اَعُوذُ بِالله الكَرِيْم مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
زیارت عاشورا و تحمل نکردن ساختار غلط
زیارت عاشورا با این جمله شروع میشود، «ِلَقَد عَظُمَتِ المَصیِبَهُ» مصیبت شما بسیار عظیم است. رَّزِیه و مصیبت شما خیلی عظیم است. «لَقَد عَظُمَتِ الرَّزِیه» چرا این رَّزِیه و مصیب آن قدر عظیم است؟ چون «فَلَعَنَ اللهُ اُمَهً» چهار بار کلمهی امت میآید. ساختارهایی در برابر شما ایستاد؛ «أُمَّةً قَتَلَتْکمْ»، امت شما را کشت، «اُمَّهً دَفَعَتکُم عَن مَقامِکُم»، از آن مقام عالی، امامت و ولایت شما را پایین آورد، «اُمَّهً أسَّسَت اَساسَ الظُّلمِ وَ الجَورَ»، «اُمّةً اسْرَجَتْ وَ اَلْجَمَتْ وَتَنَقَّبَتْ» یک عدهای مؤمن، مقدس، در ساختار باطل شدند جنایتکار، از شدت خجالت در برابرِ امام حسین (ع) ایستادن، تَنَقَّبَتْ، یعنی روپوش زدند به صورتشان، نقاب زدند، تَنَقَّبَتْ یعنی نقاب زدند به صورت. چرا نقاب زدند؟ چون میخواستند امام حسین (ع) نبیندشان، نشناسندشان. خجالت میکشیدند از امام حسین (ع).
سبک زندگی متأثر از ولایت یا دچار انحراف؟
در ادامه زیارت عاشورا وارد یک سبک زندگی میشویم. «اللهُمَّ اجْعَلْ مَحْیای مَحْیا مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد» خدایا من میخواهم با این جریان و ساختاری که بر اساس اتصال بین نوکران اباعبدالله الحسین (ع) پدید میآید «سِلْمٌ لِمَنْ سَالَمَکمْ». ببینید ما در جامعهکبیره میگوییم: «سلمٌ لکم» ولی در زیارت عاشورا که بسیار زیارت پیشرفتهای است در ساختارسازی و جامعه سازی، میگوییم: «سِلْمٌ لِمَنْ سَالَمَکمْ» یعنی من میخواهم یک جریانی را با مجموعهٔ افرادی که تسلیم شما هستند ایجاد کنم. اتصالم به شما در اتصال با نوکران شما تعریف میشود. این میشود جریانسازی، این میشود تشکل. زیارت تشکلی میخواهی زیارت عاشوراست.
هوای خدا و هوای دنیا
علامه طباطبایی میفرماید: ولایت، سی و شش تا معنا دارد، بهترین معنای آن، این کلمه است؛ شدتُ القربِ و الاتصال. «سِلْمٌ لِمَنْ سَالَمَکمْ» یا اباعبدالله! ولایت یعنی اتصال، قرب، «اللَّهُ وَلِی الَّذِینَ آمَنُوا... {بقره، ۲۵۷}» یعنی چه؟ یعنی مؤمنین درک میکنند که خدا از هرچیزی به آنها نزدیکتر است.
ولایت یعنی چه؟ یعنی تو به خدا متصلی یا به دنیا متصلی؟ «أَفَرَأَیتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلَهَهُ هَوَاهُ...{جاثیه، ۲۳}» دیدی بعضیها هَوَا ... هَوَا میدانید یعنی چه؟ هوای نفس؟ شما وقتی که از رکوع بلند میشوید، میخواهید بروبد به سجده، در رسالهها نوشتهاند: «هُوی» هوی شما نباید زودتر از امام جماعت باشد. هَوا یعنی شیرجه زدن. یک هوای نفس است، یعنی این حدود دنیا. یک هوای خداست، هوای خدا هم در قرآن هست.
