خلاصه کتاب "ذهن حواس جمع" (قسمت پنجم)

بعد میره سراغ یه سری توافق هایی که ما با خودمون میتونیم داشته باشیم برای جلوگیری از حواس پرتی.

آخرین اقدام برای حواس جمع بودن، اینه که اجازه ندیم پامون به سمت حواس پرتی بلغزه. حالا یه روشی رو معرفی میکنه به اسم: پیش تعهد

خیلی خلاصه اینو میگه که: اون گزینه هایی که ممکنه تو آینده باعث بشن حواسمون پرت بشن رو قبلش حذف کنیم. مثال میزنه: آقای تاراتینو (کارگردان معروف هالیوود) برای نوشتن فیلم نامه هاش از کامپیوتر استفاده نمیکنه و ترجیح میده توی دفتر بنویسه. یا خانم جومپا لاهیری (نویسنده هندی تبار که چندین جایزه جهانی گرفته) کتاباش رو با خودکار رو کاغذ مینویسه بعد با کامپیوتر، تایپ میکنه.

3 نوع پیش تعهد رو میگه:

1- یه سری توافق با خودت ببند که مستلزم تلاشن. مثال میزنه: یه وسیله اختراع شده به اسم کیچن سیف= چی هست اسن؟ بعضی از ما آخر شبا که میشه، هوس هله هوله میکنیم. حالا این وسیله که یه ظرف پلاستیکیه، یه قفل زمان دار روش هست که مثلاً اگه هوس بیسکوییت کردی، اونو میذاری تو این وسیله. درش قفل میمونه تا وقتی زمانش تموم شه. خب معلومه ک میتونیم با چکش بشکونیمش یا اصن بریم بیرون یه دونه دیگه بخریم ولی خیلی کارمون سخت میشه دیگه. قبول دارید؟

یا مثلاً: اپل و گوگل، تو سیست عاملاشون قابلیتی رو اضافه کردن که دقیقا همین سیستم پیاده سازی شده: تو آیفون اسمش هست: downtime و تو اندروید: digital wellbeing

میتونی محدودیت بذاری برای دسترسی به یه سری اپلیکیشنا .

کلا میخواد اینو بگه که: اضافه شدن یه کم تلاش بیشتر، مجبورمون میکنه که از خودمون بپرسیم: حواس پرتی، ارزشش رو داره؟

2- یه سری توافق با خودت ببند که تاوان مالی دارن.
یه پژوهش جالب:

ژورنال پزشکی نیوانگلند (از مشهورترین و قدیمی‌ترین مجلات پزشکی جهان) اومد روی 3 گروه از افراد سیگاری که میخواستن سیگار رو ترک کنن، قدرت توافق با اوان مالی رو نشون داد.

1- گروه اول رو گروه کنترل گذاشتن: بهشون یه سری اطلاعات آموزشی دادن و یه سری روش های سنتی = 6 ماه بعد، فقط 6% این افراد ترک کردن

2- گروه دوم، گروه پاداش بود= به اونا پیشنهاد دادن: اگه بعد 6 ماه ترک کنید، 800 دلار پاداش میگیری. نتیجه= 17% ترک کردن

3- اما گروه سوم. به اینا گفتن: باید 150 دلار پرداخت کنین و قول بدین بعد 6 ماه سیگارو ترک میکنین. فقط یه چیزی: اگه ترک کرده بودین تا اون موقع این 150 تا رو بهتون برمیگردونیم و 650 تا دیگه بهتون پاداشم میدیم.

