در تاریخ اقتصادی کشورها، مواردی وجود دارد که شباهتهایی با سیاست فعلی ایران در مورد یارانههای سوخت و آزادسازی واردات بنزین سوپر دارد. این موارد معمولاً به عنوان بخشی از یک استراتژی گستردهتر برای اصلاحات اقتصادی و کاهش بار مالی یارانهها بر بودجه دولت انجام شدهاند. یکی از موارد برجسته که میتواند شبیه به این وضعیت باشد، سیاستهای اصلاح یارانه سوخت در کشورهایی مانند ونزوئلا یا نیجریه است.
**ونزوئلا**:
- ونزوئلا، کشوری با ذخایر عظیم نفتی، سالها یارانههای سنگینی بر سوخت اعمال کرده بود که منجر به قیمتهای بسیار پایین بنزین شد. این سیاستها به مرور زمان فشار زیادی بر بودجه دولت وارد کرد.
- در سالهای اخیر، دولت ونزوئلا با بحران اقتصادی شدید مواجه شد و تصمیم گرفت به تدریج قیمت سوخت را افزایش دهد. این اقدام با هدف کاهش فشار بر بودجه و مقابله با قاچاق سوخت به کشورهای همسایه انجام شد.
- دولت برای آمادهسازی افکار عمومی و کاهش مقاومت، ابتدا افزایش تدریجی قیمتها را با معرفی برنامههای حمایتی و افزایش دسترسی به سوخت با کیفیت بهتر همراه کرد.
**نیجریه**:
- نیجریه نیز با چالشهای مشابهی مواجه بود و تصمیم گرفت به تدریج یارانههای سوخت را کاهش دهد.
- دولت نیجریه با معرفی بنزین با قیمت آزاد و کیفیت بالاتر، سعی کرد مردم را به تدریج با قیمتهای جدید آشنا کند.
- این سیاستها با برنامههای حمایتی برای اقشار آسیبپذیر همراه شد تا تبعات اجتماعی و اقتصادی آن کاهش یابد.
در هر دو مورد، دولتها با معرفی سوخت با کیفیت بالاتر و قیمت آزاد، تلاش کردند تا یک بازار موازی ایجاد کنند و مردم را به تدریج با قیمتهای واقعیتر آشنا کنند. این اقدام به عنوان راهی برای آمادهسازی افکار عمومی برای اصلاحات گستردهتر و کاهش تدریجی یارانهها عمل کرد.
در نتیجه، داستانهای تاریخی مشابه نشان میدهد که این نوع سیاستها معمولاً بخشی از یک برنامه گستردهتر برای اصلاحات اقتصادی و کاهش بار مالی یارانهها هستند. این اقدامات به دولتها امکان میدهد تا فشار بر بودجه را کاهش دهند و به تدریج مردم را با واقعیتهای اقتصادی جدید آشنا کنند.
حالا سوال اینجاست که راهکارهای علمی و عملی دولت برای قشر نه تنها آسیب پذیر بلکه آسیب دیده چه خواهد بود؟