تفاوت کولر گازی اینورتر و معمولی تنها در مصرف انرژی آن می باشد؟
تفاوت کولر گازی اینورتر و معمولی در ظاهر چیست و چگونه میتوان کولر گازی اینورتر را از کولر گازی معمولی تشخیص داد؟
امروزه کولر گازی های اینورتر بسیار فراگیر شده و به جرات میتوان گفت در چند سال آینده استفاده از کولر گازی معمولی منسوخ خواهد شد. شاید قیمت کولر گازی اینوتر دار کمی بالاتر از کولر گازی معمولی باشد اما با پیشرفت علم و تکنولژی در چند سال آینده میتوان شاهد کاهش تفاوت قیمت بین کولر گازی معمولی و اینورتر خواهیم بود
اما سوالی که ذهن اکثر مردم در زمان خرید کولر گازی به خود مشغول میکند این است که تفاوت کولر گازی اینورتر و معمولی در چیست ؟ و اینکه آیا واقعا این دو کولر گازی با هم تفاوت دارند ؟
برای بررسی تفاوت کولر گازی اینورتر و معمولی ابتدا باید نحوه عملکرد این دو کولر بررسی شود.
در مقایسه تفاوت کولر گازی اینورتر و معمولی باید توجه داشت که این دو کولر در سیکل مکانیکی و برودتی کاملا شبیه هم می باشد و فقط در مدار الکتریکی با هم تفاوت دارند.
کولر گازی معمولی: ابتدایی ترین سیکل برودتی که می توان گفت از ابتدا اختراع آن تا کنون شاهد تغییرات زیادی نبوده و فقط تکنولوژی قطعات و تجهیرات آن افزایش پیدا کرده است.
در مدار الکتریکی کولر گازی معمولی از یک ترموستات استفاده شده که به صورت دیجیتال ( قطع و وصل) عمل میکند. این ترموستات دما هوای برگشتی از فضای مورد نظر را سنجش و با رسیدن دما به حد تنظیم شده آن جریان برق کمپرسور را وصل و آن را روشن میکند. در کولر های گازی معمولی کمپرسور با حداکثر توان خود روشن و تا رسیدن به دما هوای محیط مطلوب به کار خود ادامه میدهد.
کمپرسور کولر گازی ( و کلیه الکتروموتورها) در زمان راه اندازی وشروع به کار باید به اینرسی و نیروی لختی حرکتی غلبه کند. این کار مستلزم صرف نیروی بیش از نیروی لازم در زمان کارکرد الکتروموتور می باشد. همین موضوع باعث افزایش انرژی مصرفی در زمان راه اندازی و استارت کمپرسور ها می باشد.این میزان افزایش انرژی گاهی به ۷ برابر می رسد.
پس در زمان راه اندازی و شروع به کار کولر گازی معمولی جریان مصرفی ۳ تا ۷ برابر می باشد به عنوان مثال یک کولر گازی که زمان کارکرد جریانی معادل ۱۰ آمپر مصرف میکند در لحظه راه اندازی جریانی در حدود ۳۰ تا ۶۰ آمپر بصورت لحظه از شبکه برق شهر میکشد. حال با توجه به دیمانسیون برق اکثر منازل ۲۵ آمپر می باش و نباید فراموش شود که این میزان فقط جریان کولر گازی در لحظه راه اندازی می باشد اگر دستگاه یا وسیله برقی دیگری نیز در حال کار باشد جریان برق مصرفی بیش از حد مجاز بوده و با وجود کنتور های برق دیجیتال کاملا قابل ثبت می باشد.
این جریان کشی بسیار سریع و در کمتر از ۱ ثانیه می باشد. اما با در نظر گرفتن تعداد دفعات روشن و خاموش شدن کولر گازی دیگر نمیتوان از آن صرف نظر کرد. یک کولر گازی معمولی در یک ساعت ممکن است ۵الی ۱۵ بار روشن و خاموش شود. با احتساب ۵ بار در ساعت و ۲۴ ساعت شبانه روز و ۳۰ روز ماه؛ به عدد ۳۶۰۰ بار در ماه خواهیم رسید حال اگر زمان جریان اضافه کشیده از شبکه را ۰.۵ ثانیه فرض کنیم برق مصرفی بیش از حد مجاز در طول ماه در حدود ۳۰ دقیقه خواهد شد.
کولر گازی معمولی پس از روشن شدن با حداکثر توان برودتی شروع به کار کرده و پس از مدتی دما هوای محیط را به حد مطلوب می رساند و خاموش میشود. در این نوع عملکرد دو نکته و جود دارد:
این نکته را باید در نظر داشت که بدن انسان به سادگی اختلاف دمایی در حدود ۰.۵ تا ۱ درجه را احساس می کند.
همان طور که قبلا بیان شد تفاوت کولر گازی اینورتر و معمولی به سیستم الکتریکی ان می باشد و سیکل مکانیکی و اجزا تقریبا با هم یکی هستند و فقط در کولر گازی اینورتر یک یا دو قطعه کمی ارتقا پیدا کرده باشند.
کولر گازی اینورتر دار: کولر گازی های مجهز به اینوتر که به آن کولر گازی کم مصرف یا کولر گازی اینوتر نیز میگویند در حقیقت همان کولر گازی معمولی با سیستم الکتریکی متفاوت می باشد.
