اگر بخواهیم با خود روراست باشیم میبینیم که ماه های اخیر به همه نشان داد که کارنامه ما چقدر روشن بوده و تا چه حد تواسته ایم از همه فناوری های موجود برای مدیریت بحران های بین المللی چون کرونا استفاده کنیم. در این نوشته سعی میکنم با نگاهی به تجربه واقعی ارائه خدمات آموزش، ارتباط با پزشک و پیگیری درمان (فالوآپ) سامانه بهزی در دوران کرونا، به بحث در خصوص شرایط موجود و تبیین استراتژی های ضروری آینده برای نظام سلامت جهانی می پردازیم. ابعاد چالش های آینده قابل پیشبینی نیست و برای عبور از بحران کرونا و هر پاندمی که در انتظار کره زمین است لازم است که از همه توانایی های خود و به خصوص فناوری های نوین برای ارائه پیام های آموزشی، آماده سازی بیماران در سطح وسیع، غربالگری به موقع و در محل، رصد و محافظت از بیماران و جلوگیری از شیوع و نجات جان افراد استفاده کرد.
بسیاری از نهاد های درمانی کشور ها با شروع همه گیری(پاندمی کرونا) به شدت غافلگیر شدند اما برخی از آنها توانسته بودند قبلاً از فناوری های نوین برای ارائه خدمات سلامت از راه دور استفاده میکردند با یک حرکت سریع توانستند از این ابزار ها برای غربالگری سریع، مؤثر و رصد وضعیت روزانه بیماران استفاده کنند. تجربه همکاری شرکت بهزی و بیمارستان های مطرح کشور چون بیماستان مسیح دانشوری، کلینیک پیشگیری بیمارستان امام خمینی(ره) و بسیاری از مراکز درمانی دیگر نشان داد که بااطلاع رسانی به بیماران و تنظیم فرایند ها روی کرونا توانستند بیماران را از راه دور غربال کرد و افراد و موارد عفونت مشکوک را به مناسب ترین محل خدمات درمانی هدایت کرد. این تجربه در هر نوع همه گیری آینده هم میتوانند مورد استفاده باشد چون با تکیه بر فناوری فاصله این مراکز ارائه کننده خدمات با بیمارانشان بیش از چند ثانیه نیست.
اما با تمام این همچنان امیدواریم با وجود اوج گرفتن آمار ابتلا در دور دوم، این منحنی سریعا رو به کاهش رود تا منابع ارزشمند کشور و جهان حفظ شده و در مسیر بهتری هزینه شوند. اما در همین دوران کوتاه همه گیری، چشم انداز مراقبت های بهداشت و درمانی درآینده به طرز چشم گیری تغییر کرده است و
نهادهای درمانی جهانی با نیازهایی چون ارتباط سریع، آموزش وسیع و پیگیری درمان مقیاس پذیر و با عدالت برای همه بیماران مواجه هستند.
یکی از اصلی ترین وظایف و مسئولیت های نهاد های درمانی این است که بیماران آلوده را از دیگران دور نگه دارند. مراجعان پر خطر حتی باید از کارکنان خط مقدم که تجهیزات محافظ شخصی کافی ندارند هم دور بمانند اما باید بدانیم که در عین دور ماندن، مداخله اولیه نیز بسیار پر اهمیت است زیرا تشخیص سریع افراد آلوده می تواند به طرز چشمگیری بر سرعت شیوع تاثیر گزار باشد. اگر بیماری به سرعت تشخیص داده شود درمان به موقع شروع شده و این فرصت بسیار حیاتی برای نجات جان افراد است.
در نهایت، از آنجا که بیمارستانها باید نیرو های انسانی و تجهیزات فیزیکی و فضای در دسترس خود را مدیریت کنند و این منابع برای جایگزینی، نیاز به زمان دارند پس باید حجم بیماران در طول زمان را به دقت مدیریت شود، آنها باید راهی آسان برای هدایت بیماران به مناسب ترین مراکز خدمات مراقبت و ارائه دهندگان آن داشته باشند. در عین حال، بیمارانی که دارای مشکلات مزمن بهداشتی و مداوم هستند در روزهایی که همه گیری وجود دارد میتوانند به صورت حضوری ویزیت نشوند و از راه دور مشاوره را برای پیگیری درمان ادامه دهند. خوشبختانه، فناوری های کنونی در کشور و علی الخصوص در سامانه بهزی به حدی رشد کرده اند که می توانند از این نیازهای فوری پشتیبانی کنند. اما نهادهای درمانی که فاقد این سیستم ها هستند باید بکوشند تا سریعاً زیر ساخت های لازم برای استفاده و پیاده سازی از آنها را ایجاد کنند و با دید باز به پیشواز نظم جدید در کره زمین بروند.
نهاد های بهداشتی و درمان برای پردازش مراجعانی که در یک همه گیری در عرض چند ساعت تا چند روز به سمت آنها روانه شده و انتظار خدمات کامل را دارد باید استراتژی های دقیق و موثری داشته باشند که در این نوشته به آن اشاره می کنیم:
بسیاری از سازمان های بهداشت و درمان در حال حاضر با استفاده از روش های ساده ای چون تلفن و ایمیل به توزیع آموزش و راهنمایی عمومی به بیماران خود دست زده اند اما بدون شک برای آموزش موثر این ابزارها کافی نیستند. تجربه شیوع کرونا به ما در ایران نشان داد که ترس از ناشناخته میتواند موجب شیوع داده ها و اطلاعات نادرست در میان مردم شود لذا تیم و مراکز درمانی به سامانه هایی چون بهزی نیاز دارند که به سرعت بتوانند اطلاعاتی نظیر عوامل خطرآفرین، علائم و نحوه انجام مراقبت ها (در صورت عفونت مشکوک) را ارائه کنند. بهزی هم با همین هدف شکل گرفته و در دوران کرونا با حمایت مراکزی چون بیمارستان مسیح دانشوری توانست با سرعت و دقت، داده های موثقی را به دست بیماران و عموم مردم برساند. بیمارستان ها به کمک بهزی توانستند تا از شیوع اخبار غلط جلوگیری کرده، موجب اطمینان بیماران خود شده و مردم را به سمت منابع معتبری مانند سازمان بهداشت جهانی هدایت کنند. بر اساس آخرین آمار ها درسامانه بهزی تنها ۳۷ درصد از کاربران حاضر اعلام کرده اند که بخشی از آموزش های دریافتی روزانه را میدانستند و این خود نشان دهنده آن است که هیچ شبکه اجتماعی نمیتوانند به صورت مستقیم جایگزین آموزش مستقیم از طرف پزشک هر فرد شود.
