سنسور یا حسگر یکی از قطعات الکترونیکی است که از آن برای دریافت تغییرات سیگنال‌های ورودی یک دستگاه استفاده می‌کنند. یکی از انواع سنسور،سنسور ویبره یا ارتعاشی است. این قطعه به تغییرات فرکانس لرزش تجهیزات حساس است و در صورت بروز هرگونه خرابی و تغییر در دستگاه، هشدار می دهد.
سنسور ویبره یا لرزش یا ارتعاشی یکی از سنسورهای صنعتی موجود در بازار است. این سنسورها در برابر تغییرات ارتعاشات از خود واکنش نشان می‌دهند. سنسور ویبره میزان و فرکانس لرزش در یک سیستم را اندازه‌گیری می‌کنند. این اندازه‌گیری‌ها می‌تواند برای شناسایی عملکرد سیستم باشد که در صورت هر گونه تغییری در آن می‌توان به عدم تعادل یا وجود نقض و خرابی در سیستم پی ببرد؛ بنابراین شما به کمک آن می‌توانید به عملکرد و کارکرد سیستم خود پی ببرید. در حال حاضر انواع سنسور ویبره زیادی در بازار وجود دارند که سنسور ویبره vkv021 یکی از بهترین و پرفروش‌ترین آن‌ها است.
ارتعاش همان حرکت نوسانی در واحد زمان است. در فیزیک حرکت لحظه‌ای یا همان شتاب بر اساس مشتق فرمول جابجایی در واحد زمان به دست می‌آید. در نتیجه می‌توان بیان کرد که ارتعاش و جابجایی تفاوت زیادی با هم ندارند. شما بعد از مشتق گرفتن از شکل موج می‌توانید به دو پارامتر سرعت و شتاب برسید.
بر اساس همین مفاهیم شرکت‌های تولید کننده سنسور ویبره موفق شدند رفتارهای اجسام را مطالعه کرده و برای آن‌ها نمودار سینوسی طراحی کنند. سپس با بررسی آن‌ها بتوانند ارتعاش و لرزش دستگاه‌ها را تشخیص دهند. واحد اندازه‌گیری ویبره و ارتعاش Microns و mils است که این اندازه‌گیری‌ها و ارتعاشات این دستگاه‌های الکترونیکی را به چند دسته تقسیم کردند.
همان گونه که در بالا به آن اشاره کردیم در سنسور ویبره شما با استفاده از فرکانس و ارتعاشاتی که در یک ماشین دوار وجود دارد می‌توانید خرابی یا بروز هر گونه مشکل در سیستم را شناسایی کنید. در واقع عملکرد سنسور ویبره به این طریق است که وقتی در دستگاه هر گونه خرابی یا تغییراتی ایجاد شد با تغییر در دوار خود می‌تواند فرکانس متفاوتی را به سیستم مرکزی دستگاه ارسال کند تا مانع هر گونه خرابی در دستگاه شود.
در حال حاضر از سنسور ویبره یا ویبریشن سنسور در تمام قطعات مکانیکی و متحرک استفاده می‌کنند که این قطعات ممکن است در صنایع زیادی مانند کارخانه‌های تولیدی، تولید مصالح ساختمان، تولید کاغذ، تولید مواد غذایی و در تمام سیستم‌ها نیروگاهی، پالایشگاهی و پتروشیمی مورد استفاده قرار بگیرند.
اگر هر کدام از دستگاه‌های متحرک دچار هر گونه خرابی شوند، در این صورت لازم است مسئولان فنی، مشکل را تشخیص دهند. حال اگر تیم پشتیبانی خرابی را تشخیص دهند و دستگاه برای تعمیر خاموش نشود، این خرابی‌ها به بخش‌های دیگری سرایت کرده و ممکن است یک فاجعه بزرگ رخ بدهد؛ بنابراین می‌تواند خسارت هنگفتی را به بار بیاورد.
در این جا است که سنسور ویبره می‌تواند با تشخیص حرکات نامتعارف دستگاه از بروز هر گونه تغییرات شما را مطلع کند و شما بلافاصله بعد از دریافت آن، دستگاه را خاموش کنید و سپس برای تعمیر و تعویض قطعات اقدام نمایید. در ادامه برای آشنایی بیشتر با کاربرد حسگر ویبره به چند مورد از آن‌ها اشاره می‌نماییم.
در صنعت خودروسازی برای این که ماشین‌آلات به خوبی کار کنند، از حسگرهای لرزشی استفاده می‌کنند تا نظارت کافی بر روی سلامت ماشین‌ها را داشته باشند. از سنسور ویبره علاوه بر حفظ کیفیت محصول برای ثبات عملیات نیز استفاده می‌کنند. در واقع تولیدکنندگان خودروهای مختلف از ابزارهای نظارتی بر ارتعاش و حسگرهای ارتعاشی برای تضمین عملکرد خوب تجهیزات فلزکاری، ماشین‌های خودکار و رباتیک‌ها بهره می‌برند.
استفاده از حسگرهای ویبره در صنعت نفت و گاز نیز بسیار رایج است. در این صنعت، از سنسور ویبره برای تشخیص و جلوگیری از خرابی دستگاه‌های تولید عملیاتی مختلف استفاده می‌کنند تا هزینه عملیاتی را کمتر کرده و بهره‌وری، سود و درآمد دستگاه‌ها را افزایش دهند.
در واقع این دستگاه‌ها به تیم فنی کمک می‌کنند تا مدت زمان خرابی‌های پیش بینی نشده دستگاه‌ها را کمتر کنند تا از این طریق بتوانند عملکرد آن‌ها را بهینه‌سازی نمایند. استفاده از این حسگرها در موتورهای پمپ، فن‌ها، کمپرسورها و گیربکس‌ها بسیار رایج است.
استفاده از سنسور ویبره در صنایع شیمیایی نیز بسیار رایج است. به طوری که آن‌ها می‌توانند لرزش، عدم تعادل و ناهماهنگی‌ها در قطعات متحرک روغن‌کاری را کنترل کنند و از این طریق روغن‌کاری‌های نادرست را کنترل نمایند. در غیر این صورت با ریختن این مواد شیمیایی به زمین و جاهای دیگر می‌توانند وضعیت را بدتر کنند؛ بنابراین سنسور ویبره به این تجهیزات کمک می‌کند تا هر گونه تغییرات در دستگاه را به سیستم مرکزی با استفاده از سیگنال‌های مختلف اطلاع دهند و از این طریق عملکرد کارخانه‌های شیمیایی را بهتر و مفیدتر می‌کنند.
در واقع در صنعت مواد شیمیایی از تجهیزات و ابزارهای نظارت بر ارتعاش برای بهبود کارایی، تعمیر و نگهداری، افزایش سودآوری، ارائه هشدارهای ایمن و به حداقل رساندن هزینه‌های عملیاتی استفاده می‌کنند.
خلاصه مطلب
سنسور ویبره یکی از حسگرهای الکترونیکی است که در برابر تغییرات موتورها و قطعات دوار واکنش نشان می‌دهد و آن را با استفاده از سیگنال‌های مختلف به سیستم مرکزی اعلام می‌کند. به طوری که شما می‌توانید از آن در صنایع زیادی استفاده کنید. کاربرد سنسور ویبره، در صنایع بسیار زیاد است و از آن برای فهمیدن خرابی دستگاه‌ها استفاده می‌کنند. آن‌ها می‌توانند وجود هر گونه تغییر در حرکت قطعات متحرک را به نشانه خرابی دستگاه به شما اطلاع دهند تا شما دستگاه را برای تعمیر خاموش کنید.
