حیا صفتی است که نقش پررنگی در کنش‌های اجتماعی ما دارد، به همین علت دارای اهمیت زیادی است و هر انسانی اعم از مرد و زن باید برای تعالی این گوهر خدادادی تلاش کند.
اول آقایان!
طبق تحقیقات انجام شده (البته تحقیق هم لازم نیست!) بی‌حیایی در گفتار و رفتار و حتی افکار مردان نسبت به زنان بیشتر است که متاسفانه در سطح جامعه هم قابل مشاهده است. نتیجۀ این تحقیقات و مشاهدات، نشان می‌دهد که گوهر حیا در بانوان جلای بیشتری دارد که آنان را از اینگونه بی‌حیایی‌ها در رفتار و گفتار برحذر می‌دارد. بنابراین این مردان هستند که نیاز بیشتری به مراقبت نفس برای جلوگیری از بی‌حیایی‌ها دارند. آیات 30 و 31 سورۀ نور مؤید همین مطلب است: «قُلْ لِلْمُؤْمِنِینَ یغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ وَ یحْفَظُوا فُرُوجَهُم... وَ قُلْ لِلْمُؤْمِناتِ یغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ وَ یحْفَظْنَ فُرُوجَهُن»
خداوند ابتدا به مردان مومن سفارش می‌کند که چشم‌های خود را فروببندید و بدن‌هایتان را حفظ کنید و بعد از آن و در آیۀ بعد، همین توصیه‌ها را به زنان مؤمن می‌کند.
فردی یا اجتماعی؟
حیا در مردان به شکل‌های گوناگونی نمود پیدا می‌کند؛ نمودهای اجتماعی و فردی.
در باب نمودهای اجتماعی حیا، می‌توان به نجابت در برخورد (گفتار و رفتار) مخصوصاً با بانوان و نجابت در نگاه و نجابت در ظاهر اشاره کرد. حیا در مردان باعث می‌شود که بانوان با احساس امنیت و بدون ترس از مزاحمت در اجتماع فعالیت کنند.
غیرتمندی مرد مسلمان او را در برابر خواهران دینی خود مسئول می‌کند؛ به گونه‌ای که خود را موظف می‌داند بستری همراه با آرامش را برای بانوان فراهم کند و اجازۀ سوءاستفاده به شهوت‌رانان را نمی‌دهد، که فراهمکردن این شرایط، مستلزم رعایت حیا در ارتباطات اجتماعی است.
در باب نمودهای فردی حیاداری، می‌توان به پاکدامنی و خودسازی برای مرد اشاره کرد. حیا، تاثیر بسیاری در رشد شخصیت انسان دارد. مرد باحیا در واقع کسی است که خود را بازیچۀ زیبایی‌های دنیا نمی‌کند و هرکاری که موجب لطمه‌خوردن عزت انسانی او می‌شود را انجام نمی‌دهد و دامن خود را با انجام اعمال دور از اخلاق، آلوده نمی‌کند. رسول اکرم (ص) می‌فرمایند: «الرجل، ان ذهب حیاؤه فما عادت لرجوعة قیمة» هنگامی که حیای مرد از بین برود، دیگر ارزش مردانگی‌اش برنمی‌گردد.
مثل شهدا...
شهید ابراهیم هادی، یکی از نمونه‌های انسان‌های وارسته و خودساخته در پناه حیا است. یا شهید همت، که به گونه‌ای لباس می پوشید و رفتار می‌کرد که مبادا کسی با دیدن ظاهر او به گناه بیفتد و به گونه‌ای رفتار می‌کرد که مبادا در معرض گناه قرار گیرد و پاداش این جهاد اکبر را هم گرفت؛ شهادت.
تحمل سختی‌ها برای هدفی والا
متاسفانه حفظ حیا در زمانۀ کنونی بسیار سخت شده است، شرایط دنیا به گونه‌ای شده است که همه در حال رقابت با یکدیگر هستند؛ رقابتی که میزبان و اسپانسر آن صاحبان برندهای مد هستند، هر روز انواع لباس‌ها در جامعه سرازیر می‌شود و تبعیت‌نکردن از آنها را دشوار می‌کند. از سوی دیگر، اغلب رسانه‌ها و فیلم‌ها، از زنان برای تبلیغ استفاده می‌کنند و سطح توقع مردان را از همسران‌شان بالا برده‌اند و گوهر غیرت مرد مسلمان هم مورد حمله قرار گرفته است. اما برای رسیدن به هر هدفی، باید سختی‌های مسیر آن را به جان خرید. تا مردی نتواند چشم خود را در برابر نامحرم بپوشاند، چگونه می‌تواند در دعای ندبه، ندای «متی ترانا و نراک» سر دهد و جامعه را برای ظهور حضرت حجت آماده کند؟
هنگامی که یک مرد با پوشش زننده در جامعه حضور پیدا می‌کند، از بانوان چه توقعی می رود که سختی حجاب را تحمل کنند؟ اگر مرد در رفتار و گفتار خود با دیگران، حیا نداشته باشد چگونه می‌تواند غیرت خود را حفظ کند و از ناموس خود مراقبت نماید؟
برای رسیدن به این اهداف والا و آماده کردن جامعه برای ظهور حضرت حجت (عج)، باید سختی‌های این راه را علی‌رغم تمسخرها و فشارهای رسانه‌ای، تحمل کنیم. مدد گرفتن از توصیه‌های قرآن و الگوگرفتن از زندگی ائمه و شهدا در این راه به ما کمک خواهد کرد.
و در آخر باید بدانیم، انسان خودسازی می‌کند تا جریانی در جامعه به راه بیندازد، هدف اصلی انسان باحیا جریان‌سازی آماده‌کردن جامعه برای ظهور حضرت مهدی است و برای نیل به این هدف والا، حاضر خواهد بود با مدد از حضرت حق این سختی‌ها را تحمل کند.
برای ورود به کانال پیام‌رسان تلگرام «مکتوبات هیأت الزهرا (س) دانشگاه شریف» کلیک کنید.
