اسهال در برهها یکی از مشکلات شایع در دامداری است که میتواند رشد، سلامت، و بهرهوری دامها را بهشدت تحت تأثیر قرار دهد. شناخت دلایل اصلی این مشکل و روشهای درمان و پیشگیری آن از اهمیت بالایی برخوردار است. در این مقاله، علل اسهال در برهها، روشهای درمانی و اقدامات پیشگیرانه مورد بررسی قرار میگیرند.
عفونتهای باکتریایی
باکتریهایی مانند E. coli و Salmonella از مهمترین عوامل عفونی هستند که منجر به اسهال در برهها میشوند. این عفونتها معمولاً در برههای تازه متولد شده با سیستم ایمنی ضعیفتر دیده میشوند.
عفونتهای ویروسی
ویروسهایی نظیر Rotavirus و Coronavirus از دیگر عوامل مهم اسهال ویروسی هستند که در میان برههای جوان شیوع بالایی دارند.
آلودگیهای انگلی
انگلهایی مانند Cryptosporidium و کوکسیدیا میتوانند باعث اسهال حاد در برهها شوند. این آلودگیها معمولاً به دلیل نگهداری دامها در محیطهای غیربهداشتی و آلوده ایجاد میشوند.
تغذیه نامناسب
تغییرات ناگهانی در رژیم غذایی، مصرف شیر ناسالم یا تغذیه بیشازحد میتواند سیستم گوارشی برهها را تحریک کرده و منجر به اسهال شود.
استرس
استرس ناشی از شرایط محیطی نامطلوب، حملونقل، یا ازدحام بیشازحد میتواند در برهها باعث اختلالات گوارشی شود.
کمبود آغوز (Colostrum)
دریافت ناکافی آغوز در ساعات ابتدایی پس از تولد موجب ضعف سیستم ایمنی برهها و افزایش حساسیت به عفونتها میشود.
تأمین آب و الکترولیتها
اسهال باعث از دست رفتن آب و مواد معدنی بدن میشود. استفاده از محلولهای الکترولیتدار برای جبران این کمبودها ضروری است.
آنتیبیوتیکها
در موارد عفونتهای باکتریایی، مصرف آنتیبیوتیکهای مناسب تحت نظر دامپزشک میتواند مؤثر باشد.
داروهای ضدانگلی
در صورت تشخیص آلودگیهای انگلی، استفاده از داروهای ضدانگلی توصیه میشود.
تنظیم تغذیه
کاهش مقدار شیر مصرفی در دوره اسهال و بازگشت تدریجی به رژیم غذایی عادی میتواند کمککننده باشد.
محیط بهداشتی
تمیز نگهداشتن جایگاه برهها و جلوگیری از تماس آنها با محیط آلوده برای کاهش خطر عفونت ضروری است.
تغذیه با آغوز
اطمینان از تغذیه کافی برهها با آغوز در 12 ساعت اول تولد بسیار مهم است.
واکسنها
واکسیناسیون گوسفندان مادر علیه بیماریهای مرتبط میتواند ایمنی برهها را افزایش دهد.
محیط تمیز
تمیز کردن منظم جایگاه نگهداری برهها و استفاده از مواد ضدعفونیکننده در کاهش شیوع بیماری مؤثر است.
کنترل تغذیه
ارائه تغذیه متعادل و اجتناب از تغییرات ناگهانی در رژیم غذایی برهها بسیار مهم است.
کاهش استرس
فراهم کردن شرایط محیطی مناسب، جلوگیری از ازدحام و مدیریت صحیح حملونقل میتواند استرس دامها را کاهش دهد.
جمعبندی
اسهال در برهها یک مشکل جدی است که با شناخت علل و مدیریت صحیح میتوان از بروز آن جلوگیری کرد. اقدامات پیشگیرانه مانند تغذیه مناسب و رعایت بهداشت، در کنار درمانهای بهموقع، نقش مهمی در حفظ سلامت و بهرهوری گله دارند. دامداران با رعایت این اصول میتوانند علاوه بر حفظ سلامت دامها، از خسارات اقتصادی ناشی از این بیماری نیز جلوگیری کنند.