خلاصه سخنرانی روز اول فاطمیه اول، حجت الاسلام سوزنچی
امام صادق(ع) می‌فرمایند:«إِنّٰا أَنْزَلْنٰاهُ فِي لَيْلَةِ اَلْقَدْر، اَللَّيْلَةُ فَاطِمَةُ وَ اَلْقَدْرُ اَللَّهُ فَمَنْ عَرَفَ فَاطِمَةَ حَقَّ مَعْرِفَتِهَا فَقَدْ أَدْرَكَ لَيْلَةَ اَلْقَدْرِ (بحارالأنوار, جلد۴۳ , صفحه۶۵)»
کسی که حقیقت حضرت فاطمه(س) را درک کند، شب قدر را درک کرده، خب شب قدر چه ویژگی خاصی دارد؟ آن چیزی که همه می‌دانند این است که از هزار ماه بهتر است و اگر حساب کنید تقریبا 83 سال می‌شود که این یک عمر کامل است و یک شب با انسان کاری می‌کند که یک عمر می‌تواند بکند و با درکی که از حضرت زهرا(س) به دست آورده می‌تواند حرکتی انجام دهد که یک عمر انجام این حرکت طول می‌کشد و چون حضرت می‌دانند که مردم نمی‌توانند پس در ادامه می‌فرمایند:
«إِنَّمَا سُمِّيَتْ فَاطِمَةَ لِأَنَّ اَلْخَلْقَ فُطِمُوا عَنْ مَعْرِفَتِهَا»
هرچند می‌توانیم در حد وسع خودمان با تامل در آیات و روایات چیزی متوجه بشویم.
بحث حضرت زهرا(س) با بحث فسلفه خلفت و آفرینش گره خورده و در زیارت حضرت در مفاتیح الجنان می‌خوانیم:«يا مُمْتَحَنَةُ امْتَحَنَک اللَّهُ الَّذى خَلَقَک قَبْلَ اَنْ يخْلُقَک»
«ای امتحان شده، خدایی که خالق است تو را آفرید، قبل از اینکه تو را بیافریند تو را امتحان کرد.»
در نگاه دینی هر کسی حضرت زهرا(س) را درک کرده، یک چیزی در اندازه و ابعاد شب قدر درک کرده و درک شب قدر سنگین است چرا که علما یک سال تمام شب‌ها را تهجد داشتند تا یک شب قدر را درک کنند و یک شبی که معادل یک عمر است برای همین باید بفهمیم حقیقت حضرت زهرا(س) چیست!
یک پله پایین‌تر از حضرت زهرا(س) کسی را که می‌شناسیم حضرت زینب(س) است که اعجاب مارا بر می‌انگیزد؛ به دلیل آن پارادوکس شخصیتی حضرت زینب(س)، هروقت که بخواهیم مثالی بزنیم در مورد کسی که بسیار مصیبت دیده می‌گوییم حضرت زینب(س) و همچنین سراغ نداریم کسی را که این حجم از مصیبت را در زمانی کوتاه دیده‌باشد، اگر فهم امامت را نداشته‌باشیم که اگر داشته‌باشیم این مصیبت بسیار سنگین‌تر است ولی اگر نداشته‌باشیم و صرفا فهم عامیانه داشته‌باشیم، عظمت این مصیبت هارا درک می‌کنیم.