قبل از بررسی کولر گازی کم مصرف ابتدا اینوتر را تشریح میکنیم: تمام الکتروموتورهای AC با مشخصات شبکه برق ایران میتوانند با حداکثر سرعت ۲۹۰۰ دور در دقیقه چرخش نمایند. این سرعت چرخش به دو پارامتر ولتاژ و فرکانس بستگی دارد. شبکه برق ایران دارای حداکثر ولتاژ ۳۸۰ ولت و۵۰ هرتز می باشد. اینورتر یا درایو ها با تغییر این دو پارامتر سرعت گردش الکتروموتورها را تغییر می دهند و کمپرسور کولر گازی نیز که دارای یک الکتروموتور در پوسته خود می باشد توانسته به سادگی با اینورتر سازگار شود.
اما این تغییر سرعت چه سودی برای کولر گازی دارد؟ وچطور باعث صرفه جویی پر مصرف برق می شود؟
همانطور که بیان شد کولر گازی ها در لحظه راه اندازی جریان بیشتری از شبکه برق میکشند که این موضوع به تنهایی باعث افزایش مصرف انرژی و اعمال فشار به شبکه برق شهری میشود.
در کولر گازی های کم مصرف با نصب اینورتر در مسیر برق ورودی؛ کمپرسور را با سرعت کمتر و آرامتر راه اندازی می کند. اینورتر با کاهش ولتاژ و فرکانس برق ورودی به کمپرسور؛ سرعت لحظه راه اندازی را کاهش و پس از به حرکت درآمدن کمپرسور این دو پارامتر را تا حد مطلوب افزایش میدهد.
به همین دلیل در کولر گازی های اینوتر شما شاهد افت ولتاژ در لحظه شروع به کار کمپرسور آن نخواهید بود و کمترین آسیب را به سیم کشی و شبکه برق داخلی ساختمان وارد میکند. از همین رو این کولر گازی مناسب ساختمان هایی با سیم کشی ضعیف می باشد. به خصوص در ساختمان های قدیمی با سیستم سیم کشی قدیمی و فرسوده.
تفاوت کولر گازی اینورتر و معمولی به لحظه راه اندازی محدود نمیشود. کولر گازی هایی که به اینورتر مجهز هستند کنترل دمای بسیار مطلوب تری دارند زیرا کمپرسور این کولر ها عملا با رسیدن دما به میزان تنظیم شده دیگرخاموش نمیشوند بلکه سرعت چرخش کم و بار برودتی کولر را کاهش میدهند.
در کولر گازی های کم مصرف سنسور دما بصورت آنالوگ( تدریجی) عمل میکند و دمای محیط را به برد اصلی کولر مخابره میکند. در برد اصلی با استفاده از یک میکرو کنترلر دما سنجیده شده بررسی و براساس ان سرعت دوران کمپرسور تغییر داده می شود.
در چنین شرایطی دیگر شاهد تغییرات دمایی شدید در محیط نبوده و با کوچکترین نوسان دما کمپرسور واکنش نشان خواهد داد به همین جهت همیشه دما محیط ثابت خواهد ماند.
کولر های گازی کم مصرف پس از نزدیک شدن به دمای تنظیم شده خاموش نمیشوند بلکه با تغییرات سرعت گردش بار برودتی ایجاد شده را کاهش میدهند این کار باعث یک بالانس انرژی می شوند یعنی گرمای ایجاد شده در محیط با گرمای جذب شده توسط کولر گازی اینورتر برابر می شود و دیگر لزومی به کارکرد کولر گازی با حداکثر توان وجود ندارد. در چنین شرایطی مصرف کولر گازی بسیار کم و در حد یک کولر آبی و حتی کمتر میشود.
کمپرسور کولر های گازی اینورتر در دو مدل AC و DC تولید میشوند. کمپرسور های DC گرانتر اما با سیستم اینورتر بسیار سازگارترند زیرا اینورتر ها برای تغییر فرکانس و ولتاژ برق AC ( برق شهر) یک بار آن را به جریان مستقیم (DC) تبدیل کرده سپس با اعمال تغییرات مجددا آن را به جریان متناوب تبدیل میکنند. اما در کمپرسورهای DC دیگر نیازی به قسمت دوم تبدیل جریان نخواهد بود. راندمان و بازده موتور های DC نیز بیشتر از الکترموتور های AC می باشد.
این نکته نباید فراموش شود که کولر گازی اینورتر در پیک کار خود و حداکثر توان کارکرد مصرف برق مشابه کولر گازی معمولی دارد و تفاوت کولر گازی اینورتر و معمولی فقط در نوع کنترل ظرفیت و راه اندازی کمپرسور می باشد.
نوسان کم دمای محیط
راه اندازی نرم و آرام کمپرسور
و مصرف بسیار کم انرژی در زمان رسیدن کولر به دمای مناسب از مزایای کولر گازی اینورتر می باشد و اما معایبی هم چون قیمت بالاتر در زمان خرید و تعمیرات و لوازم گرانتر در زمان خرابی نتوانسته محبوبیت این نوع کولر گازی را کاهش دهد.
منبع: بامین تهویه
