گرم و سرد چشیده های روزگار میدانند که آدم، روی دیوار هر کسی یادگاری نمینویسد. اما برای آموختن همین یک درس، باید از روزگار به عرق جبین و عمق استخوان، گرم و سرد چشید. این حکایت من و گرمک فروشی سر چهار راه سیل بند است. یک طرف خیابان من بودم و گرمک های به جان رسیده ای که از سر جالیز خریده بودم و طرف دیگر خیابان یک پسرک هم سن و سال خودم. هر دو ترازوهایمان را گذاشته بودیم ته بار و نایلون ها را انداخته بودیم سر یک دسته چرخ. اما هر چقدر که چرخ بساط رقیب میچرخید، چرخ بساط من کساد کساد بود. من در سمت اشتباهی تاریخ ایستاده بودم و این سمت اشتباه برای من؛ فقط به قدر از این تا آن ور خیابان بود. مشتری ها از سمت من به هوای خرید میزدند به دل بازار و گرمک خریدن گزینه ی اول هیچ کدامشان نبود اما به وقت برگشتن که به سمت بساط رقیب میچرخید؛ چند دانه گرمک می توانست حسن ختام خوبی برای خرید آن روزشان باشد.
چرخ روزگار به همین شکل می چرخد؛ در جای درست نشستن و بر دیوار درست یادگاری نوشتن رونق بازار است و یک در یک متر مربع در این و آن سمت خیابان تفاوت ها را رقم میزد. خوب است که آدم بداند کسب و کارش در جای درست قرار گرفته است. در عصر اسکرول کردن بر صفحه گوشی های هوشمند و «هر لحظه بازار» های اینترنتی، مهم است که بدانیم هر کدام از این «هر لحظه بازارها» چه دسترسی به ما می دهند؟ چه ارزشی را ایجاد می کنند؟ مشتریان ما کجا هستند و کدام چنل بیشترین و بهینه ترین دسترسی را به ما می دهد؟ سرانجام اینکه می خواهم تقریبی از ارزش پلتفرم دیوار برای صاحبان کسب و کار ارائه کنم. برای این کار هم از آنجا که خدمات دیوار بسیار متنوع است، قسمت اگهی های املاک را بررسی کرده ام.
دیوار یک بنگاه معاملات ملکی، یک نمایشگاه خودرو و یک بازار کسب و کار مجازی است. یک دفتر کاری شلوغ که مشتریان بالقوه زیادی را به خودش جذب می کند. کافی است بدانیم که متوسط روزانه انتشار آگهی در سایت دیوار 30856 مورد است و ارزش تخمینی معاملات خودروهای سواری در ۱۱ ماه ابتدای سال 99 که دیوار باعث انجام آنها بوده تنها در شهر تهران ۲۴.۷ هزار میلیارد تومان و تعداد تخمینی معاملات خودروهای سواری در همین بازه زمانی و باز هم تنها در شهر تهران ۱۵۹ هزار معامله بوده است.
بخش بزرگی از خدمات دیوار به شکل رایگان ارائه می شود و شمردن دندان اسب پیشکشی هم جایز نیست با این همه از آنجا که دیوار یک سامانه ثبت آگهی است و از معاملاتی که در نتیجه ثبت آگهی در جریان است منتفع نمی شود، طبیعی است که از ارائه برخی خدمات متمایز درآمدزایی کند. همچنان که سایر پلتفرم های مشابه همین کار را می کنند.
بازار املاک در هر لحظه بازارهایِ اینترنتی ایران؛ بازیگران زیادی دارد که عمده آنها هم خوشنام و معتبر هستند؛ رقبایی قابل احترام همچون شیپور، ملکانا، ایران فایل، شابش و ... . شیپور بیش از همه پلتفرم های رقیب از ساختاری مشابه با دیوار برخوردار است. پلتفرم های دیگر تا حد زیادی از استراتژی مشتری گرایی بهره می برند و با توجه به تخصصی بودن فعالیت در حوزه املاک تلاش می کنند بیشترین میزان خدمات ممکن و جانبی همچون عقد قرارداد و مسائل حقوقی و سپردن ملک و فروش، اجاره و رهن و حتی مشارکت در ساخت را نیز در قلمرو خدماتی خود تعریف کنند. حال آنکه دیوار و شیپور اساسا وبگاه و اپلیکیشن نیازمندی های اینترنتی هستند و این تفاوت به انها مزیت رقابتی قابل توجهی داده است. به اصطلاح خبره های این کار؛ ملکانا، ایران فایل و شابش اساسا سامانه های فایل گذاری هستند و بعضی از آگهی های آنها همان آگهی های دیوارند که این سایت ها با ایجاد ارتباط با کاربران دیوار، به اصطلاح آگهی آنها را فایل کرده اند. به نوعی می توان گفت این سامانه ها خودشان گاها در نقش کاربران دیوار و شیپور هستند. در جدول زیر سعی کرده ام مقایسه کوچکی بین دیوار با برخی از رقبای خود در حوزه آگهی های املاک انجام دهم. این کار به شما امکان مقایسه می دهد.