اما نیاز به آموزش خودمراقبتی و شخصی سازی شده و خاص هر فرد هیچ وقت و حتی در زمان شیوع کرونا کم رنگ نمیشود. به عنوان مثال یکی از بزرگ ترین چالش هایی که بیماران بهزی با آن مواجه بودند ضدعفونی کردن و رعایت بهداشت فردی برای مبتلایان به اگزما پوستی و انسداد مزمن تنفسی بود. تمام این چالش ها به ما نشان داد که در این برهه تاریخی بیش از هر زمان دیگر، بیماران باید براساس نیازهای فردی و شخصی خود آموزش خود مراقبتی دریافت کرده و در مکان و زمان مناسب به مراقبت صحیح هدایت شوند. به عنوان مثال مراکز بهداشتی و درمانی با استفاده از فناوری بهزی میتوانند موارد زیر را به خدمات خود اضافه کنند:
نهاد های درمانی باید بتوانند از فناوری های اطلاع رسانی فعلی نهایت استفاده را بکنند،این فناوری ها مقیاس پذیر، چند زبانه، چند رسانه ای و قابل نشر در چند مسیر هستند و همه این خصوصیات برای دستیابی به نتایج موفقیت آمیز در حین بحرانی مانند COVID-19 ، که در آن تعامل موفق با کاربران به طور مؤثر، می تواند یک اقدام حیانی باشد، بسیار مهم هستند.
انجمن جراحان آمریكا (ACS) توصیه كرده است كه بیمارستان ها و کلینیک ها با توجه به بیماری همه گیر، روشهای جراحی معمول خود را به تعویق بیاندازند یا آن را لغو کنند. به همین ترتیب، این رویداد بی سابقه باعث شده است تا نهاد های سلامت نیاز داشته باشند در مدت زمان کوتاهی به تمام بیماران پیام ارسال کنند بدون اینکه بار قابل توجهی را روی تیم پشتیبانی و درمانی خود قرار دهند. در این شرایط سازمانهایی که دارای فناوری های اطلاع رسانی هستند، از مزیت قابل توجهی برخوردار هستند، زیرا می توانند به سرعت این کار را انجام دهند.
از خدمات آنلاین سلامت و خدمات مختلف آن برای کاهش مراجعه به اورژانس ها استفاده میشود که به صورت هم زمان هم روی حفظ بیماران و در دسترس بودن منبع مهمی چون تیم درمان تاثیر به سزا دارد. در مواردی هم بیماران حتی قبل از ورود به اورژانس ها میتوانند آماده شده و تا حد زیادی با آموزش و ارتباط، خود مراقبتی ضروری را دریافت کنند.
با وجو اینکه این فناوری ها ارائه خدمات آموزش، اطلاع رسانی و پایش بیمار استفاده میکنیم،در میابیم که این فرایند ها قابلیت تبدیل شدن به روش برای بهبود نتایج و در عین حال حفظ درآمد(با اطمینان از بازگشت بیماران برای ویزیت) را دارند. اگر بر اثر اهمال کاری و ساده انگاری نهادهای سلامت استفاده از این ابزارها به تعویق بیندازند، این موضوع میتواند چالش های مالی زیادی بوجود آورد. در بحران اخیر دیدیم که عدم استفاده از این امکانات و ابزار ها موجب بوجود آمدن چالش های مالی به دنبال آن حتی اخراچ کار کنان شده است و دقیقا به همین دلیل است که مسئولیت خطیری بر عهده تیم توسعه نهاد های درمانی است تا ابزار هایی برای ارتباط از راه دور با بیماران باشد. این فناوری ها (همچون بهزی) با استفاده از ارائه اطلاعات هدفمند به بیماران و هدایت آنها در مسیر درست موجب کاهش نیاز بیمار به مراجعه مستقیم و در عین ها تضمین درآمد مطمئن با ارائه خدمات از راه دور و با مراجعه به موقع به تیم درمان است. این فناوری ها از توانمندی های کادر درمان به خوبی و درستی استفاده میکند و باعث میشود تا اطمینان آنها بالاتر رفته و سلامتشان در اولویت بالاتری قرار گیرد و درآمدشان هم تضمین شود.
اکنون که با ۳ استراتژی این حوزه آشنا شدیم در نظر داریم تجربه ۳ بیمارستان را نیز مرور کنیم تا از طریق این بهینه کاوی تصویر شفاف تری از ارائه این خدمات در ذهن شکل گیرد.:
امید است فناوری های نوین و علی الخصوص خدمات ارائه شده در سامانه بهزی بتواند یاری رسان تیم بهداشت و درمان بوده و در شیوع و همه گیری بعدی همراه و ابزار مفید و مطمئنی برای آموزش و پشتیبانی و دلگرمی بیماران باشد.