چند سالی می شود که آفرود در ایران به یکی از تفریحات بسیار پر طرفدار تبدیل شده است. یکی از دلایل مهم و اصلی رونق گرفتن ماشین های شاسی بلند نیز همین موضوع است. اکثر ماشین های شاسی بلند قیمت های نسبتا بالایی دارند و استفاده از آن ها برای آفرود چندان مقرون به صرفه نیست. به همین دلیل در ایران بیشتر مواقع برای سفرهای آفرودی از ماشینهای قدیمی تقویت شده استفاده می شود و شاسی بلندهای لوکس و گران قیمت برای این منظور مورد استفاده قرار نمیگیرند. در این مقاله قصد داریم ویژگی های یک ماشین آفرودی مناسب را بررسی کرده پرطرفدار ترین ماشین های آفرود در بازار اشاره کنیم.
یکی از مهمترین و اصلی ترین نکاتی که هنگام آفرود باید به آن توجه نمود این است که به هیچ عنوان تنهایی برای چنین سفرهایی اقدام نکنید. زیرا در این گونه مسیرها معمولاً امکان خطر بالاست و لازم است همیشه افرادی باشند که برای کمک رسانی در دسترس باشند. در ضمن همیشه در مسیرهای آشنا و شناخته شده حرکت کنید و به هیچ عنوان بدون نقشه به چنین مسیرهایی نروید. همچنین سعی کنید امکانات و وسایل ایمنی همراه داشته باشید تا در صورت مشکلات احتمالی برای خود یا همراهان ،بتوانید شرایط را مدیریت کنید.
در کنار تمام موارد و نکات بالا، داشتن یک خودروی آفرودی مناسب یکی از مهمترین گزینه ها به حساب می آید. از جمله ویژگیهای با اهمیتی که لازم است یک خودروی آفرودی داشته باشد میتوان به مواردی مانند دنده کمک، سیستم چهار چرخ متحرک، زاویه ورود و خروج مناسب، شاسی مستقل، مقدار غوطه وری در آب و … اشاره نمود. پس اگر تصمیم دارید به سراغ خرید یک ماشین آفرودی با کیفیت و مناسب بروید لازم است تمام موارد بالا را بررسی نمایید و از سلامت تمامی آن ها مطمئن شوید.
ویژگی هایی که در بالا به آنها اشاره شد جزء موارد ضروری و اساسی برای یک آفرود موفق به حساب می آیند. اما در کنار تمام موارد بالا بعضی ویژگی ها به عنوان آپشن برای ماشین های آفرودی به حساب می آیند. وجود چنین آپشن هایی هرچند ضرورتی ندارد اما کار راننده و سرنشینان را بسیار راحت میکنند. مواردی مانند سیستم کنترل حرکت در سربالایی و سرازیری، انواع سیستم های قفل دیفرانسیل، سیستم ردیاب ماهواره ای پیشرفته، سیستم های نمایش زاویه افقی و عمودی خودرو، دوربین های سه بعدی نمایش اطراف خودرو، کرال کنترل و … از جمله آپشن هایی هستند که در مسیر های آفرودی کمک بسیار زیادی به راننده می کنند.
ماشین های آفرودی به انواع مختلفی تقسیم می شوند که هر کدام با ویژگی ها و قابلیت های مختلفی برای مسیرهای متفاوت تجهیز می شوند. برای مثال خودرویی که برای بیابان گردی و سافاری تجهیز شده است به هیچ عنوان مناسب سنگ نوردی و صخره نوردی نیست و کاملا متفاوت از یکدیگر هستند. از انواع گوناگون آفرود می شود به جنگل گردی، بیابان گردی و سافاری، آفرود در مناطق صخره، عبور از رودخانه ها و مناطق آبی و … اشاره نمود.
