یکی از دغدغههای مهم والدین این است که چطور میتوان کودکان را به کتاب و مطالعه علاقهمند کرد.
نسل امروز با حجم زیادی از محرکهای سریع مثل موبایل، تبلت و بازیهای آنلاین مواجه است، برای همین ایجاد عادت مطالعه نیازمند روشهای هوشمندانه و آرام است، نه اجبار و فشار.
در این مقاله ۷ روش کاملاً کاربردی و ساده را معرفی میکنم که با کمک آنها میتوانید کودکتان را کمکم وارد دنیای جذاب کتابها کنید.
خیلی وقتها کودک مطالعه را دوست ندارد چون کتاب مناسب سن او نیست.
کتابهای سخت یا بدون تصویر برای کودک زیر ۷ سال اصلاً جذاب نیستند.
برای شروع:
۰ تا ۲ سال → کتاب پارچهای، فومی و لمسی
۲ تا ۴ سال → کتابهای تصویری کوتاه
۴ تا ۷ سال → داستانهای ساده با جملات کوتاه
۷ تا ۱۰ سال → داستانهای بلندتر
۱۰ سال به بالا → رمانهای نوجوان
کودکان در این سن بیشتر با بازی ارتباط برقرار میکنند تا با «آموزش».
مثلاً:
بازی کشف تصویر: از او بخواهید تصاویر خاص را پیدا کند.
بازی ادامه داستان: چند خط برایش بخوانید و بپرسید بعدش چه میشود؟
بازی صداگذاری شخصیتها: هر شخصیت یک صدا داشته باشد.
این بازیها، کتاب را از «درس» تبدیل میکند به «سرگرمی».
هیچ چیز مثل اختیار دادن، کودک را مشتاق نمیکند.
به او چند کتاب مختلف نشان بدهید و اجازه دهید خودش انتخاب کند؛ حتی اگر انتخابش چیزی باشد که شما فکر میکنید سطح بالاتر یا پایینتر است.
وقتی خودش انتخاب کند، احتمال خواندن چند برابر میشود.
کودکان نیاز به ریتم دارند نه زمان زیاد.
به جای یک جلسه طولانی، روزی ۵ تا ۱۰ دقیقه کافی است.
اصل مهم این است که هر روز انجام شود.
ریتم روزانه باعث شکلگیری عادت میشود، حتی اگر کوتاه باشد.
کتابهای تعاملی مثل:
کتابهای لمسی
کتابهای صوتی
کتابهای پاپآپ (سهبعدی)
کتابهای «بزن–ببین»
برای کودک مثل یک اسباببازی هستند و بدون مقاومت با آن ارتباط برقرار میکند.
اگر کودک شما به کتاب معمولی علاقه نشان نمیدهد، این سبک بهترین نقطه شروع است.
کودکان «آنچه میبینند» را یاد میگیرند نه آنچه میشنوند.
اگر کودک ببیند والدین هر روز—حتی فقط چند دقیقه—کتاب میخوانند، به مرور کتابخوانی را بخشی طبیعی از زندگی میداند.
این یکی از مؤثرترین اصول تربیتی جهان است.
اگر عاشق دایناسور است → کتاب دایناسوری
اگر عاشق اتوبوس است → کتاب درباره وسایل نقلیه
اگر عاشق حیوانات است → کتابهای حیوانات
کودک زمانی جذب کتاب میشود که «کتاب» در ادامه علاقههایش باشد، نه چیزی جدا از آن.
برای علاقهمند کردن کودکان به مطالعه لازم نیست کارهای عجیب انجام دهید.
کافی است کتاب مناسب سن انتخاب کنید، کمی بازی و جذابیت اضافه کنید، و در کنارش خودتان هم الگوی مطالعه باشید.
اگر چند هفته این روند را ادامه دهید، تغییرات بسیار شیرینی میبینید.