نامههای امام حسین و تقابل دو جریان
دو سبک نامه به امام حسین نوشتند. سبک اول؛ بگذارید بخوانم. عین نامه را برای شما میخوانم. «اَمَا بَعد...» خوب دقت کن، «اما بَعد، فقد أخضرّ الجناب و أینعت الثمار...»، ببین چه طور با امام حسین صحبت کردند؟ یا اباعبدالله، چشمهها جوشان شده، درختها پرثمر شده، «...فإذا شئت فأقدم علی جند لک مجنّد. والسلام» این یک سبک نامه به امام حسین (ع) است. آقا ما چرا شما را دعوت میکنیم؟ درهم و دینار وسط است، جریان ولایت معاویه نسبت به کوفه کممهری میکند، خوب درهم و دینار را تقسیم نمیکند.
یک عدهی دیگر یک جور دیگر، یک سبک دیگر، نامه نوشتند؛ «بسم الله الرحمن الرحیم، للحُسَیْنِ بْن عَلی مِن شِیعَتِه مِنَ المُومِنین؛ اما بَعد، فَحَّیِ هَلا فانَّ الناس ینتظرونک أَنَّهُ لَیسَ عَلَینَا إِمَامٌ فَأَقْبِلْ لَعَلَّ اللَّهْ یجْمَعَنَا بِک عَلَی الْحَقِّ. والسلام»، این نامه را چه کسانی نوشتند؟ حبیببن مظاهر وشِیعَتِه مِنَ المُومِنین، چه کسانی زیرش هستند؟ عابس، بُریر، مسلمبن عوسجه، اینها نوشتند. یااباعبدالله، -حالا من کل نامه را نخواندم- میگویند عبیداللهبنزیاد آمده در مسجد میخواهد برای ما نماز بخواند، ما نمیتوانیم پشت سر او باشیم. نماز عنوان ساختار است. ما با این ساختار نمیتوانیم زندگی کنیم.
گناه، پردهای برای دیدن آیات خدا
بعد ولایت که میآید تمدن را عوض میکند، ساختار اقتصادی را عوض میکند و اینها، آرام آرام که آدمها اهل گناه میشوند، «ثم کانَ عَاقِبَةَ الَّذِینَ أَسَاءُوا السُّوأَی أَنْ کذَّبُوا بِآیاتِ اللَّهِ»، آرام آرام که در ساختارهای غلط گناه میکنند، خداوند متعال را تکذیب میکنند، لذا امام حسین را راحت میکشند. چرا؟ چون «أَسَاءُوا السُّوأَی أَنْ کذَّبُوا بِآیاتِ اللَّهِ»، گناه باعث میشود آدم آیه خدا را فراموش بکند.
ولایت و اتصال
ما یک باب روایتی داریم به نام ولایت علی بن ابی طالب. «(ولایة) حُبُّ عَلِیٍّ عَلَیْهِ السَّلَامُ حَسَنَةٌ، لَا تَضُرُّ مَعَهَا سَیِّئَةٌ»، ولایت را چه معنا کردیم؟ اتصال. اتصال به امیرالمؤمنین (ع) یک ارزشی است که وقتی تو این ارزش را داشته باشی هیچ گناهی به تو ضربه نمیزند. معنای این روایت را غلط معنا میکنند. یعنی برو گناه کن همین که ولایت هست، همین که گریه میکنی برای امام حسین (ع)، کافی است. اشک برای امام حسین (ع) همه گناهان را پاک میکند. این غلط است.
. این معنایش چیست؟ این همان اتصال است. یعنی چه؟ یعنی وقتی تو واقعاً به امام حسین (ع) متصل باشی، واقعاً امام حسین (ع) بالاترین انتخاب زندگیات باشد. امام صادق (ع) مدام میگفت: سلمان سلمان سلمان. گفتند چرا اینقدر سلمان سلمان میگویی؟ حضرت فرمودند: «ایثارُه هَوی امیرالمؤمنین (ع) عَلی هَوی نَفسِه». چه گفتم؟ شیرجه. یعنی هرجا نفسش میخواست شیرجه بزند، میگفت علی (ع) کجا شیرجه میزند؟ من آنجا شیرجه میزنم. هر کجا علی (ع) کشیده میشود، من آنجا کشیده میشوم.