یکی از سوال هایی که در مورد آفرود پرسیده می شود، این است که آیا تمام خودروهای شاسی بلند مناسب مسیر های آفرودی هستند یا خیر؟ در جواب این سوال باید گفت قطعا انواع خودروهای شاسی بلند بهتر از ماشین های سواری در مسیرهای صعب العبور حرکت می کنند. اما به این معنا نیست که با ماشین های کراس آور بتوانید به یک سفر آفرودی بروید. بعضی از ماشین های کراس آور و SUV مانند کیا اسپورتیج، هیوندای توسان و … قدرت کافی برای مسیر های آفرودی را ندارند. بعضی دیگر مانند سانتافه و ... هر چند قدرت موتور قابل قبولی دارند اما ارتفاع آنها از سطح زمین و همچنین سپر ها و فلاپ های پلاستیکی ضعیف موجب می شود گزینه های مناسبی برای مسیرهای صعب العبور و آفرودی نباشند.
طبیعت گردی و رانندگی در جنگل یکی از شاخه های آفرود به حساب می‌آید که طرفداران بسیار زیادی هم دارد. از آنجایی که طبیعت گردی حتماً در مناطق صعب العبور انجام نمی شود، در اکثر موارد می تواند با یک شاسی بلند معمولی نیز انجام شود و احتیاجی نیست حتماً ویژگی هایی که در بالا به آنها اشاره کردیم در خودرو وجود داشته باشند. ماشین های کمپر معمولاً جزو مناسب ترین نمونه ها برای طبیعت‌گردی به حساب می آیند که متاسفانه در بازار ایران تعداد و تنوع آنها بسیار کم است. ویژگی هایی مانند تخت خواب، دوش متحرک، گاز برای پخت و پز و... موجب میشود خودروهای کمپینگ بهترین گزینه برای طبیعت گردی باشند. خودروهای مناسب برای طبیعت گردی عبارتند از:
قطعاً ماشین هایی با ارتفاع مناسب از سطح زمین و رینگ و لاستیک های بزرگ با قدرت بالا و دارای بعضی ویژگی ها و آپشن هایی که در بالا به آنها اشاره کردیم بهترین گزینه برای سفر های آفرودی محسوب می شوند. در ادامه به بهترین و پر استفاده ترین خودروهای آفرودی موجود در ایران اشاره می‌کنیم و ویژگی های هرکدام را به اختصار توضیح می دهیم. قطعاً تعداد ماشین های آفرودی موجود در بازار ایران به لیست زیر ختم نمی شود اما به اصلی ترین گزینه ها اشاره شده.
از گذشته دور نام نیسان پاترول با آفرود همگام بوده و همیشه یکی از بهترین گزینه ها برای بیراهه نوردی به حساب می آمده است. از سال 1364 نسل سوم پاترول با نام پاترول 160 و 260 در ایران تولید شد. سال 1372 آپشن هایی مانند فرمان هیدرولیک و کولر و … به این ماشین قدرتمند و پر طرفدار اضافه شد و آن را به یک ماشین لوکس و همه چیز تمام تبدیل کرد. پاترول در مدل های 2 در و 4 در در بازار حضور داشت. متاسفانه نسل های جدید نیسان پاترول به بازار ایران راه پیدا نکردند و عدم حضور این ماشین در بازار ماشین های آفرودی به شدت احساس میشود.
در سال 1382 نیسان پاترول جای خودش را به رونیز داد و از بازار کنار رفت. جالب است بدانید رونیز یک نام ایرانی است و از یک روستا در استان فارس گرفته شده است. رونیز با یک موتور 2400 سی سی 150 اسب بخاری گزینه ی بسیار مناسبی برای آفرود و بیراهه نوردی محسوب می شود. کمبود امکانات و آپشن های رفاهی بزرگترین ایراد نیسان رونیز محسوب می شود. رونیز تنها 7 سال مهمان خط تولید پارس خودرو بود و در سال 89 برای همیشه با بازار خداحافظی کرد.
