برآیند
برآیند
خواندن ۲ دقیقه·۲ سال پیش

اثر هاله ای چیست؟

تا حالا برای شما هم پیش اومده که :

  • فقط بخاطر لهجه یا قومیت به اشتباه به کسی اعتماد کرده باشید و یا بالعکس؟
  • بخاطر رنگ یا ظاهرِ شیک، در مورد کیفیت یه کالا اشتباه قضاوت کرده باشید؟
  • فکر کنید شخصی موفق و با‌هوشه، چون فقط فن بیانِ خوبی داره ؟

و یا

  • کسی رو خوب و مهربون بدونید، فقط چون چهره‌ی زیبایی داره؟

اگر این موارد و یا مانند این‌ها برای شما اتفاق افتاده باشه، شما تحت تأثیر اثر هاله ای قرار گرفتید.

اثر هاله ای (halo effect) یه نوع خطای شناختی هست که توسط ادوارد ثراندایک روانشناس آمریکایی در سال 1920 میلادی کشف شد.

ثراندایک در تحقیقی از افسرانِ مافوق ارتش خواست تا سربازان رو بر اساس مدیریت، وفاداری، قابل اعتماد بودن، هوش، و ویژگی های ظاهری درجه بندی کنن. ثراندایک دنبال این بود که بفهمه کدوم ویژگی روی ویژگی های دیگه تأثیر داره. او فهمید که ویژگی های ظاهر( خوش چهره یا خوش تیپ بودن) روی عوامل دیگه خیلی تأثیر داره، مثلاً سربازی که خوش قیافه تر بود، باهوش، وفادار، مدیر، و قابل اعتمادتر محسوب میشد.

به طور کلی اثر هاله ای یعنی قضاوت، فقط از روی ظاهر ...

ولی خب اگه شناختِ کافی نباشه، مطمئناً اثر هاله ای میتونه تأثیر منفی توی زندگی ما داشته باشه. مثلاً فکر کنین شما به عنوان مدیرِ یک شرکت قراره یه نفر مسلط و ماهر رو برای یه کارِ تخصصی استخدام کنید ولی موقع مصاحبه فقط بخاطر ظاهر، اشتباه کنید، اینجاس که خسارت‌های مالیِ زیادی براتون داره.

و یا حتماً شده بارها برای خرید کالا یا وسیله ای به فروشگاه رفتید، بعضی فروشنده‌ها سعی می کنن با نورپردازی های و بسته بندی های زیبا شما رو وادار به خرید کنن، بعد از خرید، تازه متوجه بی کیفیتیِ اون میشید و در نتیجه احساس فریب خوردگی می‌کنید...

معمولاً لحظه‌ی اولِ تعاملاتی که برای اولین بار اتفاق میفته، بسیار مهمه، چون قسمت عمده‌ی قضاوتِ دیگران نسبت به شما توی همون لحظه شکل می گیره. بنابراین سعی کنید آراسته باشید، بخوبی و شمرده صحبت کنید، از زبان بدن مناسب استفاده کنید، وقت‌شناس باشید و به نظرات و افکار دیگران احترام بذارید. مطمئناً این رفتارها بستگی به شرایط داره و متناسب با اون شرایط فرهنگی، اجتماعی، و موقعیتی باید تغییر کنه.

حالا درسته که این خطای شناختی ممکنه اثر منفی داشته باشه ولی خب بعضی مواقع هم ممکنه اثر مثبت داشته باشه.

برای مثال اگه شما در زمان سخنرانی بتونید در همون لحظه‌ی اول احساس خوبی در مخاطبان بوجود بیارید خیلی راحت تر و موفق تر می تونید ادامه بدید.

و مثل همیشه، یادمون باشه که ما برآیند تصمیمات و آموزش هایی هستیم که میبینیم.

اثر هاله ایمهارت ارتباطیارتباطاتمذاکره
برآیند محلی برای رشد و توسعه شماست.
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید