شرکت تویوتا موتور (به ژاپنی: トヨタディード株式会社) یک تولید کننده چند ملیتی ژاپنی خودرو، موتور، موتور و قطعات خودرو است که در شهر تویوتا، استان آیچی، ژاپن واقع شده است.
اولین خط تولید خودرو تویوتا در سال 1937 توسط کیشیرو تویودا در کارخانه ماشین سازی صنایع تویوتا راه اندازی شد، که متعلق به پدرش (ساکیشی تویودا) بود. اولین خودروی سواری این شرکت تویوتا EA نام داشت.
این شرکت مالک دینا، دایهاتسو، لکسوس و هینو موتورز است که در حال حاضر به عنوان بزرگترین تولیدکننده خودرو در جهان شناخته می شود. سهام این شرکت در بورس نیویورک، بورس لندن و بورس توکیو به فروش می رسد. تویوتا در زبان ژاپنی به معنی مزرعه برنج است.
ریشه های تویوتا به سال 1926 باز می گردد، زمانی که ساکیشی تویودا شرکت صنایع تویوتا را تاسیس کرد. تاریخچه این شرکت که در صنعت نساجی فعال بود به اوایل قرن بیستم باز می گردد که به عنوان یک کارخانه ریسندگی فعالیت می کرد و همچنین ماشین های بافندگی صنعتی را اختراع و توسعه داد. در سال 1924 ساکیشی یک نمونه اولیه تمام اتوماتیک ساخت و دو سال بعد یک کارخانه خودروسازی تویوتا به نام صنایع تویوتا متولد شد. پسر کنجکاو و با استعداد او، کیشیرو تویودا، که در سال 1929 به عنوان مهندس مکانیک از دانشگاه توکیو فارغ التحصیل شد، در کارخانه پدرش کار می کرد، اما به طور کامل بر روی تولید موتور تمرکز کرد.
در سال 1929 قراردادی با شرکت برادران پلات انگلستان برای ماشین آلات ریسندگی و بافندگی صنعتی منعقد شد. بر اساس این قرارداد، حق ساخت و فروش دستگاه‌های بافندگی خودکار به کشورهایی غیر از ژاپن (مانند چین و آمریکا) به مبلغ 100 هزار پوند داده شد و پس از آن کیشیرو راهی آمریکا شد. تعمیر پکیج در اصفهان البته کیشیرو از این سفر اهداف دیگری هم داشت. در حین مذاکره با برادران پلات، او شیفته اتومبیل های ساحل غربی شد. در همین سفر بود که تصمیم خود را برای ورود به صنعت خودرو گرفت.
در سال 1930 کیشیرو شروع به تحقیق در مورد موتورهای دیزل کرد. کیشیرو در مورد برنامه آینده خود با رئیس شرکت ریزابورو مشورت کرد، ریزابورو در ابتدا بسیار محتاط بود و فریادهای اعتراضی از داخل و خارج شرکت به گوش می رسید، اما کیشیرو روی تصمیم خود ایستاد و معتقد بود که این معامله به نفع شرکت خواهد بود. این شرکت و از همه مهمتر دولت به وضوح در تلاش برای ارتقای صنعت خودرو بود. کمی بعد، ریسابورو موافقت کرد و در سال 1933، کیشیرو بخش خودروسازی را در بخش کوچکی از کارخانه ریسندگی پدرش راه اندازی کرد. هدف آن تولید خودروهای مناسب با شرایط ژاپنی با در نظر گرفتن جنبه های مثبت خودروهای خارجی بود.
در سال 1935 اولین کارخانه خودروسازی تویوتا افتتاح شد و سال بعد لوگوی تویوتا به تویوتا تغییر یافت. یک سال بعد، در سال 1937، شرکت تویوتا موتور به طور رسمی راه اندازی شد. بنابراین یکی از موفق ترین کارخانه های ریسندگی ژاپن در فاصله دو جنگ جهانی تغییر جهت داد و به یک کارخانه خودروسازی تبدیل شد. تلاش های کیشیرو تویودا منجر به ساخت یک کارخانه جدید در مقابل کارخانه پدرش شد.
در ابتدا، کیشیرو به عنوان جانشین شرکت جدید خدمت کرد و در سال 1941 مدیرعامل شد. به محض تأسیس شرکت جدید، اعمال اصول مدیریتی جدید در مدیریت و اداره کارخانه آغاز شد.
در سال 1938 سیستم JIT پیاده سازی شد. دو سال بعد، موسسه تحقیقاتی تویوتا افتتاح شد. در سال 1951، سیستمی برای پیشنهاد ایده های خلاقانه در تویوتا فعال شد. در سال 1973 کیشیرو یک مرکز طراحی و سال بعد یک مرکز آموزشی در تویوتا افتتاح کرد.
