موسسات حقوقی به عنوان موسسات و تشکیلات غیرتجاری شناخته میشوند که مثل تمام اشخاص حقوقی اعم از تجاری و غیرتجاری باید در اداره ثبت شرکت ها و موسسات غیرتجاری (اداره ثبت شرکت ها) محل فعالیت خود به ثبت برسد و اساسنامه ای داشته باشد که حسب مورد این اساسنامه و تغییرات بعدی آن باید به تأیید کانون وکلای دادگستری یا مرکز مشاوران قوه قضائیه رسیده باشد.
ثبت اساسنامه موسسات حقوقی در اداره ثبت شرکت ها نیز برای رسمیت یافتن فعالیت شان ضروری است.
موسسه حقوقی از چه ویژگی هایی باید برخوردار باشد ؟
موسسات حقوقی طبق قانون میبایست به همین مشخصات در اداره ثبت شرکت ها به ثبت برسند. ثبت مؤسسات حقوقی موکول به ارائه پروانه ی تأسیس از قوه قضاییه برای مدتی که در پروانه تعیین شده و تمدید ثبت، تابع تمدید پروانه است. موسسات حقوقی میتوانند از خدمات وکلای مقیم هر حوزه در کارها و اقدامات خود بهره بگیرند. علاوه بر این، عبارت “بهترین موسسه حقوقی برای وکالت” حتما باید در عنوان آنها درج شود. موسسه حقوقی باید دو رکن بنیادین را دارا باشند:
شرایط لازم در خصوص موسسات حقوقی عبارتند از:
الف)شرایط مربوط به موسسین موسسه حقوقی
شایان ذکر است، موسسین باید دائماً تمامی شرایط فوق را دارا باشند تا عضویت شان در موسسه حقوقی معلق نگردد.
در کنار آنچه بیان شد باید توجه شود که براساس رأی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری اگرچه تأسیس موسسه حقوقی با امر وکالت ملازمه ندارد و ثبت موسسات حقوقی توسط غیر وکلاء ملازمه ای با تظاهر و مداخله صاحبان آنها در امر وکالت ندارد؛و از ماده ۵۵ قانون وکالت نیز چنین استنباط نمیشود که ثبت و درآمد موسسه حقوقی در صلاحیت انحصاری وکلا است، اما ضرورت های حرفه ای ایجاب می نماید که در خصوص موسسات فعال در این بخش با حساسیت ویژه ای رفتار کرد.
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در دادنامه شماره ۲۷۵۴ خود ضمن ابطال بخشنامه اداره ثبت شرکت ها و موسسات که به موجب آن ثبت موسسات حقوقی را بی نیاز از مجوز کانون وکلا و مرکز مشاوران قوه قضائیه دانسته بود، اخذ چنین مجوزهایی را ضروری تشخیص داد. در واقع اگرچه تأسیس موسسه حقوقی ملازمه با امر وکالت ندارد ولی اخذ مجوز از کانون وکلا و مرکز مشاوران قوه قضائیه ضروری است اما این به معنای لزوم داشتن پروانه وکالت دادگستری نیست.
به موجب رأی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری، فارغ التحصیلان حقوق برای تأسیس و ثبت موسسه حقوقی از دو راه میتوانند اقدام نمایند:
مبنای حقوقی رای قضات دیوان ضرورت استفاده از خدمات افراد متخصصی است که صلاحیتشان برای ورود به عرصه قانونی توسط مراجع ذی صلاح تأیید شده تا بتوان در خصوص صیانت از حقوق مردم اطمینان کافی را کسب کرد چرا که در غیر این صورت امکان خسارت به حقوق مردم محتمل تر است.
ب)شرایط مربوط به محل استقرار موسسه حقوقی
شرایط ثبت موسسه حقوقی بدون پروانه وکالت امکان پذیر نیست. وکلای موسس تنها در حوزه ای که پروانه وکالتشان مربوط به آنجاست میتوانند موسسه حقوقی تأسیس کنند. موسسه حقوقی باید تابعیت ایرانی داشته باشد و نمیتوان با هیچ اکثریتی این تابعیت را تغییر داد.
ج)شرایط مربوط به موضوع خدمات موسسه حقوقی و نحوه فعالیت موسسه حقوقی
خدمات موسسات حقوقی دامنه گسترده ای از امور حقوقی را شامل میشوند که مهم ترین خدمات عبارتند از: قبول وکالت در پرونده های مختلف و اقامه دعوا یا طرح شکایت، مشاوره حقوقی تلفنی، مشاوره حقوقی آنلاین از قبیل مشاوره حقوقی از طریق شبکه های اجتماعی و غیره، مشاوره حقوقی حضوری، تنظیم قرارداد، خدمات مشاوره و تنظیم اسناد از قبیل تقسیم نامه یا وصیت نامه و غیره، تنظیم و ارسال اظهارنامه برای وصول مطالبات موکل، پژوهش در حوزه های مختلف حقوقی، برگزاری کارگاه‌ها و سمینارها و کلاس های آموزشی تخصصی، خدمات داوری و یا مذاکره با طرف دعوا، انجام امور ثبتی شرکتها و موسسات حقوقی، ارزیابی بایسته و … . موسسات حقوقی میتوانند در حوزه هایی به صورت تخصصی فعالیت کنند و در چنین صورتی مانعی وجود ندارد که حوزه مذکور را در عنوان خود درج نمایند.