نسبت هزینه درج آگهی در سایت به حداقل درآمد بازگشتی حاصل از معاملات میتواند نسبت خوبی برای درک ارزش آگهی های دیوار باشد که البته با داده هایی که ما در دست داریم نمی توان به طور قطع در مورد آن اظهار نظر کرد. به تقریب می توانم بگویم با مصاحبه هایی که با برخی از دوستانم در صنف املاک داشته ام، درصد بالایی از معاملات از دیوار جوش می خورند و این درصد بالا، بالاخص برای آژانس های املاک که به شکل دپارتمانی کار می کنند؛ معنادار تر هم هست. اساسا بازیگران این حوزه یا شخصیت های حقیقی اند مثل من و شمای شهروند که می خواهیم ملکی را اجاره کنیم یا بخریم و بفروشیم، یا بنگاه های ملکی هستند که به شکلی سنتی اداره می شوند و یا آژانس های املاک اند که به شکل دپارتمانی اداره می شوند. دسته سوم بازیگران اصلی این بازی هستند و عموما معاملات آنها از مشتریان قبلی، مشتریان حضوری، چنل های تبلیغاتی مثل پنل های sms و پلتفرم های اینترنتی دیوار در صدر و شیپور و سایر پلتفرم ها است. اگر چه درصد بالایی از معاملات املاک به اصطلاح از دیوار جوش میخورد. با این همه حتی اگر این مقدار را تنها 10 درصد معاملات در نظر بگیریم، بازگشت هزینه خدمات این سایت با تعرفه های کنونی و حتی با افزایش این تعرفه ها چشم پوشی ناپذیر است.
ارزش ثبت آگهی در دیوار برای بنگاههای معاملاتی املاک فقط جذب مشتریان بالقوه نیست. ارسال گروهی آگهی ها در سایت برند آنها را تقویت می کند. پنل و سامانه مشاوران املاک در سایت دیوار این امکان را فراهم می کند که مشاورین املاک بتوانند به شکل جامعی از امکانات این پلتفرم استفاده کرده و از تخفیف های آن بهره مند شوند. دیوار همچنین برای کاربرانش این امکان را فراهم می کند که میزان بازدید از آگهی های منتشر شده خود را رصد کرده و به منظور ارتقای آگهی آن را مدیریت کنند.
دیوار در خبری که در 24 اسفند سال 1399 در بلاگ خود منتشر کرده است؛ توضیحاتی را در مورد تعرفه های جدید برای کسب و کارهای فعال در این پلتفرم ارائه کرده است. افزایش تعرفه های این سایت پیش تر نیز سابقه داشته است. در این موضوع که دیوار ناگزیر است به منظور بهبود کیفیت، توسعه خدمات و پشتیبانی نیروهای خود و ... در دوره های زمانی مختلف قیمت گذاری تعرفه هایش را با نرخ تورم هماهنگ کند؛ شکی نیست و البته دیوار در این زمینه تلاش کرده است حواسش به جیب کاربران باشد. دیوار اعلام کرده است که؛ « این تغییر تعرفهها صرفا برای کاربران پرمصرف و کسبوکارهای فعال روی دیوار اعمال خواهد شد؛ کاربرانی که از طریق دیوار تجارت کرده و کسب درآمد میکنند و هنوز از پنلهای ویژه دیوار استفاده نمیکنند. کسبوکارهایی که از پنلهای نمایشگاه خودرو، مشاورین املاک و دیوار فروشگاهها دیوار استفاده میکنند، فعلا مشمول این تغییر تعرفهها نیستند. آگهیهای خرید و فروش کالا برای کاربران عادی با مصارف محدود شخصی مانند گذشته «رایگان» است و رایگان خواهد ماند.» متوسط بازدید آگهی ها، گت کانتکت ها و جوش خوردن معامله ها در دیوار با نزدیک ترین رقبایش اختلاف زیادی دارد. فرصت هزینه ای که دیوار ایجاد می کند با تعرفه های کنونی آن و افزایش احتمالی این تعرفه ها نیز می تواند کماکان برای کاربران قابل پذیرش باشد. کما اینکه سیاست های اعلامی دیوار در افزایش تعرفه ها افزایش اثربخشی و کاهش آگهی های غیر واقعی بیان شده است. انتظار می رود که افزایش در تعرفه ها با افزایش ملموس در کیفیت خدمات دیوار همراه باشد و در چنین صورتی نه تنها از وفاداری کاربران به این پلتفرم کاسته نمی شود بلکه چراغ کسب و کار کاربران روشن تر و روغن سوخت نام و نشان دیوار تیزتر خواهد شد.