اولین محصول تجاری تویوتا کامیون 1.5 تنی G1 بود. در طول جنگ جهانی دوم، کل کارخانه توسط جنگ اشغال شد و برای ارتش ژاپن کامیون تولید می کرد. تویوتا تنها چند سال بعد و پس از پایان جنگ مجاز به تولید خودرو شد.
در سال 1952، با مرگ کیشیرو، شرکت توسط پسر عموی او ایجی تویوتا تصاحب شد. ایجی به همراه پسر کیشیرو، شوی شیرو تویوتا، و در سال های بعد، تویوتا به یکی از بزرگترین شرکت های خودروسازی جهان تبدیل شد. در سال 1977، مرکز فنی تویوتا در ایالات متحده آمریکا افتتاح شد و در سال 1984، تویوتا با جنرال موتورز ایالات متحده همکاری کرد. پس از ایجی، تایچی اونو مسئولیت این شرکت را بر عهده داشت و تلاش زیادی برای ایجاد سیستم تولید تویوتا انجام داد و اصول راهنمای تویوتا را در سال 1992 منتشر کرد.
امروزه تویوتا بزرگترین تولیدکننده خودرو در جهان است که طیف وسیعی از مدل ها از خودروهای کوچک تا کامیون های بزرگ را تولید می کند. تویوتا همچنین در زمینه خدمات مخابراتی – خانه های پیش ساخته و قایق های تفریحی فعالیت های مختلفی دارد.
تویوتا یک شرکت خودروسازی معمولی نیست. این شرکت از ابتدای فعالیت شرکت از اصول مدیریت پاک استفاده کرده است. این زمانی بود که کیشیرو تویودا جوان با کمک مهندسان جوان دیگر خط تولید موتور دیزلی کوچکی را در کارخانه ریسندگی پدرش ساکیشی تویودا با ایده استفاده از تسمه نقاله راه اندازی کرد.
پدر کیشیرو معتقد بود که هیچ فرآیندی را نمی توان گفت بی نقص است و همیشه جای پیشرفت وجود دارد و این مفهوم بهبود است که فرآیند کایزن یا بهبود مستمر را در تویوتا نهادینه کرد.
ماجرای تولد یک شرکت خودروسازی جدید در گوشه کوچکی از کارخانه ریسندگی پدر، ایده کار ساده و فشرده و تمیزی محیط کار را در ذهن و قلب کارکنان شرکت جدید القا کرد. و در نتیجه شرکت خودروسازی تویوتا مدل سیستم تولید خود را به جهانیان ارائه کرد.
اساس سیستم تولید تویوتا، فلسفه حذف تمامی زباله هاست! کیشیرو معتقد است که شرایط ایده آل برای تولید زمانی است که ماشین آلات و افراد با هم کار کنند تا بدون اتلاف ارزش افزوده ایجاد کنند.
اونوتایشی، مهندس جوانی که در سال 1932 به تویوتا پیوست، نقش مهمی در توسعه کایزن ایفا کرد. او با ابداع سیستم کانبان بعد دیگری را به سیستم تولید تویوتا معرفی کرد و از نزدیک با دمینگ و ایشیکاوا همکاری کرد.
تایچی اوهنو، یکی از پیشگامان سیستم تولید تویوتا در دهه 1950، معتقد بود که بزرگترین مشکل زمانی است که هیچ مشکلی وجود ندارد. او همیشه به کارمندان می گفت که «چرا» را پنج بار بپرسند. خودش مثال زد. این ربات جوشکاری است که در وسط کار متوقف می شود و با این پنج سوال به منبع مشکل خواهید رسید.
چرا ربات متوقف شد؟
چون زنجیر بیش از حد بار شده و فیوز سوخته است.
چرا مدار اضافه بار است؟
چون بلبرینگ ها به خوبی روغن کاری نشده بودند.
چرا بلبرینگ ها به درستی روغن کاری نشده اند؟
زیرا چرخه پمپ روغن کامل نیست.
چرا نفت اینقدر بد پخش می شود؟
زیرا خروجی توسط خرده های فلزی مسدود شده بود.
چرا خروجی آن مسدود شده است؟
چون فیلتری در پمپ وجود ندارد.
به این ترتیب راه حل مشکل پیدا می شود. اگرچه ساکیشی تویودا مخترع اصل پنج دلیل بود، اما این اصل را توسعه داد. Uno معتقد بود که یافتن ریشه مشکلات کلید حل مشکلات بعدی است... داده ها برای تولید مهم هستند، اما حقیقت مهمتر است. پس باید عمیق بگردید و به ریشه برسید.
در طول تولید
تولید به موقع روشی برای تولید هر قطعه در زمان نیاز است و هیچ مقداری ذخیره نمی شود. به عبارت دیگر، سؤال این است: چه چیزی لازم است؟ چه زمانی لازم است؟ چقدر نیاز دارید؟ به این ترتیب می توان ضایعات را حذف کرد و بهره وری را افزایش داد. با داشتن موجودی صفر، هزینه های موجودی حذف می شود. این نیاز به روابط قوی با تامین کنندگان قطعات و مدیریت صحیح زنجیره تامین دارد.