با شنیدن نام آفرود و بیراهه نوردی اولین ماشینی که در ذهن افراد نقش می بندد تویوتا لندکروز است. انواع لندکروز سالهای سال است در ایران پادشاهی میکنند و رقیبی ندارند. لندکروز سری 40 ، سری 70 ، سری 80 ، سری 100 و سری 200 نمونه های موجود لندکروز در ایران هستند. لندکروز آنقدر همه چیز تمام است که لقب حضرت را از آن خود نموده و به یکی از گران ترین و محبوب ترین ماشین های ایران تبدیل شده است.
اگر ظاهر لندکروز به اندازه ی کافی برای شما اسپرت نیست تویوتا برای شما پرادو را ساخته است. یک ماشین شاسی بلند همه جا رو با ظاهر کاملا اسپرت و جوان پسند که نظر هر کسی را جلب میکند. مدل های گوناگون پرادو معمولا قدرت کمتری به نسبت لندکروز دارند و در دو مدل 2 درب و 4 درب در بازار حضور دارند. پرادو دارای مدل های آفرود با آپشن های اختصاصی است که ویژگی های بیشتری به نسبت نسخه های معمولی دارد. پرادو در مدل های 4 سیلندر با 161 اسب بخار قدرت و 6 سیلندر با 271 اسب بخار قدرت عرضه می شود که قدرت و گشتاور بالا یک ماشین عالی برای آفرود ساخته است.
یک ظاهر کلاسیک و تا حدودی شبیه به لندکروزهای سری 40 در کنار یک موتور 6 سیلندر 4 لیتری باعث شده تویوتا اف جی کروزر یک هیولای جذاب برای آفرود باشد. همه چیز در طراحی و ساخت این ماشین ابهت و کیفیت را به شما یادآور می شود و حتی در خیابان ها احساس میکنید لازم است بیراهه نوردی کنید. اف جی کروزر از نظر امکانات نیز سطح بالایی دارد و میتوان آن را یک ماشین آفرودی همه چیز تمام خطاب نمود. یکی از جذابیت های این ماشین درب های عقب برعکس هستند که حس و حال متفاوتی به ماشین بخشیده اند. به جرئت بهترین خودروی آفرودی ایران است.
باز هم یک نام دیگر از تویوتا ، توانایی های بالای این شرکت در ساخت ماشین های آفرودی را نشان می دهد. تویوتا هایلوکس یکی از پرطرفدارترین ماشین های دنیا به حساب می آید و در همه ی کشورهای دنیا فروش بسیار بالایی را ثبت می نماید. این وانت دوست داشتنی با یک موتور 164 اسب بخاری و سیستم انتقال قدرت بسیار مناسب در کنار آپشن های آفرودی یکی از بهترین گزینه ها برای بیراهه نوردی است. تویوتا هایلوکس در مدل های تک کابین و دو کابین و همچنین در دو مدل قد متوسط و بلند عرضه می شود. این خودرو به قدری کم استهلاک است که نسخه های 2000 تا 2004 آن که به تایگر معرفو هستند، هنوز هم قبراق و سرحال در افرودهای سنگین حضور پیدا می کنند.
هرچند پاجرو مثل دیگر ماشین هایی که پیشتر گفته شد پرطرفدار و پرفروش نیست اما با این حال یکی از بهترین ماشین های آفرودی موجود در بازار ایران است. طراحی نه چندان به روز و جذاب مهم ترین دلیل فروش پایین پاجرو در ایران است. پاجرو نیز همچون رقبایش در مدل های 2 درب و 4 درب عرضه می شود. پاجرو یک ماشین با کیفیت و مناسب است که با توجه به قیمت مناسب در برابر رقبا میتواند انتخاب مناسبی برای آفرود باشد. هزینه های نگهداری و قطعات این خودرو بالاست ولی قابلیت های آفرودی بی نظیری دارد. هی چیز از پرادو شش سیلندر کم ندارد بلکه نرم تر هم هست.
البته خودروهای زیر نیز به عنوان گزینه های مناسب در ایران مونتاژ می شوند:
