کروسان یا کروسانت یک نوع شیرینی کرهای و ترد و خوشمزه است که در تمام جهان به عنوان یکی از پرطرفدارترین نانها شناخته میشود. در ابتدا شاید کروسان را بتوان یک نوع شیرینی دانست ولی در اصل، یکی از انواع نانهای شیرینی است که به عنوان صبحانه سرو میشود.
کروسان «Croissant» یک نوع نان شیرینی است که به عنوان شیرینی فرانسوی آن را میشناسیم. واژه کروسانت در لغت به معنای هلال ماه است و چندین افسانه و داستان مختلف درمورد علت نامگذاری این خوراکی خوشمزه در ملل مختلف گفته شده است. یکی از موثقترین داستانهایی که برای پخت این شرینی گفته میشود؛ این است که کروسان از کیپفل های اتریشی (شیرینی وانیلی به شکل هلال پوشیده شده با شکر) تاثیر گرفته است. منشا این شیرینی در سال 1683 به عنوان یاد بود جشن پیروزی اتریش بر امپراتوری عثمانی است و شکل ظاهری آن تقلید از هلال ماه پرچم ترکیه است. یک داستان دیگر هم وجود دارد که می گوید در یک شب که نانواهای وین در اتریش مشغول پخت نان بودند، صداهای ضعیفی از زیر زمین شنیدند و با به صدا درآوردن زنگ خطر به سربازان خبر دادند که سربازان عثمانی در حال تصرف شهر از طریق حفاری تونلهای زیرزمینی هستند. به این ترتیب تونلها منفجر شدند و شهر نجات یافت و از نانواها خواسته شد تا نانی به شکل هلال پرچم ترکیه بپزند. کروسان به معنی هلال ماه است و بیانگر شکل ظاهری هلالی این نان است. نان کروسان خیلی زود به فرانسه رسید. ملکه ماری آنتوانت (Marie-Antoinette)، که خودش متولد وین بود، بسیار به کروسان علاقه داشت، که این خود به معروفیت بیشتر کروسان کمک کرد. ملکه ماری پس از ازدواج با پادشاه فرانسه به این کشور رفته بود.
ملکه بعد از ورود به کشور فرانسه، احساس غربت داشت و دلش به شدت برای کشورش و غذاهای اتریشی تنگ شده بود. نانواهای خاندان سلطنتی تصمیم گرفتند تا شیرینی کیپ فرل را به افتخار او درست کنند و بعداً نام آن را «کروسان» گذاشتند. کم کم این شیرینی، محبوبیت بسیاری در سراسر کشور فرانسه به دست آورد. تا اینکه یک نانوای اتریشی به نام «آگوست زانگ» (August Zang)، اولین نانوایی وینی در شهرپاریس را تأسیس کرد. اما موفقیت چشمگیر آن، نانواهای فرانسوی بیشمار دیگری را ترغیب کرد تا از این نوع شیرینی تقلید کنند.
نابراین شیرینی کیپ فرل و کروسان جزو شیرینیهای اصیل فرانسوی به حساب نمیآیند و اصالتی اتریشی دارند. در طی سالها، نانواهای فرانسوی از کرهی بیشتری برای تهیهی کروسان استفاده کردند و این شیرینی از سال 1920 میلادی به بعد، به یکی از شیرینیهای اصلی فرانسه تبدیل شد. فرانسویها، ظاهر هلالی شکل کروسان را تغییر ندادهاند و حواستان باشد آن را با شیرینی کروسان انگلیسی اشتباه نگیرید که صاف است.