ایران کشوری پهناوری هست که آب و هوا و اقلیم های متفاوت و گوناگونی را در خود جای داده است که هرکدام یک از این نواحی ویژگی های خاص خود را دارند .درصد قابل توجه ای از مردم ایران در مناطق روستایی و عشایری زندگی می کنند و دامداری ودامپروری جزو مهم ترین منابع درآمدی این قشر از جامعه محسوب می شود.
در این مقاله قصد بررسی ویژگی نژادهای گوسفندان ایرانی را داریم :
گوسفند بلوچی نژادی خاص از گوسفندان ایرانی است که در استان های سیستان و بلوچستان ،خراسان جنوبی ،کرمان ،خراسان رضوی و یزد یافت می شود.گوسفندان بلوچی می توانند در حدود نیم کلیوگرم شیر در روز تولید کنند و در دسته گوسفندان چند قلوزا قرار می گیرند.
رنگ گوسفند بلوچی بیشتر سفید است و می توانند ۲-۲٫۵ کیلوگرم پشم در طول سال تولید می کنند و بازده ای ۵۰ تا ۶۵ درصدی دارند.نژاد گوسفند بلوچی در دوره پرواربندی روزانه تا ۱۷۷ گرم قادر به وزن گیری است و طول دوره شیردهی آنان ۴ یا ۵ ماه می باشد.وزن نر بالغ این گوسفندان ۴۳ و ماده ۴۸ کیلوگرم است.
گوسفندان بهمئی سفید رنگ هستند اما لکه های قهوه ای و سیاه نیز در بدن این نژاد از گوسفندان دیده می شود.جمعیت این گوسفندان روبه کاهش است و جزو نژادهای درحال انقراض محسوب می شوند.
گوسفند بهمئی بیشتر در منطقه کهکلیویه و بویراحمد دیده می شود و بازده ای لاشه ای نسبتا خوبی در حدود ۵۰ درصد را دارا می باشند.نژاد گوسفندان بهمئی همچنین می توانند شیری حدود ۳۰۰ گرم در طول روز تولید کنند و در دوره رشد روزانه ۱۶۰ گرم وزن بگیرند.پشم تولیدی سالیانه گوسفند بهمئی به ۱٫۲ تا ۲ کیلوگرم می رسد.
وزن نر بالغ این نژاد حدود ۶۱ کیلوگرم و ماده ۴۰ کیلو گرم است.
گوسفند سنگسری را بیشتر می توان در تهران و سمنان مشاهده کرد. گوسفندان سنگسری در دسته گوسفندان دنبه دار سبک و رنگین قرار می گیرند.رنگ این گوسفندان بیشتر آهویی ،سفید و سیاه می باشند.درصد راندمان این گوسفندان پس از ذبح در حدود ۴۶ درصد است و می توانند ۳۵۰ گرم شیر را در روز تولید کنند.پشمی که این گوسفندان در سال می توانند تولید کنند به ۲ کیلوگرم نیز می رسد که بازدهی ۵۰-۹۰ درصدی را به همراه دارد.
وزن نر بالغ گوسفند سنگسری ۴۹ کیلوگرم و ماده ۳۷ کیلو گرم است.
گوسفند مغانی جزو نژادهای گوشتی ایران محسوب شده و بیشتر در مناطق سردسیر اردبیل ،آذربایجان شرق و خراسان شمالی یافت می شوند . طیف رنگی گوسفندان مغانی بیشتر کرمی است و بدنی رنگین دارند.این گوسفندان بازده ای لاشه ای خوبی داشته و پس از ذبح در حدود نصف وزن گوسفند، گوشت می دهند.تولید پشم سالیانه گوسفند مغانی به ۳٫۵ کیلو گرم نیز می رسد و شیر تولیدی روزانه آنان، ۵۰۰ گرم است.
وزن بره ۶ ماه گوسفند مغانی در حدود ۳۰ کیلوگرم می باشد و وزن نر بالغ ۶۰ کیلوگرم و ماده ۵۲ کیلوگرم است.
تراکم جمعیتی این نژاد در استان های همدان ،زنجان و بخش هایی از کردستان و استان مرکزی می باشد.
