تفاوت های نانودراپ، اسپکتروفوتومتر و میکروپلیت ریدر
اسپکتروفوتومتر
دستگاه اسپکتروفوتومتر یکی از تجهیزات آزمایشگاهی است که نور عبور یافته از محلول را اندازه‌گیری می‌نمایند تا غلظت ماده جاذب نور در محلول تعیین شود. میزان جذب هر ماده شیمیایی در طول موج‌های مختلف انرژی الکترومغناطیس متفاوت می‌باشد. باتوجه‌به این امر، هر ماده شیمیایی در طول موج خاصی از انرژی الکترومغناطیس حداکثر جذب و حداقل عبور را خواهد داشت که این فرایند در جهت تعیین خاصیت آن ماده شیمیایی استفاده می‌شود. همچنین غلظت هر ماده شیمیایی نیز در میزان جذب طول موج خاصی از امواج الکترومغناطیس تأثیر دارد. به‌طوری‌که با افزایش غلظت ماده، میزان جذب در طول موج مشخص افزایش و با کاهش غلظت، میزان جذب کاهش و مقدار نور عبوری افزایش می‌یابد که به نام قانون بیر شناخته می‌شود. در این روش با استفاده از تأثیر متقابل غلظت ماده و میزان جذب نور عبوری از آن ماده، به تعیین رابطه و معادله غلظت - جذب هر ماده شیمیایی می‌پردازند که کاربردهای زیادی در شیمی و تجزیه‌وتحلیل مواد شیمیایی دارد.
اسپکتروفتومتر یک ابزار تحلیلی است که برای اندازه‌گیری کمی انتقال یا بازتاب نور مرئی، نور UV یا نور مادون‌قرمز استفاده می‌شود. اسپکتروفتومترها شدت را به‌عنوان تابعی از طول موج منبع نور اندازه‌گیری می‌کنند. دو کلاس اسپکتروفتومتر وجود دارد: پرتو تک و دوتایی. مشخصات تک پرتو شدت مطلق نور را اندازه‌گیری می‌کند و مشخصات دو پرتو اندازه شدت نور را در دو مسیر نور جداگانه - استاندارد مرجع و نمونه اندازه‌گیری می‌کند. مشخصات این دستگاه‌ها شامل دستگاه طیف‌سنجی میکروپلیت، رنگ‌سنج‌ها و خواننده‌های میکروپلیت فلورسانس است. اسپکتروفتومترها به طور گسترده در رشته‌های مختلف مانند فیزیک، زیست‌شناسی مولکولی، شیمی و بیوشیمی مورداستفاده قرار می‌گیرند. کاربردهای مربوط به مشخصات شامل اندازه‌گیری غلظت مواد مانند پروتئین، DNAیا RNA، رشد سلول‌های باکتریایی و واکنش‌های آنزیمی است. از ویژگی‌های مهم برای جستجوی طیف‌سنج می‌توان به دامنه گسترده پویا، قابلیت حجم نمونه و نوع و طول عمر آن اشاره کرد.
نانودراپ
دستگاه نانودراپ بدون نیاز به کووت و تنها با استفاده از ۱ الی ۲ میکرولیتر از نمونه قادر است در زمانی کمتر از ۱۰ ثانیه کلیه طول موج‌های موجود در طیف موردنظر را بادقت ۱ نانومتر، اسکن نماید و غلظت یا جذب نوری ماده موردنظر را نیز تعیین کند.
باتوجه‌به سرعت بسیار بالای دستگاه نانودراپ و میزان کم نمونه مصرفی، کاربران این دستگاه قادر خواهند بود ضمن صرفه‌جویی در زمان و هزینه، بسیاری از آزمایشات ژنومیکس، پروتئومیکس و بیوشیمی را کنترل کیفی و بهینه نمایند. این ابزار نمونه‌های ۵/۰ تا ۲ میکرولیتر را بادقت بالا و قابلیت تکرارپذیری اندازه‌گیری می‌کند.
دستگاه نانودراپ برای اندازه‌گیری غلظت اسید نوکلئیک در حجم نمونه از یک میکرولیتر طراحی شده است. نکته اصلی این طیف‌سنج پیشرفته، فن آوری منحصربه‌فرد نگهداری نمونه است که بر هنگام نیاز به اندازه‌گیری، نیاز به دستمال را برطرف می‌کند. این کار با قراردادن نمونه به طور مستقیم در بالای سطح تشخیص و استفاده از کشش سطح برای ایجاد ستونی بین انتهای الیاف نوری انجام می‌شود؛ بنابراین اندازه‌گیری مسیر نوری انجام می‌گیرد. دامنه حساسیت برای تشخیص DNAبین 2 تا 3700 نانوگرم در Ul است. دامنه طیفی دستگاه از 220 تا 750 نانومتر است و می‌توان همه طول موج را اسکن کرد. یک چرخه اندازه‌گیری تنها 10 ثانیه طول می‌کشد. ابزار توسط رایانه شخصی هدایت می‌شود که به شما امکان می‌دهد تعداد زیادی از اندازه‌گیری‌ها را بایگانی کنید.
میکروپلیت ریدر
دستگاه میکروپلیت ریدر (Microplate – Reader) معمولاً به نام‌های میکرو فتومتریک - پلیت ریدر، دستگاه الایزا ریدر و خوانشگر الایزا نیز نامیده می‌شود. یک اسپکتروفتومتر تخصصی بوده که به‌منظور قرائت نتایج فتومتریک آزمایش الایزا طراحی شده است.
میکروپلیت ریدر یـک اسپکتـروفتـومتـر اختصـاصی استکه بر خلاف اسپکتروفتومترهای معمولی که قرائت جذب نوری را در گستره وسیعی از طول موج‌ها تسهیل می‌کنند، الایزا ریدر دارای فیلترها یا گریتینگ‌های انکساری بوده که گستره طول موج‌ها را محدود کرده و معمولاً بین ۴۰۰ تا ۷۵۰ نانومتر عمل می‌کنند.
برخی از الایزا ریدرها در گستـره مـاوراء بنفـش عمـل کرده و قرائت را در مـحــدوده ۳۴۰ تــا ۷۰۰ نـانـومتـر انجـام می‌دهند. سـیـستم نوری موجود در این دستگاه‌ها توسط تعدادی از کارخانه‌ها با استفاده از فیبرهای نوری به‌منظور تأمین نور جهت چاهک‌های حاوی نمونه در میکروپلیت طراحی می‌شود.
ابتدا یک شعاع نوری از نمونه‌ای که دارای قطری بین ۱ تا ۳ میلی‌متر است عبور کرده و سپس یک سیستم آشکارکننده، نور عبوری از نمونه را آشکار و تقویت می‌کند. در مرحله بعد، سیگنال مربوط به جذب نوری نمونه‌ها ثبت شده و سیستم خوانشگر نیز آن را به اطلاعاتی تبدیل می‌کند که سبب تفسیر نتایج تست می‌شوند. برخی از الایزا ریدرها با استفاده از سیستم‌های شعاعی نوری دوتایی کار می‌کنند.
