«بسم الله الرحمن الرحیم»
بنا شد که در ماه خدا که بهار قرآن[1] است، باز هم دست به دامان قرآن و عترت پاک پیامبر شویم و نمی از یم معارف الهی، بهره‌مند گردیم که:
آب دریا را اگر نتوان کشید
هم به قدر تشنگی باید چشید
به همین مناسبت به سراغ آیاتی از قرآن می‌رویم که بنا به توضیح و اشارات روایات اهل بیت عصمت و طهارت، چه در تنزیل و چه در تاویل به مهدی موعود عجل الله تعالی فرجه الشریف باز می گردند. به این امید که مورد توجه خاص آن حضرت قرار بگیریم و به رابطه‌مان با آن امام همام عمق بخشیم.
قُلْ أَرَأَيْتُمْ إِنْ أَصْبَحَ ماؤُكُمْ غَوْراً فَمَنْ يَأْتيكُمْ بِماءٍ مَعين (ملک : 30)
علی بن جعفر (برادر بزرگ‌تر امام کاظم علیه السلام) که رفتار او درسی برای تمام شیعیان است، سوالات فراوانی از برادر خود امام کاظم علیه السلام دارد که در کتب روایی ما نقل شده. برای ترسیم عظمت او باید این نکته را متذکر شد که علی بن جعفر، طبق نقلهای تاریخی، برادر بزرگ امام است و تا امام جواد علیه السلام را درک می‌کند. در دوره ای که هر‌کس و ناکسی ادعای امامت می کرده است و جریانی انحرافی را در میان شیعه به وجود می آورده، این پیرمرد فرزانه، برادر زاده و نوه برادر خود را امام خود می دانسته است. حتی در کتب رجالی نقل شده که به او اعتراض می کنند که با آنکه خود اهل دانش است و مسن است، چرا امام خود را فردی که به ظاهر کودک است (امام جواد روحی فداه) می داند. که وی در جواب می گوید خداوند در من با این محاسن سپیدم، اهلیت این مسئله (امامت) را ندید و در او دید[2].
مرحوم کلینی به واسطه هایشان از ایشان و ایشان نیز از امام کاظم چنین نقل می کنند که آن حضرت در توضیح این آیه می فرمایند: عَلِيِّ بْنِ جَعْفَرٍ عَنْ أَخِيهِ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ ع «فِي قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ- قُلْ أَ رَأَيْتُمْ إِنْ أَصْبَحَ ماؤُكُمْ غَوْراً فَمَنْ يَأْتِيكُمْ بِماءٍ مَعِينٍ قَالَ إِذَا غَابَ عَنْكُمْ إِمَامُكُمْ فَمَنْ يَأْتِيكُمْ بِإِمَامٍ جَدِيد[3]»
پدر مرحوم شیخ صدوق (علی ابن بابویه) نیز در کتاب خود روایتی از امام باقر در شرح این آیه ذکر می کند: «هَذِهِ الْآيَةُ نَزَلَتْ فِي الْقَائِمِ، يَقُولُ: إِنْ أَصْبَحَ إِمَامُكُمْ غَائِباً عَنْكُمْ لَا تَدْرُونَ أَيْنَ هُوَ، فَمَنْ يَأْتِيكُمْ بِإِمَامٍ ظَاهِرٍ، يَأْتِيكُمْ بِأَخْبَارِ السَّمَاءِ وَ الْأَرْضِ وَ حَلَالِ اللَّهِ جَلَّ وَ عَزَّ وَ حَرَامِهِ...[4]»
در این روایات که توضیح دهنده آیه شریفه هستند، امام، به آب روان تشبیه شده است. این طور است که وقتی امام غیبت نمود، گویی آب گوارایی در زمین فرو رفت و ما از آب روان بی بهره شدیم. شاید مقصود این روایت بیان این مسئله باشد که شیعه در زمان غیبت باید مضطر امام خود باشد. در صورتی که در عمل ما احساس نیاز چندانی نمی کنیم. یعنی این گونه نیست که حس کنیم گویی آب گوارایی از دست داده ایم. حال ما در زمان غیبت حال فردی که در بیابانی تشنه گیر افتاده است، نیست. شاید خیلی به ما سخت نیز نگذرد. و این ها همه از این است که درک اندکی از برکات امام داریم.
خداوند ما را به برکت این ماه مبارک، از منتظران واقعی و مضطرین نسبت به امامش قرار دهد و در ظهور آن حضرت تعجیل بفرماید.
[1] طبق روایتی از امام باقر علیه السلام، رمضان بهار قرآن نامیده شده است: «عَنْ جَابِرٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ: لِكُلِّ شَيْءٍ رَبِيعٌ وَ رَبِيعُ الْقُرْآنِ شَهْرُ رَمَضَانَ» (الكافي (ط - الإسلامية)، ج2، ص: 630)
[2] قال ثم أخذ بلحيته فرفعها إلى السماء ثم قال فما حيلتي إن كان الله رءاه أهلا لهذا و لم ير هذه الشيبة لهذا أهلا (رجال کشی، ص 429)
[3] الكافي (ط - الإسلامية)، ج1، ص: 340
[4] الإمامة و التبصرة من الحيرة، النص، ص: 116
برای ورود به کانال پیام‌رسان تلگرام «مکتوبات هیأت الزهرا (س) دانشگاه شریف» کلیک کنید.