گوسفندان مهربان،گوسفندانی سنگین وزن و دنبه دار هستندکه در دسته نژادهای گوشتی-پشمی قرار گرفته اند.رنگ این گروه سفید ،خرمایی و شکری است که لکه هایی در نقاط مختلف بدن آنان دیده می شود.در دوره پروار بندی می توانند از ۱۲۰ تا ۲۵۰ گرم در روز افزایش وزن پیدا کنند و درصد دوقلوزایی ۱۴% دارند.شیر تولید گوسفند مهربان در طول روز ۵۰۰ گرم و پشم تولیدی سالیانه ۰٫۶ تا ۲٫۵ کیلوگرم می باشد.
وزن نر بالغ گوسفند مهربانی ۶۴ کیلوگرم و ماده ۵۴ کیلوگرم است و بازده لاشه ۴۵ درصد دارند.
برای اطلاع از قمیت گوسفند زنده با کارشناسان بازار گوسفند تماس بگیرد.
گوسفند زل در دسته نژادهای بومی گوشتی، بدون دنبه قرار دارد . گوسفندان زل بیشتر در شمال کشور و استان های مازندران و گلستان یافت می شوند و دامنه رنگی آنها از سفید تا سیاه است.
این نژاد می توانند در طول روز و در دوران پرواربندی تا ۱۴۵ گرم افزایش وزن داشته باشند و وزن بره ی ۶ ماه این نژاد در حدود ۲۵ کیلوگرم است.پشم تولیدی سالیانه آنها بین ۱٫۵ تا ۲ کیلوگرم متغییر است وطول دسته پشم به ۱۲٫۵ سانتی متر می رسد.
وزن نر بالغ گوسفند زل در حدود ۵۲ کیلوگرم و ماده به ۳۷ کیلوگرم می رسد.
تراکم جمعیتی گوسفند کردی در استان های کردستان و ایلام است که در طبقه گوسفندان دنبه دار سبک قرار می گیرند و نژادی گوشتی محسوب می شود.
درصد دو قلو زایی ۱۰% را دارند و در دوره پرواربندی روزانه تا ۱۶۰ گرم وزن اضافه می کنند.رنگ این نژاد قهوه ای و سیاه است و می توانند روزانه نیم کیلو شیر و سالیانه ۲ کیلو پشم تولید کنند.
وزن نر بالغ به حدود ۵۲ کیلو گرم و ماده به ۴۵ کیلوگرم می رسد.
گوسفند شال به عنوان یکی از نژادهای گوسفندان ایرانی جزو گوسفندان سنگین و دنبه دار است که میزان دوقلوزایی خوب ۴۰ درصد را دارند.رنگ این نژاد پس تولد سیاه و بعدها به خاکستری و لکه سفید بر پیشانی تغییر پیدا می کند.
گوسفندان شال می توانند در طول سال ۱٫۲ تا ۱٫۵ کیلوگرم پشم تولید کنند و طول دسته پشم آنان بین ۵-۱۸ سانتی متر می رسد.افزایش وزن روزانه این نژاد در دوره پرواربندی ۱۳۰ تا ۲۴۰ گرم می باشد.
وزن نر بالغ ۷۲ کیلو گرم و ماده ها نیز ۶۷ کیلو گرم است.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره خصوصیات گوسفندان افشاری می توانید از مقاله مرتبط به آن دیدن کنید.
نوعی خاصی از نژادهای گوسفندان ایرانی که در استان کرمانشاه پراکنش دارند و جزو گوسفندان دنبه دار و سنگین محسوب می شوند. گوسفندان سنجابی گوشت و پشم خوبی نیز تولید می کنند که بازده لاشه آن ۵۰ درصد و میزان شیری که می توانند در طول روز تولید کنند ۶۸۵ گرم می باشد.
رنگ این گوسفند سنجابی سفید و دارای لکه های قهوه ای در صورت می باشند .وزن نر بالغ گوسفندان سنجابی چیز در حدود ۵۷ کیلوگرم و ماده ۵۴ کیلوگرم می باشد.
