?پس از روی کار آمدن دولت سیزدهم و تیم مذاکرهکننده جدید، روند مذاکرات در محرمانگی خاصی پیگیری شد و اکنون پس از گذشت ماهها، شواهد حاکی از آن است این دوئل به خط پایانی نزدیک شدهاست. در طی این مدت، تحلیلهای مختلفی از مذاکرات صورت گرفته است. برخی از طرفداران گفتمان دولت سابق، با استقبال از روندی که دولت جدید در پیش گرفته است، معتقدند تنها راه نجات کشور مذاکره با غرب است. از طرفی برخی انقلابیون نیز اعتقاد دارند راه پیموده شده توسط دولت می تواند احیاکننده گفتمان "مذاکرات تنها راه نجات کشور" باشد و روند فعلی مذاکرات و خبرهای غیررسمی که از مذاکرات به گوش میرسد، نگران کننده است. این طیف اظهار میدارند گرچه نتایج بدست آمده در مذاکرات فعلی به مراتب بهتر از آخرین نتایج دولت قبل است ولی باز هم خطوط قرمز رهبری بطور اکمل رعایت نشده است.
با این حال بررسی فرمایشات رهبری در طی این ۶ ماه می تواند نگاه ما را به ابعاد مختلف و خطوط قرمز مذاکرات بازتر کند. چراکه رهبری بارها ابراز داشته اند زمانی موضوعی را علنی میکنند که مسئولین مربوطه به آن بی توجهی کنند. بطور مثال در دولت اول و دوم حسن روحانی رهبری در سخنرانی های مختلف نسبت به موضوعاتی که در مذاکرات مطرح بود اعلام موضع کردند. با این متر و معیار میتوان تاحدودی متوجه شد کدام یک از صحبت های مقام معظم رهبری در مذاکرات پیاده سازی نشده است که ایشان مجبور به علنی کردن این تذکرات شده اند.
رهبری در این مدت جز در ۲ دیدار، در هیچ دیدار دیگری در مورد مذاکرات و برجام صحبتی نکردهاند. ابتدا لازم است مروری به این صحبتها داشته باشیم.
ایشان در اولین جلسه هیئت دولت سیزدهم در مورد آمریکا گفتند: " دولت کنونی آمریکا هم هیچ فرقی با دولت قبلی ندارد؛ یعنی همین چیزی که الان اینها در زمینهی مسائل هستهای از ایران مطالبه میکنند، همان چیزی است که ترامپ مطالبه میکرد، که آن روز مسئولین بالای دولتی میگفتند که امکان ندارد، عاقلانه نیست و مانند اینها. امروز اینها همان را میخواهند؛ هیچ تفاوتی نکرده. او با یک زبان میگفت، اینها با یک زبان دیگری میگویند. باید به اینها توجّه کرد."
?به قلم: محمد مهدی الهیاری