آموزش نصب لینوکس در کنار ویندوز

در این نوشته به آموزش نحوه‌ی نصب لینوکس در کنار ویندوز به شکل dual boot میپردازیم. فرض را بر این گذاشته که شما در حال حاضر کاربر ویندوز هستید و قصد دارید لینوکس را هم در کنار ویندوز خود داشته باشید. در این آموزش، توزیع انتخاب شده، KDE Ubuntu (Kubuntu) می باشد، اما برای توزیع عای دیگر نیز قابل استفاده است.

اما قبل از هر بحثی، چرا لینوکس؟

سرعت و سبک بودن: لینوکس معمولاً خیلی سبک‌تر از ویندوزه و روی سیستم‌های نه‌چندان قوی هم راحت اجرا میشه.

امنیت بالاتر: کمتر در معرض ویروس و بدافزار قرار می‌گیری.

آزادی و انعطاف‌پذیری: می‌تونی محیط و ظاهر سیستم رو خیلی راحت تغییر بدی و همه چیز دست خودته.

و مهم‌تر از همه؛ یادگیری و تجربه: حتی اگه کاربر حرفه‌ای نباشی، کار با لینوکس باعث میشه چیزای جدید یاد بگیری.

قدم اول: انتخاب توزیع لینوکس

در صورتی که تا به حال با لینوکس کار نکرده‌اید، مطمئنا انتخاب توزیع لینوکس کار سختی برای شما خواهد بود؛ اما اگر با توزیع‌های لینوکس آشنایی کافی دارید و توزیع متناسب با خود را انتخاب نموده اید، قدم مهمی را از پیش رو برداشته اید!

اگه تا حالا با لینوکس کار نکرده باشید، انتخاب توزیع می‌تونه کمی گیج‌کننده باشه، خصوصا با این همه تنوع و گزینه هایی که پیش روست احتمالا دچار سردرگمی خواهید شد. اما اگه با توزیع‌های لینوکس آشنایی دارید و قادر به انتخاب یه توزیع مناسب هستید، یه قدم مهم رو از پیش برداشتید!

قدم دوم: دانلود و bootable کردن

در این مرحله نیاز است تا فایل ایمیج توزیع موردنظر را از سایت مربوط به آن دانلود کنید (یعنی باید فایلی با فرمت iso در اختیار داشته باشید.) حال به یک فلش مموری(USB) نیاز دارید تا فایل دانلود شده را در فلش bootable کنید. نحوه‌ی bootable کردن، مبحثی است که در این مقال نمی گنجد اما در حد یک توصیه، پیشنهاد میکنم از نرم افزار rufus استفاده کنید.

بطور خلاصه:

• 1. فایل ISO لینوکس رو از سایت رسمی دانلود کن.

• 2. یه فلش حداقل ۸ گیگ داشته باش.

• 3. با نرم‌افزار Rufus یا برنامه مشابه، فلش رو بوتیبل کن تا سیستم ازش بوت بشه.

قدم سوم: خالی کردن فضا

حالا که فایل iso در فلش bootable شد، قدم بعدی، خالی کردن فضا برای لینوکس است. برای این کار، ابتدا در ویندوز وارد Disk Management می شویم. از منوی استارت می‌توانید سرچ کنید و پیداش کنید.

حال باید به میزان دلخواه از HDD یا SSD را به shrink کرده تا به صورت unlocated در بیاید. توصیه می شود حداقل ۶۰ گیگ را به این منظور اختصاص دهید. این فضا قراره لینوکس روی اون نصب بشه.

خب، کار با ویندوز تمام است!

قدم چهارم: بوت کردن فلش مموری

سیستم را ری‌استارت کنید و سپس فلش را بوت کنید. اگر با نصب ویندوز آشنایی داشته باشید، مطمئنا با boot کردن، آشنایی دارید و می‌توانید از این مرحله عبور کنید. اما اگر نمی‌دانید، برای این کار کافیه که وارد BIOS یا UEFI شوید. معمولاً برای ورود به BIOS/UEFI باید بلافاصله بعد از روشن شدن سیستم یکی از کلیدهای F2، F10، F12، Delete یا Esc را فشار دهید.

وقتی وارد شدید، به بخش Boot بروید و فلش را به عنوان اولین اولویت انتخاب کنید. تغییرات را ذخیره و خارج شوید تا سیستم از روی فلش بالا بیاید و آماده نصب لینوکس شود.

قدم پنجم: next , next & next

خب به جای ساده‌ی کار رسیدیم، تنظیم کانفیگ‌هایی نظیر انتخاب زبان و منطقه زمانی در این مرحله قرار دارد.

بعد از اینکه سیستم از روی فلش بوت شد، وارد محیط نصب لینوکس می‌شوید. این مرحله را با توجه به شخصی سازی های مورد نظر خود ادامه دهید تا به پارتیشن بندی (ه در مرحله بعد توضیح داده ‌میشود) و انتخاب فضای نصب لینوکس برسید. فقط در قسمت installation type گزینه ی something else را انتخاب می کنیم.

قدم ششم: پارتیشن بندی

در این مرحله باید فضای خالی هارد را به پارتیشن‌هایی که لینوکس نیاز دارد تقسیم کنید. حداقل به دو پارتیشن نیاز دارید:

Root (/) : این پارتیشن محلی است که سیستم عامل و فایل‌های اصلی لینوکس روی آن نصب می‌شوند. حداقل ۲۰ گیگابایت فضا اختصاص دهید و فرمت آن را EXT4 انتخاب کنید.

Home (/home) : این پارتیشن برای ذخیره فایل‌ها و تنظیمات شخصی شماست. باقی فضای خالی را به آن اختصاص دهید و فرمت EXT4 انتخاب کنید.

بوت‌لودر (GRUB) هم در همین مرحله نصب می‌شود. در بخش Device for boot loader installation معمولاً /dev/sda (درایو اصلی هارد) را انتخاب کنید تا بعد از ری‌استارت، منوی GRUB ظاهر شود و امکان انتخاب بین ویندوز و لینوکس فراهم باشد.

💡 نکته: پارتیشن Root بهتر است به صورت Primary و در ابتدای فضای خالی قرار گیرد. اگر مایل باشید، می‌توانید پارتیشن‌های دیگری مثل Swap هم ایجاد کنید، اما در سیستم‌های مدرن معمولاً نیازی به Swap فیزیکی نیست و لینوکس از فایل Swap استفاده می‌کند. ولی من به دلخواه خودم تنظیم کرده‌ام.

پایان

با پایان پارتیشن‌بندی، تنها جزئیات کوچکی مثل انتخاب ریجن، کیبورد و سایر تنظیمات باقی می‌ماند که می‌توانید به دلخواه شخصی‌سازی کنید. به این ترتیب می‌توان گفت که بخش اصلی نصب دوال بوت لینوکس، همان جداسازی پارتیشن‌های Root و Home (قدم ۶) است که انجام آن نیز بسیار ساده است. در کل، نصب دوال بوت لینوکس کاری راحت و بدون دردسر محسوب می‌شود.

است.