روزی که خبر منتشر شدن آلبومی شنیدهنشده از خسرو آواز ایران آمد، شور و شوق زیادی بین علاقهمندان بیشمار این هنرمند محبوب برپا شد. کسی چندان انتظار نداشت تصنیف یا آوازی از استاد شجریان وجود داشته باشد که در طی این سالها منتشر نشده و به گوش آنها نرسیده باشد... هنرمندی که شاید شنیدن دوبارۀ صدایش در تصنیفی جدید آرزویی دستنیافتنی به نظر میآمد.
آلبوم خراسانیات اثر شنیدهنشدهای است با صدای استاد محمدرضا شجریان و آهنگسازی زندهیاد پرویز مشکاتیان. در این اثر که برگرفته از موسیقی مقامی خراسان است، از اشعار باباطاهر عریان و ملکالشعرای بهار بهره گرفته شده است. ضبط استودیویی این آلبوم مربوط به سال 1365 بوده اما تا به حال منتشر نشده بود. اجرای موسیقی این اثر را گروه عارف بر عهده داشته که از نوازندگان این گروه میتوان به پرویز مشکاتیان، منصور سینکی، جمشید عندلیبی، محمد فیروزی، اردشیر کامکار، بیژن کامکار و ارژنگ کامکار اشاره کرد. خبر انتشار این اثر ارزنده، مژده شیرینی بود به هواداران استاد شجریان و علاقهمندان به موسیقی کلاسیک ایرانی.
آلبوم خراسانیات شامل هفت آهنگ در سبک موسیقی سنتی و با گویش شیرین خراسانی است. «گفتی که مَمیر»، «زلفای قجری»، «ساز و آواز دشتستانی» و «یقین دِرُم» قطعات باکلام و «مقدمه کاروانیان»، «قطعه خزان» و «تکنوازی سنتور» قطعات بیکلام این اثر را تشکیل میدهند. بخش اول این آلبوم در راست پنجگاه و بخش دوم در دشتی اجرا شده است. قطعه ساز و آواز مربوط به یک اجرای صحنهای در اروپا است، این ساز و آواز مربوط به چند سال بعد از ضبط تصانیف این آلبوم است. جز اشعار آواز این آلبوم، بقیه اشعار از مجموعهای است که ملکالشعرای بهار با لهجۀ خراسانی سروده و در پایان دیوانش نیز آورده است. شجریان و مشکاتیان هر دو زادۀ خراسان بودند و گویا قصد داشتهاند با بهرهگیری از سرودههای شاعرانی که مثل آنها زادۀ خراسانند، اثری تولید کنند که موسیقی و شعر و آواز خطۀ خود را به شکل جدیدتری به شنوندگان و دوستدارانشان عرضه کنند. این اثر با موسیقی فولکلوری که از خراسان شنیدهایم متفاوت است و بیشتر به موسیقی کلاسیک ایرانی نزدیک است اما آشکارا از موسیقی مقامی بهره جسته است. اجرایی از قطعه «خزان» مشکاتیان هم در این آلبوم آمده است که در آن، کمانچه اردشیر کامکار و تنبک ارژنگ کامکار نقش اصلی دارند. گفته میشود که تم محوری این قطعه را آقای مشکاتیان از «مقام الله» در موسیقی خراسان گرفته است و با بسط و گسترش آن، یکی از طولانیترین چهارمضرابهای تاریخ موسیقی را ساخته و انتشار داده است.
آلبوم خراسانیات بعد از انتشار خیلی زود بین شیفتگان موسیقی سنتی و به خصوص استاد شجریان محبوب شد. گویش شیرین خراسانی قطعات به دل مینشیند و شنونده را برمیانگیزد که بارها و بارها قطعات را گوش دهد و با آنها همخوانی کند، حتی اگر خودش زاده خراسان نباشد.
برای دانلود این آلبوم میتوانید از این لینک اقدام کنید.