بسم الله الرحمن الرحیم
خلاصه سخنرانی هفتگی / ۱۱ اردیبهشت ۱۴۰۱/ حجت الاسلام مفیدی
یک معضلی در بین ماها هست که یکی در یک اجتماعی زندگی میکند و هیچ کاری به این اجتماع ندارد.
دو تیپ آدم اینجوری هستن:
1. بعضی آدمهایی که کلا نگاه مذهبی ندارند که خیلی موضوع بحث نیست.
2. مذهبیهایی که مثل همون جمع قبلی کاری نمیکنن به دلایل مذهبی.
مثلا میگن من خودم رو حفظ کنم، کار خودم رو بکنم، عبادت خودم رو داشته باشم کافیه. حالا میخوایم ببینیم آیا این درسته؟ آیا طرح انبیا هم این هست یا نه؟
در تفسیر المیزان آیه 213 سوره بقره اومده جریان و روند حرکت اجتماع رو توضیح داده. اینطور میگه که مردم یک امت واحد بودن (منظور در زمان قبل حضرت نوح هست). هنوز خیلی درگیر نبودن. داشتن زندگی میکردن. در اون جا مردم هنوز با هم بودن و اختلافی نداشتن. تا اینکه در چند نسلی که بین حضرت آدم و حضرت نوح بود کم کم اختلافها شروع شد.
و انبیا آمدن. همون طور که در روایات داریم :
"کان الناس امت واحدا فبعث الله النبیین مبشرین و منذرین ..."
خدا انبیا رو فرستاد که بشارت و انذار بدن که آخرتی هست و در این دنیا غرق نشین.
" ... و انزل معهم الکتاب و المیزان لیحکم بین الناس فی ما اختلفوا فیه"
دین اصلا اومده اختلافات بین آدمها رو خوب کنه. در چه جهتی؟ در جهت گیری نسبت به آخرت. اون چیزی که پیغمبران اومدن براش رفع اختلاف بوده. اصلا راهبرد انبیا برای این که در جامعه دین رو بیارن چی بوده؟ تشکیل اجتماع.
در آیه دیگه داریم.
"شرع لکم من الدین ما وصی بهم نوح و ابراهیم ... "
دین را بر شما تشریع کردیم که چه اتفاقی بیافته؟
"... ان اقیموا الدین و لاتتفرقوا"
دین رو اقامه کنید و تفرقه نکنید. اساس تمام انبیا در حرکتشون حرکت اجتماعیه. برخلاف چیزی که در ذهن ماست. تو ذهن ما چیه؟ انبیا اومدن آدمهای موحد تربیت کنن. ولی قرآن چی میگه؟ انبیا اومدن جامعه موحد تربیت کنن. علامه این رو توضیح میده. چرا اینطوریه؟ چون بهینهتره. وقتی جامعه درست شد راه راست رو رفتن سهلتر میشود برای انسانها. لذا در آیات سوره اعراف میبینین که میگه
"و ارسلنا نوح الی قومهی قال یا قومِ ..."
خطاب حضرت نوح به جامعه هست. میخواد یه جامعه تشکیل بده. همینطور چندتا آیه بعدی "... اخی هم هود قال یا قومِ ..." باز همینطور "... اخی هم شعیب قال یا قومِ ...". راهبرد انبیا در سطح جامعهسازیه. ما باید حرکتی کنیم که جامعه رو بسازیم. حالا کار دیگه اگر میکنیم راهبرد و طرح انبیا نیست.
حالا شاید یکی بگه این طرح انبیا مربوط به ما نیست. یه سری مجاهدانی هستن دنبال انبیا راه میافتن. ما آدمهای معمولی هستیم داریم زندگیمون رو میکنیم.
آیه قرآن داریم
"قل هل ننبعکم الی اخسرین اعمال ..."
پیغمبر برو به مومنین بگو میخواین بهتون بگم خسرانکننده ترین آدمتون کیه؟
"... الذین ذل سعیهم فی الحیاط الدنیا ..."
اونهایی که سعیشون رو گم میکنن در دنیا. اینا آدمهایی بودن که کاری کردن، سعی داشتن ولی گم میکنن سعیشون رو. بعد حالا شوربختانهش چیه؟
"... و هم یحسبون ان هم یحسبون صنعا"
خیال میکنن کار خوبی دارن میکنن. اگر آدم تو این دور گیرکنه دیگه نمیتونه خودش رو اصلاح کنه چون فکر میکنه کار خوبی داره انجام میده. در سوره عصر توضیح داده این خسران رو. که اینهایی که گفتیم کی هستن.
