. پاک کن و دوباره بنویس. ولی هر چه که دوست داری باید روی کاغذ بیاوری. برنامه یکساله بسته میشود. 12 ماهه. 365 روزه. اوووووووه. خیلی وقت است. خیلی کار میشود کرد. خیلی. چه آدمی را در پایان سال 1400 متصوری. باید تمام ویژگیهایش را دقیق( تاکید میکنم دقیق) و حتی در پارهای از موارد با ذکر مثال عینی مکتوب کنی. معاهده شما با نفس خودتان نباید ابهام آمیز باشد. چون قرار است در پایان سال بر اساس آن قضاوت انجام دهی.
خب تقریبا کار رو به اتمام است. جا دارد اما دو تا نکته را حتما ذکر کنم. یک این که از ابتدای این دو ساعت، شیطان بی پدر و مادر شروع میکند در گوش شما بخواند که آقا این چه کاریه؟ هزار تا کار داریم و این وسط حالا بریم بشینیم دو ساعت یک گوشه بشینیم که چه؟ کی گفته که این برنامهها را من حتما میتوانم اجرایی کنم. بابا این همه از این برنامهها نوشتیم، کدومش عملی شد؟ برنامه کلاسی را هم نتونستیم انجام بدیم چه رسد به برنامه یکساله. متاسفانه از این حرفها زیاد است. شما سست نشوید. برای همین خوب است که کار خود را با بسم الله و ذکر توسلی شروع کنید. برکت است که وارد میشود.
نکته دوم این که در محاسبه از خودتان در یکسالی که گذشت تا میتوانید سخت بگیرید. میدانم کمی دردناک است ولی نهایتا شیرینی حاصل از این محاسبه نفس برای شما میماند؛ چرا که رسول خدا (صلى الله علیه و آله) فرمودند: «حاسِبُوا اَنْفُسَکُم قبلَ اَن تُحاسَبُوا و زِنُواها قبلَ اَنْ تُوزَنُوا و تَجَهَّزُوا لِلْعَرْضِ الاْکْبَر؛ خویشتن را محاسبه کنید قبل از آنکه به حساب شما برسند و خویش را وزن کنید قبل از آنکه شما را وزن کنند و آماده شوید براى عرضه بزرگ (روز قیامت)»[بحارالانوار، ج 67، ص 73]
محاسبه نفس یکی از برکاتش خودشناسی است. خودشناسی هم مقدمه خداشناسی است. نمیشود خود را نشناخت و از ظرفیتها و استعدادها و داشتههایش بی خبر بود و تازه بخواهیم در جهت رسیدن به خدا برای این خود برنامهریزی کرد. دوستان ماه رمضان نزدیک است. تا مهمانی خدا چیزی نمانده. از الآن باید شروع کرد تا بتوان از سفره با برکت الهی چیزی را برای آخرت توشه کنیم.
اعیاد شعبانیه و همچنین فرارسیدن سال نو را خدمتتون تبریک میگم. انشاءالله که خدا به همه ما توفیق محاسبهی نفس را عطا کنه. یاعلی
برای ورود به کانال پیامرسان تلگرام «مکتوبات هیأت الزهرا (س) دانشگاه شریف» کلیک کنید.