هجده نفر از خانواده نزدیک حضرت جلوی چشم‌شان تکه تکه شدند و بعد ماجرا و مصایب اسارت و در نهایت با تمامی این مشکلات و کشته شدن پدر و مادر و برادرانش در مقابلش چشمان مبارک‌شان، وقتی از ایشان می‌پرسند که زندگی را چگونه می‌بینی می‌گوید جز زیبایی ندیدم و این یعنی که حضرت طعم زندگی را چشیده‌است که این همه مصیبت ایشان را ناراحت نمی‌کند و تازه ایشان فرزند حضرت زهراست و تازه یک رگه از مصیبت را نسبت به مادرش چشیده‌است. پس حضرت زهرا(س) چطور شخصیتی است؟
«وَمَا خَلَقۡتُ ٱلۡجِنَّ وَٱلۡإِنسَ إِلَّا لِيَعۡبُدُونِ (سوره ذاریات آیه 56)»
فعلا مسئله ما این است که فلسفه خلقت انسان چیست. خداوند می‌فرمایند که برای عبادت خلق کرده سوال پیش می‌آید که مگر مخلوق غیرعبد نیز آفریده‌است؟ در سوره مریم آیه 96 خداوند می‌فرمایند که کل آسمان ها و زمین را برای عبادت خلق کرده پس گویی به نظر می‌رسد این نکته عبادت برای انس و جن نکته‌ای خاص نباشد و سوال پیش می‌آید که فلسفه خلفت انسان چیست؟ انسان را به چه دلیلی خلق کرده‌است؟
وقتی در آیات قرآن جست و جو می‌کنیم، اتفاقا تنها موجودی که خیلی عبد نمی‌شود همین انسان است:
«أَلَمۡ أَعۡهَدۡ إِلَيۡكُمۡ يَٰبَنِيٓ ءَادَمَ أَن لَّا تَعۡبُدُواْ ٱلشَّيۡطَٰنَ إِنَّهُۥ لَكُمۡ عَدُوࣱّ مُّبِينࣱ (سوره یاس آیه 60)»
پس این عبودیت انسان چیزی خاص است؛ یعنی انسان می‌تواند عبد بشود ولی سایر موجودات مجبور هستند که عبد بشوند. حالا عبد بشویم که چه شود؟
ما خدا شناسی‌مان و انسان شناسی‌مان کمی مشکل دارد ولی می‌گویند انسان بودنتان به چیست می‌گویم به روح است که خود خداوند فرمود که از روحش در ما دمیده‌است ولی آیا انسان به این هاست؟
وقتی خداوند خواست در زمین خلیفه قراردهد، آن هم خلیفه الهی، فرشتگان گفتند: «آیا میخواهی کسی را بگذاری فساد بکند و اما ما خیلی بنده خوبی هستیم؛ ما تسبیح تورا می‌گوییم و وقتی ما باشیم کسی به خدا بدی نسبت نمی‌دهد و تورا تقدیس می‌کنیم و می‌گوییم که تو قدس محضی ولی اینها کشتار میکنند.»
حالا هم بعضی از دست خداوند شکایت میکنند که چرا این نتانیاهو را خلق کردی؟ که این همه بچه بکشد؟ این چه نوع آفرینشی است که تو کردی؟ در جواب خداوند گفت من چیزی را می‌دانم که شما نمی‌دانید.
ما انسانیم، روح نیستیم و خداوند این معجون را آفریده است که دو تکه است هم خاک است و هم روح. به اون تمامی اسما الهی را یاد می‌دهد طوری که وقتی می‌خواهد به فرشتگان این قضیه را نشان دهد به انسان امر می‌کند که فقط آن اسما را بگو و تعلیم نده و بعد می‌گوید که حالا سجده کنید و همه سجده میکنند جز شیطان.
«وَقُلْنَا يَا آدَمُ اسْكُنْ أَنْتَ وَزَوْجُكَ الْجَنَّةَ وَكُلَا (سوره بقره آیه 35)»
خدا این همه مقام انسان را بالا برد که در نهایت به او بگوید که برو در بهشت سکونت کن به همراه همسرت و عیش و نوش کن؟ اینها که ویژگی های مشترک بین تمامی حیوانات است!
اگر روز اول فهمیدیم که در نهایت می‌خواهیم آدم بشویم و نه فرشته معادلات‌مان نسبت به دنیا و خودمان عوض می‌شود.
«إِنَّا عَرَضْنَا الْأَمَانَةَ عَلَى السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَالْجِبَالِ فَأَبَيْنَ أَنْ يَحْمِلْنَهَا وَأَشْفَقْنَ مِنْهَا وَحَمَلَهَا الْإِنْسَانُ إِنَّهُ كَانَ ظَلُومًا جَهُولًا (سوره احزاب آیه 72)»
این امانت چیست که به خاطر آن هم مارا تشویق میکنند و درود می‌فرستند و هم مارا ناسزا می‌گویند؟ این امانت همان انسان بودن وجودمان است و این انسان بودن‌مان در گرو چه مولفه‌ای است که این‌گونه است؟
در جاهای مختلف در احادیث داریم که این امانت چیست که باید آن را بعدا تحویل بدهیم؟ امام صادق علیه السلام می‌گویند این امانت همان ولایت امیرالمومنین، علی ابن ابی طالب است. امیرالمومنین در روایتی این نکته را تایید میکنند چرا عبارت امانت را به صورت «امَانَتی» بیان میکنند که یعنی امانت من.
در نگاه دینی هر کسی حضرت زهرا(س) را درک کرده، یک چیزی در اندازه و ابعاد شب قدر درک کرده و درک شب قدر سنگین است چرا که علما یک سال تمام شب‌ها را تهجد داشتند تا یک شب قدر را درک کنند و یک شبی که معادل یک عمر است برای همین باید بفهمیم حقیقت حضرت زهرا(س) چیست
