امروزه روابط اجتماعی، اقتصادی، حقوقی، شغلی و شخصی افراد دارای پیچیدگی های فراوانی شده است. در بسیاری از مواقع نیازمند مشاوره وکیل متخصصی هستیم تا بتوانیم ابعاد مختلف زندگی خود را به نحوی که بیشترین منفعت را برای ما داشته و کمترین خسارت را متحمل شویم، سر و سامان دهیم. مطابق اصل 35 قانون اساسی: «در همه دادگاه ها طرفین دعوا حق دارند برای خود وکیل انتخاب نمایند و اگر توانایی انتخاب وکیل را نداشته باشند، باید برای آنها امکانات تعیین وکیل فراهم گردد.»
با توجه به تخصصی بودن هر یک از موارد فوق، مشورت با وکیلی که در یک موضوع خاص دارای تجربه و مهارت باشد، بهترین نتیجه ممکن را به همراه خواهد داشت. انتخاب یک وکیل خوب و ماهر مستلزم آگاهی نسبت به مواردی است که در ادامه بدانها می پردازیم.
وکیل، فردی است که به موجب عقد (قرارداد) وکالت از طرف شخص دیگر برای انجام کاری، مامور می شود. در واقع وکیل به عنوان نمایندۀ شخص دیگر برای انجام کار خاصی، شناخته می شود. شخصی که وکیل را انتخاب نموده است، می تواند یک شخص حقیقی یا حقوقی باشد.
قرارداد وکالت باید در چهارچوب قانون مدنی تنظیم گردد و مخالف نظم عمومی و اخلاق حسنه نباشد. وکالت یک عقد جایز است؛ یعنی در هر زمان می توان آن را فسخ نمود. همچنین مورد وکالت، باید کار یا کارهایی باشد که موکل، شخصا بتواند آنها را انجام دهد و مانع قانونی در مسیر انجام این امور وجود نداشته باشد. وکیل نیز باید اهلیت قانونی برای امور محوله را داشته باشد.
در دعاوی حقوقی، هر اتفاقی هم در دادگاه بیفتد، مجازاتی برای کسی در پی نخواهد داشت. ممکن است شما ملزم به پرداخت وجه یا مالی شوید، اما این از باب مجازات نیست و مثلا مبنایی قراردادی دارد. در مقابل در پروندههای کیفری، موضوع وقوع یک جرم است که در صورت اثبات برای محکوم مجازات در پی خواهد داشت؛ این مجازات میتواند حبس باشد، جریمهی نقدی به نفع دولت باشد، یا حتی مجازاتهای بدنی مانند شلاق یا قصاص! در یک توصیهی اولیه باید بدانید که در پروندههای کیفری، اگر متهم واقع شدید و از بیگناهی خود هم کاملا مطمئن بودید، باز هم حتما در کنار خود یک وکیل دادگستری داشته باشید تا با دقت و با آگاهی از جزییاتی که دانستنش برای عامهی مردم ممکن نیست، از شما به شایستگی دفاع نماید.
1- تحصیلات و تجربهی کاری وکیل: تحصیلات و تجربهی کاری وکلا موضوع مهمی است. اما صرف داشتن تحصیلات حتی مرتبط با موضوع پرونده نمیتواند معیار کافی برای انتخاب وکیل باشد. آن چه در این حرفه مهمتر است، تجربهی وکیل دادگستری است. باید بدانید که با هر میزان تحصیلات و تجربه، در نظم کنونی دادگستری، پیگیری کار حرف اول را میزند. بنابراین از ابتدا با وکیل خود شرط کنید که منتظر اخطار یا احضار دادگاه نباشد و خود حداقل دو ماه یک بار برای پیگیری روند پرونده به شعبه مراجعه کند. به یاد داشته باشید که خود شما نیز میتوانید در سامانه روند کار پروندهتان را مشاهده کنید و همینطور بدانید که داشتن وکیل باعث نمیشود که خودتان نتوانید به دادگاه مراجعه کنید و مستقیم پیگیر کارتان بشوید.
2- انتخاب بین وکلای کانون دادگستری و وکلای مرکز مشاوران قوهی قضاییه: وکلا به دو گروه تقسیم میشوند؛ وکلای کانون وکلای دادگستری که یک نهاد مستقل از قوهی قضاییه است و وکلای مرکز مشاوران قوهی قضاییه که به این قوه وابسته هستند. آنچه میان جامعهی حقوقی مشهور است این است که بنا به دلایل گوناگون، وکلای کانون از استقلال و عملکرد بهتری برخوردار هستند اما این یک قاعده مطلق نیست. گاهی انتخاب وکیل خوب دشوار است که از این سایت وکالت تاپ ،وکلا را بر اساس تخصص آن ها طبقه بندی کرده و شما میتونین بر اساس تخصص وکلا از بین 100 ها وکیل، وکیل خود را انتخاب کنیم برای مثال چطوری بهترین وکیل کرج انتخاب کنیم
شاید شنیده باشید که عدهای به «کارآموزی وکالت» مشغولند. این یعنی هنوز دو سال از زمان ورود ایشان به حرفهی وکالت نگذشته است و وکیل پایه یک محسوب نمیشوند و محدودیتهایی در قبول پرونده دارند. شاید در همین ابتدای امر به نظرتان برسد که بهتر است پروندهی خود را نزد کارآموزان نبرید، اما باید بدانید که در پروندههایی که پیچیدگی چندانی ندارند و نیز زمانی که میخواهید هزینهی کمتری به این کار اختصاص بدهید، کارآموزان وکالت -علیالخصوص در سال دوم- گزینههای بسیار مناسبی هستند. مهم این است که سعی کنید وکیل خود را از میان وکلایی انتخاب کنید که قبلا کسی از آشنایانتان با او کار کرده و رضایت داشته است.
3- انتخاب یک یا دو وکیل: مسئلهی بعدی تعداد وکلاست. در دعاوی حقوقی شما میتوانید یک یا دو وکیل از کسانی که سایت وکالت تاپ معرفی کرده است داشته باشید. اگر دو وکیل انتخاب میکنید، به این توجه کنید که میخواهید هر کدام از آنها بتوانند به تنهایی همهی اقدامات لازم را صورت دهند یا حتما نیاز به اقدام هر دو نفرشان باشد؛ در صورت اول در وکالتنامه قید کنید که وکالت را به صورت مجتمعا یا منفردا قابل انجام میدانید. همچنین به اختیاراتی که به موجب وکالتنامه به وکیلتان میدهید دقت کنید.
منطقی این است که معنای هر چیزی را که در وکالتنامه متوجه نمیشوید از وکیل خود بپرسید و از این کار ابا و شرمندگی نداشته باشید. در دعاوی کیفری نیز جز در بعضی جرایم شدید که مثلا مجازات اعدام را در پی دارند و میتوان سه وکیل در این پروندهها معرفی نمود، در باقی دعاوی حداکثر میتوانید دو وکیل داشته باشید. با افزایش تعداد وکلا معمولا هزینهی شما بالا نمیرود، اما دقت کار افزایش مییابد.
هر وکیل دادگستری میتواند فعالیتهایش را در یک شهر متمرکز کند. این مانع قبول وکالت در شهرهای دیگر نمیشود اما نمیتواند در شهری به غیر از آنچه در پروانهی وکالتش قید شده است دفتری دایر نماید. شما میتوانید مشخصات وکیل خود را با نام و نامخانوادگی در سامانهی جستوجوی وکلا هم در سایت کانون وکلا و هم مرکز مشاوران مشاهده کنید.