یکی از شایع‌ترین علائم پس از سرفه و تنگی نفس در مواجهه با ویروس Covid 19 از دست دادن حس بویایی و چشایی بعد از کرونا (anosmia, hyposmia) است که گاهی تا ۶ ماه زمان می‌برد تا مجدداً این حس بازگردد. از دست دادن حس چشایی و حس بویایی یا همان آنوسمی پس از مواجهه با ویروس کرونا علتی غیر از گرفتگی مجاری تنفسی دارد و به همین دلیل زمان بیشتری صرف بازگشت آن می‌شود. در این مقاله از بانی‌مگ تصمیم داریم تا به علت این عارضه و راهکارهایی برای بازگرداندن حس بویایی و چشایی، بپردازیم.
از دست دادن بویایی و چشایی هنگام مواجهه با ویروس کرونا بیشتر از مکانیسم ساده‌ای است که با عفونت‌های فصلی دستگاه تنفسی مشاهده می‌کنیم. عفونت‌های تنفسی که در ناحیه سر تأثیر بسیاری می‌گذارند مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا بر روی حس بویایی و چشایی تأثیرگذارند و این مسئله‌ای عادی است که تقریباً همۀ آدم‌ها با آن مواجه شده‌اند.
از دست دادن حس بویایی هنگام سرماخوردگی به‌طور معمول مربوط به گرفتگی یا تورم مجاری بینی است، درحالی‌که کرونا به سلول‌های عصبی حیاتی آسیب می‌رساند و همین مسئله سبب می‌شود تا برگشتن حس بویایی زمان بیشتری ببرد.
حدود ۸۶ درصد از افرادی که به کویید ۱۹ مبتلا می‌شوند، بویایی خود را از دست می‌دهند. بر طبق جدیدترین تحقیقات دانشمندان، ۵۵ درصد افرادی که دچار آنوسمی یا همان آنوسمیا می‌شوند، نوع خفیف کرونا را گرفته‌اند. هنوز رابطۀ میان آنوسمی با ویروس کرونا خفیف ثابت نشده است اما شواهدی که از تحقیقات به دست آمده نشان از آن دارد که افراد مبتلا به ویروس کرونا خفیف، بیشتر در معرض آنوسمی قرار می‌گیرند.
حس چشایی و بویایی ارتباط تنگاتنگی باهم دارند؛ درواقع، از دست دادن بویایی می‌تواند حس چشایی را نیز بسیار تحت تأثیر قرار دهد. پزشکان تخمین زده‌اند که در ۹۵ درصد مواقع از بین رفتن چشایی، با کاهش حس بویایی همراه است. از دست دادن حس بویایی در میان مبتلایان به کویید ۱۹ می‌تواند به‌طور ناگهانی اتفاق بیافتد و اغلب با از بین رفتن حس چشایی همراه است. این علائم معمولاً بدون آبریزش و یا گرفتگی بینی رخ می‌دهد و می‌تواند فرد را تا مدت‌ها درگیر خود نماید.
پس از حدود یک سال و نیم از همه‌گیری شیوع ویروس کرونا، به دلیل کم شناخته بودن این ویروس همچنان علت از بین رفتن حس بویایی و چشایی دقیقاً مشخص نیست اما پزشکان متخصص برای علت این مهم نظریه‌هایی را مطرح نموده‌اند. یکی از نظریه‌های موجود به این اشاره دارد که ویروس کرونا به پروتئینی به نام ACE2 که به‌وفور در سلول‌های بینی و دهان وجود دارد متصل می‌شود و آن‌ها را نابود می‌کند. از بین رفتن پروتئین سلول‌ها، اختلال در سیستم بویایی و چشایی را به همراه دارد.
نظریۀ دیگر این است که ویروس کرونا با حمله سلول‌های عصبی حیاتی به آن‌ها آسیب وارد می‌کند. این احتمال وجود دارد که عفونت و التهاب ناشی از حملۀ ویروس کرونا به این سلول‌ها سبب از بین رفتن حس بویایی و چشایی شود. از دست دادن حس بویایی و چشایی اغلب قبل از سایر علائم اتفاق می‌افتد، بنابراین آن را باید جدی بگیرید.
مطالعات و بررسی‌های فراوانی برای اندازه‌گیری مدت زمانی که حس بویایی افراد درگیر با ویروس کرونا از بین می‌رود، انجام شده است. این زمان در افراد مختلف متفاوت از یک هفته تا شش ماه است. درصد بسیار بالایی از افراد که مبتلا به کرونا ویروس خفیف می‌شوند پس از دو هفته حس بویایی آن‌ها بازمی‌گردد؛ بازگشت حس بویایی حدود ۱۵ درصد مبتلایان تا دو ماه و کمتر از ۵ درصد مبتلایان ممکن است تا ۶ ماه زمان ببرد.
برخلاف حس بینایی یا شنوایی، از دست دادن حس بویایی معمولاً زیاد جدی به نظر نمی‌رسد، اما این اختلال می‌تواند مسائل بهداشتی قابل‌توجهی ایجاد نماید. عدم برخورداری از قدرت مشام می‌تواند مشکلات عصبی همچون اضطراب را در افراد به وجود آورد. توانایی تشخیص روایح همچنین برای شناسایی خطرات موجود در محیط امری بسیار ضروری است.
حس بویایی رابطۀ مستقیمی با تجربه کردن لذت‌ها در زندگی دارد؛ این حس برای تشخیص خطراتی مانند دود ناشی از آتش‌سوزی، گازهای سمی یا حتی بوی بد ناشی از غذای فاسد بسیار حیاتی است. حس بویایی با فراهم نمودن عملکردی که سبب لذت از زندگی روزمره می‌شود، به‌عنوان یک سیستم هشداردهنده در ایمنی بدن نیز وظیفۀ مهمی را بر عهده دارد.
زمانی که دچار آنوسمی شدید، علاوه بر صبوری برای طی شدن دوران نقاهت، می‌توانید کارهایی را انجام دهید تا به شما کمک کند حس بویایی خود را زودتر برگردانید. یکی از راهکارهای اساسی برای بازگرداندن بویایی، استفاده از روغن‌هایی است که عصب‌های بویایی را تحریک می‌کنند. به‌عنوان مثال یکی از ایده‌ها این است که روغن گل رز را بو کنید و سپس از قدرت حافظه خود استفاده نمایید تا عطر گل رزی را که قبلاً بو کرده‌اید را به خاطر بیاورید؛ این کار پس از چند روز به سلول‌های عصب بویایی شما کمک می‌کند تا کارایی خود را مجدداً به دست آورد.
برای تست قدرت بویایی و چشایی خود به‌راحتی در خانه با کمک چند وسیله می‌توانید بویایی و چشایی خود را بسنجید. برای تست حس چشایی خود، مواد غذایی متفاوت با طعم‌های مختلف مانند شور، تلخ، شیرین و ترش را مزه کنید و اطمینان حاصل نمایید که به‌درستی طعم آن را احساس می‌نمایید. برای تست حس بویایی نیز می‌توانید مواد غذایی متنوع با رایحه‌های مختلف را بو بکشید تا از حس بویایی خود اطمینان حاصل نمایید.
در این مقاله تلاش کردیم تا علت از دست دادن حس بویایی و چشایی به دلیل ابتلا به کرونا را بررسی نماییم. نظر شما دربارۀ آنوسمی به سبب ابتلا به کرونا چیست؟
منبع: بانی مگ