نتیجه؟ 52% ترک
بعد یکی از نتایج شگفت انگیز این دست پژوهش ها رو میگه که :
آدما بیشتر انگیزه دارن از دست ندن تا چیزی رو بدست بیارن یعنی: نباختن، از بردن، حس بهتری داره
یا مثلاً: کنار یه تقویم رومیزی، یه 50 هزار تومنی بذار که بین باشگاه رفتن و سوزوندن این 50 تومن کدومو انتخاب میکنی؟

اما یه سری مشکل هم داره این روش:
1- برای همه رفتارها جواب نمیده. مثلاً: ترک عادت جویدن ناخن
2- فقط برای اهداف کوتاه مدت کاربرد داره. مثلاً: 2 ساعت تمرکز برای مطالعه. اگه برای اهداف بلند مدت استفاده بشه، حالت تنبیهی به خودش میگیره و ممکنه زده بشیم ازش
3- یه ذره دلهره آوره دیگه.
4- این روش برای اونایی که به خودشون سرکوفت میزنن، خوب نیست.

3 - یه سری توافق های هویتی با خودت ببند.
روانشناسی نوین میگه: اگه تو روش نگاه کردن به خودمون، یه سری تغییرات جزئی بدیم، تأثیرای خیلی خوبی روی کارامون میذاره.
مثلاً: یه عده از روانشناسای دانشگاه استنفورد، سال 2011 اومدن یه پژوهشی ترتیب دادن تا ببینن پیش زمینه سازی روی آدما برای اینکه به خودشون یه کم متفاوت نگا کنن، تاثیر داره یا نه؟

از دو گروه رأی دهنده خواستن که یه پرسش نامه پر کنن.
تو گروه اول: از فعل "رأی دادن" استفاده کردن. مثلا: رأی دادن، چقدر برای شما مهمه؟
گروه دوم: فعل " رأی دهنده ". مثلاً: چقدر براتون مهمه که جزء افراد رأی دهنده باشین؟

برای ارزیابی این تغییر توی جمله بندی، از شرکت کننده ها پرسیدن که:
- هدفشون از رأی دادن چی بوده؟
بعد رفتن سوابق انتخاب های قبلیشون رو بررسی کردن که ببینن واقعاً به هدفشون پایبند بودن یا نه؟

نتیجه؟ دیدن که اونایی که نظرسنجی مربوط به "رأی دهنده" بودن رو انجام دادن، در مقایسه با اون یکی ها، احتمال خیلی بیشتری داشت که رأی بدن.

دوره انتخاباتی بعد هم دوباره تکرار کردن این آزمایش رو و نتیجه همون شد: گروه رأی دهنده خیلی بیشتر از گروه رأی دادن عمل کردن.

یعنی: وقتی رأی دادن تو جمله ای استفاده میشه که بازنمودی از اون آدمه داره، تو مقایسه با وقتیکه فقط یه رفتاره، افراد بیشتری رأی میدن.

تصویری که ما از خودمون داریم (که خودانگاره هم بهش میگن) خیلی روی رفتار ما داره.

حالا نویسنده اینو ربطش میده به حواس پرتی و میگه:

تصویری که ما از خودمون داریم، تأثیر خیلی زیادی روی روش کنار اومدن ما با حواس پرتی ها و رفتارای ناخواسته داره.

یا یه تحقیق دیگه رو هم میگه:
سال 2011 یه تحقیقی چاپ شد تو مجله کانسومر ریسرچ اینطوری بود که:
به یه گروه از افراد آموزش دادن که وقتی جلوشون غذای ناسالم گذاشتن، از کلمه " نمیتونم" استفاده کنن و اون یکی گروه، کلمه " نمیخوام". در واقع میخواستن ببینن خودپنداره این افرا چجوریه؟
نتیجه؟ اونایی که تو گروه نمیخوام بودن، تقریباً 2 برابر اون یکی گروه، خوراکیِ سالمتر رو انتخاب کردن. در واقع "نمیتونم" به رفتار مربوط میشه ولی "نمیخوام" ویژگیِ خودِ اون آدم رو بیان میکنه.

جمله طلایی: با مرتبط کردنِ رفتارا به هویتمون، هر چیزی رو بر اساس ویژگی های کسی که باور داریم هستیم، انتخاب میکنیم.

وقتی خودمون رو حواس جمع بدونیم، انگار یه هویت جدید داری به خودت میدی.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

پایان قسمت پنجم