در دهه اخیر، اقتصاد ایران شاهد یکی از بالاترین نرخهای تورم بوده است؛ تورمی که قدرت خرید مردم را کاهش داده و ارزش پول را سریعتر از هر زمان دیگری فرسایش داده است. در چنین فضایی، پرسش اصلی سرمایهگذاران این است: آیا بهتر است پول را در بانک نگه داشت یا در بازار مسکن سرمایهگذاری کرد؟
بر اساس دادههای رسمی، سود بانکی در حال حاضر حدود ۲۲ درصد است، در حالیکه نرخ تورم واقعی نزدیک به دو برابر این عدد میباشد. همین اختلاف باعث میشود نگهداری پول در بانک در بلندمدت به کاهش ارزش دارایی منجر شود. به همین دلیل در این مقاله از بهارمسکن بررسی میکنیم که چرا ورود به بازار املاک مسیر عقلانیتری است.
تورم بهصورت پنهان از ثروت افراد میکاهد.
وقتی هزینههای روزمره به سرعت افزایش مییابد، سود بانکی—حتی اگر رقم اسمی بالایی باشد—در عمل توان جبران این رشد قیمتها را ندارد.
سپردهگذار پس از دریافت سود سالانه، درمییابد ارزش واقعی پولش کاهش یافته و قدرت خریدش کمتر شده است.
تجربه دهه گذشته نشان میدهد تورم نهتنها سود بانکی را بیاثر کرده، بلکه داراییهای غیرمولد را نیز از چرخه ارزش حذف کرده است.
یکی از دلایل رشد مداوم بازار املاک در ایران همین نقش محافظتی آن در برابر تورم است.
خانه و زمین برخلاف پول نقد، دارایی فیزیکی و کمیاباند؛ بنابراین همواره با رشد سطح عمومی قیمتها افزایش ارزش پیدا میکنند.
میانگین قیمت مسکن در تهران از حدود ۵.۵ میلیون تومان به ازای هر متر در سال ۱۳۹۶ به بیش از ۸۰ میلیون تومان در سال ۱۴۰۴ رسیده است — رشدی بیش از ۱۵ برابر. اما در همین بازه، سود سپردههای بانکی تنها حدود سه برابر شده است. این اختلاف نشان میدهد بازار املاک عملاً سپر تورمی اقتصاد ایران بوده است.
سپردههای بانکی برای سرمایهگذارانی با ریسکپذیری پایین گزینهای آرام و قابل پیشبینیاند، اما بازده آنها اغلب از نرخ تورم عقب میماند.
سود بانکی هرچقدر هم بالا باشد، وقتی تورم سریعتر حرکت کند، سرمایهگذار در پایان دوره با کاهش ارزش واقعی دارایی روبهرو میشود.
از سوی دیگر، افزایش حجم بدهی بانکها و تسهیلات معوق، توان سیستم بانکی برای پرداخت سود پایدار را کاهش داده و خطر ناترازی مالی را بالا برده است.
اگر فردی در ابتدای سال ۱۴۰۰، مبلغ ۵۰۰ میلیون تومان را در بانک قرار میداد، با سود سالانه حدود ۲۲ درصد، تا پایان سال ۱۴۰۴ مجموع سرمایهاش حدود ۸۸۰ میلیون تومان میشد.
در مقابل، اگر همین مبلغ صرف خرید ملک یا حتی سرمایهگذاری متری در پروژههای ساختمانی میشد، ارزش دارایی در پایان دوره حدود ۱.۵ تا ۱.۶ میلیارد تومان بود.
این محاسبه ساده نشان میدهد سرمایهگذاری ملکی نهتنها ارزش پول را حفظ میکند، بلکه موجب رشد واقعی سرمایه نیز میشود.
در شرایطی که نرخ سود بانکی کمتر از تورم باشد، مردم برای جلوگیری از افت ارزش پولشان به بازارهای واقعیتر مثل مسکن رو میآورند.
بهطور معمول، کاهش نرخ بهره منجر به افزایش معاملات املاک و رشد قیمتها میشود، در حالیکه سیاستهای افزایش سود بانکی میتواند به رکود موقت در خرید و فروش منجر شود.
این چرخه رفت و برگشت نشان میدهد بازار املاک در ایران بهشدت به سیاستهای پولی حساس است، اما در بلندمدت همواره رشد خود را حفظ کرده است.
در گذشته، خرید ملک نیازمند سرمایههای کلان بود؛ اما امروز شرکتهایی مانند baharmaskan امکان سرمایهگذاری در بخشهای جزئیتر از بازار مسکن را با مبالغ کمتر فراهم کردهاند.
مدلهای مشارکتی، متری و اقساطی، فرصت ورود افراد با سرمایههای متوسط را به بازارهای پرسود ساختمانی ایجاد کردهاند.
به لطف نوآوریهای اینچنینی، سرمایهگذاری در املاک دیگر مختص قشر خاصی نیست و تقریباً برای همه در دسترس شده است.
با توجه به سرعت رشد تورم و فاصله زیاد آن از سود بانکی، سپردهگذاری در بانک در سال ۱۴۰۴ بیشتر به حفظ حداقلی سرمایه کمک میکند تا رشد واقعی آن. در مقابل، سرمایهگذاری در حوزه ملک از طریق بسترهای معتبر راهی مطمئن برای حفظ و افزایش ارزش پول در بلندمدت است.
ملک همچنان دارایی برنده در برابر تورم ایران است — گزینهای هوشمندانه برای کسانی که حفظ سرمایه خود را در اولویت قرار دادهاند.
