بسم الله الرحمن الرحیم
مؤمن؛ سرسخت با دشمن و رحیم با دوستان
خداوند متعال در آیات آخر سوره فتح به ما مسلمان‌ها توصیفی از رسول خدا (ص) را یادآوری می‌کند. می‌فرماید که «مُّحَمَّدٌ رَّسُولُ اللَّهِ وَالَّذِينَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلَى الْكُفَّارِ رُحَمَاءُ بَيْنَهُمْ... (فتح - ۲۹)»: محمد (ص) رسول خدا است و این ویژگی را دارد که کسانی که با او هستند و خود او، نسبت به کفار بسیار شدید هستند. محکم و استوار، با استقامت. و از آن‌طرف «رُحَمَاءُ بَيْنَهُمْ»، نسبت به همدیگر، مهربان هستند. دلسوز هستند.
این سخن خدای متعال، در آیات دیگر به یک عنوان دیگر آمده‌است. یکی از سوره‌های دیگر قرآن، از این سوره قلم هست. در آن‌جا خدای متعال، در یک اتفاقی که کفار مکه از پیامبر (ص) می‌خواستند که یک مدتی حداقل یک مقدار کوتاه بیاید نسبت به بت پرستی، و یک‌جورهایی، یک‌مقداری این‌ها یک بخشی از بت‌پرستی را بپذیرند، در عین حال کفار هم پیامبر (ص) را به رسمیت می‌شمردند و حاضر بودند که نسبت به پبامبر با مهربانی و عطوفت رفتار کنند. اما خدای متعال در این آیات به جد به پیامبر (ص) اصرار می‌کند که اجازه ندهد در این مسأله که بت‌پرستی است، ذره‌ای مسلمانان کوتاه بیایند. «وَدُّوا لَوْ تُدْهِنُ فَيُدْهِنُونَ (قلم - ۹)» یک عده فقط دوست دارند همه چیز را روغن‌مالی کنند. این «تُدْهِنُ فَيُدْهِنُونَ» آن چیزی است که ما در فارسی بهش می‌گوییم ماست‌مالی کردن.
گذشتن از محبوب، از ویژگی مؤمن واقعی به خدا
شاید برای شما تصورش هم سخت باشد ولی امام می‌فرماید ببین چه چیزی را دوست دارد، عاشق‌ش است، ولی وقتی امر خدا می‌آید می‌تواند آن را کنار بگذارد. اگر این خصوصیت را داشت این آدم مؤمن است. یعنی آدم عاشق یک چیزی است ولی به خاطر خدا کنارش بگذارد. این نیاز به استقامت دارد نیاز به صبر دارد. نیاز به این دارد که آدم با خودش کلنجار برود. امام صادق (ع) فرمود این‌جا معلوم می‌شود که چه کسی مؤمن است و چه کسی مؤمن نیست. چون خیلی از آدم‌ها دارند بر اساس یک عادتی اعمال و مناسک دینی را انجام می‌دهند هیچ وقت در دل‌شان هیچ اتفاقی نیافتاده، به خاطر همین از این‌جا می‌روند یک‌جای دیگر کاملا تغییر می‌کنند.
استقامت؛ سنجه ایمان فرد
ایمان انسان بر اساس استقامت‌ش است، بر اساس ابتلائات‌ش است، بارها و بارها ائمه فرمودند کسی حدیث ما را می‌فهمد که حتما یا ملک باشد، فرشته باشد؛ آن هم نه یک فرشته‌ی معمولی، فرشته‌ی مقرب، یا نبی مرسل باشد؛ خودش پیامبر برانگیخته بر مردم باشد یا نه اگر مؤمن است، «...عَبْدٌ امْتَحَنَ اللَّهُ قَلْبَهُ لِلْإِيمَانِ...» ، آدمی حرف ما را می‌فهمد که مؤمنی باشد که قبلش بارها و بارها آزمایش شده و در همه‌ی آزمایش‌ها سربلند بیرون آمده‌باشد. امتحان خودش را پس داده‌است. کجا قلب انسان امتحان می‌شود؟ جایی که انسان عاشق یک چیزی است، گرایش‌ش به یک چیزی است، دلش یک چیزی را می‌خواهد ولی بخاطر امر خدا حاضر می‌شود از گرایش‌ش بگذرد.