"والعصر. ان الانسان لفی خسر. الا الذین آمنو و عملوا الصالحات و تواصوا بالحق و تواصوا بالصبر"
قرآن میگه همه خسران کننده هستن بجز یک گروه. کسایی که چهارتا ویژگی دارن. دوتا ویژگی اول موضوع جلسه نیست ولی دوتای آخرش
"... و تواصوا بالحق و تواصوا بالصبر"
اینا آدمایی هستن که براشون مهمه در جامعه چه اتفاقی داره میافته. جامعه اطراف ما یا حقی رو نمیداند، یا میداند و صبر ندارند بر اون. این ها این دوتا کار رو انجام میدهند. این که ما "عمل صالح" انجام بدیم و بارمون رو ببندیم نیست! گفته "الناس" دیگه مذکر و مونث و پیر و جوون هم نداره، پس ضرورت داره که هر فردی با جریان اجتماعی کار داشته باشه وگرنه در خسرانه. این لازمه، مستحب نیست، یه واجب کفایی هم نیست.
خب حالا هرکس تاثیر متفاوتی داره، یکی بیشتر یکی کمتر، یا شکل تاثیرش فرق میکنه، اما نباید تاثیری نداشته باشه. این تاثیر نداشتن غلطه، این جریان، جریان غلطیست که در بنیاسرائیل هم دیده میشه. کجا؟ (تازه اونها مذهبی هم بودن، تازه قوم برتر هم بودن) در قرآن داریم. اون جایی که کار سخت شد (که باید به یک سرزمینی میرفتند)، و اومدن گفتن، "موسی این مرحله سخته، اذهب انت و ربک فقاتلا انا هاهونا قاعدون" تو و پروردگارت برین، ما هم کاری نمیکنیم. این جا مینشینیم. "نشستگان". که خدا گفت این بر شما حرامه. دچار 40 سال سرگردونی توی بیابون شدن. اگر امر امام رو دنبال نکنی اینجوریه. امر امام چیه؟ ایجاد کلمه توحید و اقامه دین در جامعه. نه این که اقامه دین تو خونه خودم.
حالا یه روایت از امام صادق بگم. یه نفری داریم به اسم معلی بن خنیس که شهید هم میشه و امام هم خونخواهیش رو میکنه. یعنی آدم خوبی بوده. ولی یه حرفی رو خوب نگرفته. ایشون میآد پیش حضرت و میگه "خیلی داره بهمون سخت میگذره. ای کاش این وعده قیام حضرت حجت میرسید. اگر حضرت الان قیام میکرد بعدش زندگی میکردیم و عیشی داشتیم." حالا ایشون تو ذهنشون چیزی مثل ذهنیت بنیاسرائیل بوده که "اذهب انت و ربک ...". مثلا بگیم "یه امام زمانی میآد اون اصلا میترکونه همه چی رو درست میکنه خودش و کار رو جمع میکنه و ما هم کاری نمیکنیم. الان حضرت نیست که کاری کنیم پس مینشینیم، وقتی هم اومدن خودشون کار رو انجام میدن دیگه".
اما حضرت میگه که نه، این خبرا نیست که شما کار رو تحویل بدی و بری استراحت. عیش ما الانه. ما داریم درسمون رو میخونیم، کتابمون رو میخونیم، درآمدمون رو داریم. حضرت میگه که وقتی حضرت بیاد "سیاست اللیل و سیاحت النهار و ..." شب باید نقشه بکشیم که صبح چیکار کنیم و صبح باید بریم عملیات همون نقشهها رو پیاده کنیم. "... و لبس الخشن و اکل الجشب". اون موقع غذاتون جشب هست که یه غذای خیلی پایینیه. و لباستون هم خشن عه. باید حرکت اجتماعی بکنیم و اینجوری پشت سر امام وایستیم. حالا الان که قیام شروع نشده چی؟
به نظر شما ما الان بشینیم بخوریم بخوابیم و هیچ کاری نکنیم و وقتی امام اومد یهو اینطوری میشیم؟ مثلا یک وردی حضرت میخونن و همه عوض میشن! نه آقا. آقای عابدینی یه جمله خوبی دارن. میگن خیلی از نشانههایی که برای زمان ظهور میگن از این رو نیست که وایستیم ببینیم کی این نشانهها دیده میشه که بفهمیم ظهور شده. بلکه دارن نشون میدن که باید چیکار بکنیم و این یک ماموریته، باید انجام بشه تا حضرت بیاید. حالا این جا هم وقتی حضرت میگن " سیاست اللیل و سیاحت النهار ..." یعنی باید چیکار کنیم؟ حداقل به اون سمت حرکت بکنیم که! اون موقعست که داریم توی طرح امام بازی میکنیم. ما مولا داریم، بی کس و کار نیستیم، ول نیستیم که هرکار میخوایم بکنیم. مولای ما طرحی داره و ما تو این طرح باید باشیم.
به طور خلاصه:
1. راهبرد انبیا توحید فردی نبود، جامعه توحیدی بود.
2. در این مسیر همه وظیفه دارن. حالا هر کس به اندازه خودش. ولی وضیفه داریم. واِلّا میشیم همون کسی که در خسرانه. باید بفهمیم داریم چیکار میکنیم، یه طرحیه، یه بحثیه. یکی منتظره! امام زمان بلده امامت کنه ها. اون منتظره. ما باید آماده کنیم خودمون رو. آماده کردیم خودمون و جامعه رو که امام ظهور کنه؟..