ایده تولید به موقع توسط تایچی اونو به خوبی توسعه داده شد. شاید ایده اولیه چنین رویکردی کمبود فضا و امکانات تولید از طرف کارخانه موتور خودرو بود که کیشیرو تویودا در کارخانه ریسندگی پدرش تأسیس کرده بود.
تابلوی علامت
کانبان یک سیستم کنترل متفاوت و منحصر به فرد است. زمانی که قطعه ای در محل کار مورد نیاز باشد، آن نیاز اعلام می شود و سپس قطعه به سرعت تولید و ارسال می شود تا وقفه ای در تولید ایجاد نشود. کانبان یک کلمه ژاپنی به معنای کارت، بلیط و امضا است.
کانبان در سیستم تولید تویوتا ابزاری برای مدیریت جریان و تولید مواد است. کانبان را روش سوپرمارکت نیز می نامند، زیرا ایده اصلی از فروشگاه های بزرگ تجاری که از کارت های کنترلی استفاده می کنند گرفته شده است و تمامی اطلاعات مربوط به محصول از قبیل نام، کد، محل انبار و ... روی کارت نوشته می شود.
مگنتیگو
این مفهوم توسط ساکیشی تویودا، موسس تویوتا پیشنهاد شد. جیدو به معنای اتوماسیون و جیدوکا به معنای اتوماسیون با لمس انسان است. به ماشینی اطلاق می شود که به راحتی جابجا می شود و توسط اپراتور نظارت می شود. Jidoka بر مراقبت از مواد و تولید محصولات با کیفیت بالا تمرکز دارد. از این منظر کیفیت باید در فرآیند تولید حاصل شود.
درآمد تویوتا در سال 2012 197.29 میلیارد دلار و سود خالص آن 3 میلیارد دلار بود. تویوتا در حال حاضر سومین خودروساز برتر جهان و اولین خودروساز ژاپنی پس از گروه فولکس واگن با 247.77 میلیارد دلار درآمد و 28.13 دلار سود خالص و جنرال موتورز با 150.276 میلیارد دلار درآمد و 7.585 میلیارد دلار سود خالص دلار آمریکا است.
رشد روزافزون تویوتا به حدی است که به زودی از دومین رقیب بزرگ خود پیشی خواهد گرفت و برای تبدیل شدن به بزرگترین شرکت خودروسازی جهان از جنرال موتورز دور نیست.
تویوتا 12 کارخانه در ژاپن دارد. بازار خارج از کشور تویوتا شامل 170 کشور و منطقه است که 52 شرکت خارجی تولید کننده تویوتا هستند و در 27 کشور جهان پراکنده هستند. در سال 2005، 65798 نفر در صنعت شرکت های ژاپنی کار می کنند، از جمله 523 شرکت تولیدی، که 231 شرکت خارج از ژاپن، مجموعا 285977 نفر هستند.
در سال 2005، تویوتا 812 میلیارد ین برای تحقیق و توسعه هزینه کرد. آخرین دستاورد تکنولوژیکی تویوتا، خودروی هیبریدی Synergy است که دارای دو منبع انرژی است: یک موتور الکتریکی و یک موتور گازی/بنزینی. این فناوری باعث صرفه جویی در مصرف سوخت، ایجاد صدای کمتر و رانندگی بهتر می شود
آکیو تویودا، مدیرعامل تویوتا
بنیانگذار اصلی این شرکت ساکیشی تویودا است که اولین کارخانه ریسندگی اتوماتیک را در ژاپن به نام صنایع تویوتا تأسیس کرد. بسیاری از ایده های مدیریتی خوب، مانند بهبود مستمر، که در تویوتا اجرا شد، متعلق به اوست. ساکیشی گفت: پنجره را باز کن بیرون دنیای بزرگی است...!
پسر ساکیشی، کیشیرو تویودا، یک خط تولید سوخت دیزل در نزدیکی شرکت پدرش افتتاح کرد و اولین مدل تویوتا A1 را در سال 1935 و مدل تویوتا E را در سال بعد ساخت و رویای خود را برای ساخت یک ماشین شخصی محقق کرد.
آکیو تویودا در حال حاضر مدیرعامل تویوتا است. او که نوه کیشیرو تویودا است پس از کاتسواکی واتانابه به این سمت منصوب شد.
برخی از شعارهای تویوتا در این سال ها که توسط مدیران ارشد ارائه شده است به شرح زیر است:
ابتدا مشتری صحبت می کند، سپس فروشنده و در نهایت سازنده.
راه کسب دانش، رویارویی با چالش هاست.
خودت با تلاش خودت از حیثیتت دفاع میکنی.
ما با تلاش خود به موفقیت های بزرگی دست یافته ایم.
کیفیت در طول فرآیند ساخته می شود.
